Mieszkańcy nie mogą decydować o kształcie gminnych aktów zagospodarowania przestrzennego w drodze plebiscytu – uznał wojewoda pomorski w rozstrzygnięciu nadzorczym.
Moda na referenda przeniosła się z poziomu krajowego na lokalny. W związku z tym Rada Gminy Kwidzyn (woj. pomorskie) zarządziła referendum gminne. Mieszkańcy mieli odpowiedzieć na pytanie, czy w studiach uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego oraz w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego powinien znaleźć się zapis, iż „przemysłowe turbiny wiatrowe o mocy powyżej 400 kW mogą znajdować się w odległości nie mniejszej niż 1 km do zabudowań mieszkalnych”.
W toku analizy legalności uchwały wojewoda pomorski stwierdził, że przeprowadzenie referendum w tym przypadku jest niemożliwe, choć dojście do takiego wniosku nie było oczywiste. Organ nadzoru przyznał bowiem, że pytanie referendalne mieści się w zakresie spraw należących do kompetencji organów gminy, a co do zasady plebiscyty lokalne można przeprowadzać właśnie wtedy, gdy rozstrzygana w nich kwestia dotyczy spraw wspólnoty i jest związana z zadaniami własnymi gminy. Z drugiej jednak strony, i to zdaniem wojewody uniemożliwia organizację referendum w opisywanym przypadku, ustawa z 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 199 ze zm.; dalej: u.p.z.p.) przewiduje szczególne sposoby partycypacji obywateli w decydowaniu o kwestiach polityki przestrzennej samorządu.
„Mieszkańcy gminy mają (...) zapewnioną możliwość wpływania zarówno na treść studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy, jak i na treść uchwalanych miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego poprzez m.in. wyrażanie opinii w toku dyskusji publicznej nad proponowanymi rozwiązaniami lub wnoszenie uwag dotyczących projektu planu miejscowego. Ustawa nie przewiduje natomiast możliwości partycypacji społeczeństwa w opracowywaniu polityki przestrzennej poprzez referendum lokalne” – argumentuje wojewoda.
W praktyce oznacza to, że przeprowadzenie plebiscytu z zakresu polityki przestrzennej zaburzyłoby opisaną w ustawie procedurę przyjmowania aktów planistycznych. W ocenie organu nadzoru ustawodawca, opisując dokładnie cały proces, narzucił ściśle określone formy podejmowania decyzji przez radę gminy i wyrażania zdania przez mieszkańców we wspomnianych kwestiach, więc odstępstwo od tych reguł jest niemożliwe.
ORZECZNICTWO
Rozstrzygnięcie nadzorcze wojewody pomorskiego z 9 września 2015 r., nr PN-II.4131.85.2015.JB.
