Urzędy marszałkowskie chcą zwiększenia udziału w opłatach od produktów jednorazowych z tworzyw sztucznych, które będą wnosić prowadzący sklepy i producenci. Argumentują, że przybędzie im nowych obowiązków związanych z obsługą administracyjną.

Chodzi o zadania wynikające z wdrożenia tzw. dyrektywy SUP (single use plastic), które przewiduje projekt nowelizacji ustawy o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej. Jest on obecnie konsultowany. Projekt zakłada, że prowadzący sklepy i hurtownie, restauracje i bary będą musieli pobrać od klienta opłatę za jednorazowe opakowanie z tworzywa sztucznego (np. za kubeczki do kawy). Opłatę będą też ponosić przedsiębiorcy wprowadzający na rynek produkty jednorazowego użytku (m.in. słomki, patyczki). Pieniądze mają trafiać na konto bankowe marszałka województwa, a następnie do Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Autorzy projektu oszacowali, że rocznie będzie to ok. 44 mln zł. Na pokrycie kosztów obsługi urząd może zatrzymać 1 proc. z wniesionych opłat.
Urzędnicy podkreślają, że z tych pieniędzy będą finansowane zadania związane z identyfikacją podmiotów zobowiązanych do uiszczania opłaty, weryfikacją sprawozdań, a także wzywaniem do ich złożenia przedsiębiorców niewywiązujących się z tego obowiązku. Urzędy marszałkowskie będą też weryfikować prawidłowość wniesionej opłaty, księgować wpłaty, redystrybuować środki i prowadzić egzekucje administracyjne. Będą też wydawać decyzje dla przedsiębiorców, którzy nie wnoszą opłat, stosować środki dyscyplinujące, powiadamiać inne organy środowiska o naruszeniach. Podsumowując: w urzędach potrzebne są nowe etaty.
– Nie zgadzamy się z twierdzeniem, że wpływ na poziomie 1 proc. jest wystarczający – urzędy marszałkowskie w zgłoszonych uwagach postulują zwiększenie swojego udziału w opłacie do 2 proc. (choć pojawiają się propozycje podwyżki do 5 proc., a nawet do 10 proc.).
– Nałożenie na urzędy marszałkowskie dodatkowych obowiązków spowoduje m.in. konieczność utworzenia nowych miejsc pracy i zakupu oprogramowania – zaznacza w uwagach do projektu urząd marszałkowski województwa podlaskiego.
Ministerstwo Klimatu i Środowiska pozostaje nieugięte. Zaznacza, że procent z opłat, który trafi do urzędów marszałkowskich, jest przewidziany na takim poziomie jak w przypadku opłaty pobieranej za torby jednorazowego użytku z tworzywa sztucznego. Zaznacza, że przychylił się do innego postulatu urzędów i zgodził się, by przedsiębiorcy rozliczali się z opłat w systemie rocznym, co ograniczy obciążenie administracyjne urzędów.
Wcześniejsza wersja projektu zakładała, że przedsiębiorcy mieli wnosić opłatę na rachunek bankowy prowadzony przez marszałka województwa do 15. dnia miesiąca następującego po kwartale, którego opłata dotyczy. Sprawozdanie o liczbie nabytych i wydanych opakowaniach jednorazowego użytku miały jednak trafiać do urzędów do 15 marca za poprzedni rok kalendarzowy, czyli w systemie rocznym. W takiej sytuacji urzędy nie mogłyby prawidłowo weryfikować wysokości uiszczonej opłaty w poszczególnych kwartałach.
Etap legislacyjny
Projekt w konsultacjach społecznych