Rada ma wskazać warunki częściowego lub całkowitego odstąpienia od pobierania od rodzica opłaty za pobyt dziecka w żłobku, ale nie może nakładać na niego obowiązku składania zaświadczeń.
Tak uznał wojewoda śląski, który stwierdził nieważność w całości uchwały podjętej przez radę miejską w Żywcu w sprawie wysokości opłaty za pobyt dziecka w miejskim żłobku. Organ nadzoru uznał, że zawiera ona zapisy niezgodne z przepisami ustawy z 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi do lat trzech (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 419 ze zm.). Jego zastrzeżenia dotyczyły regulacji przewidującej, że częściowe lub całkowite zwolnienie ze wspomnianej należności przysługuje na wniosek rodzica lub opiekuna prawnego dziecka, skierowany do dyrektora placówki, na podstawie aktualnego zaświadczenia Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Żywcu, potwierdzającego uprawnienie rodziny do zasiłku rodzinnego lub świadczenia z pomocy społecznej.
W ocenie wojewody rada wykroczyła w ten sposób poza delegację ustawową do wydania uchwały, bo zgodnie z art. 59 ust. 2 jest uprawniona do określenia warunków częściowego lub całkowitego zwolnienia z wnoszenia należności za pobyt. Tymczasem rada ustaliła w uchwale tryb zwolnienia z odpłatności. Co więcej, nałożenie na rodzica (opiekuna) wymogu przedstawienia odpowiedniego zaświadczenia narusza też przepisy kodeksu postępowania administracyjnego. Zgodnie z nimi organ administracji publicznej nie może żądać zaświadczania ani oświadczenia na potwierdzenie faktów lub stanu prawnego, m.in. jeśli są one znane organowi z urzędu lub może je ustalić samodzielnie, na podstawie posiadanych rejestrów ewidencji lub innych danych. Tak jest właśnie w przypadku informacji, których uchwała wymaga dostarczenia w formie zaświadczenia.
Ponadto zdaniem wojewody nieprawidłową regulacją jest też określenie w uchwale wysokości opłaty tylko za konkretnie wskazany żłobek miejski. Uzasadnia to tym, że na podstawie art. 58 ust. 1 rada ma podać wysokość opłaty za pobyt dziecka w żłobkach lub klubach dziecięcych, a nie w konkretnych jednostek organizacyjnych gminy, nawet gdy w chwili podjęcia uchwały samorząd prowadzi tylko jedną taką placówkę. Uchwała powinna bowiem mieć nieograniczony czas obowiązywania. Zawarte w niej rozwiązania muszą więc znaleźć zastosowanie zarówno wobec aktualnie działających żłobków i klubów dziecięcych, jak i takich, które zostaną uruchomione w przyszłości. To oznacza, że postanowienia uchwały skierowane tylko do jednej placówki pozbawiają ją cech generalności i abstrakcyjności.
orzecznictwo
Rozstrzygnięcie nadzorcze wojewody śląskiego z 15 stycznia 2020 r., nr NPII.4131.1.1.2020. www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia
