Po wyborach parlamentarnych kilku pracowników samorządowych chce wstąpić do partii politycznych. Czy mogą?
ikona lupy />
Bartosz Bator adwokat / DGP
Ustawa o pracownikach samorządowych (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1282) stawia wiele wymagań zatrudnianym m.in. w gminach, powiatach i urzędach marszałkowskich. Zgodnie z nią urzędnikiem samorządu może być osoba, która jest obywatelem polskim, ma pełną zdolność do czynności prawnych oraz korzysta z pełni praw publicznych i ma kwalifikacje zawodowe wymagane do wykonywania pracy na określonym stanowisku.
Pracownikiem samorządowym zatrudnionym na podstawie wyboru lub powołania może być osoba, która spełnia wspomniane wymagania oraz nie była skazana prawomocnym wyrokiem sądu za umyślne przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego ani umyślne przestępstwo skarbowe.
Pracownikiem samorządowym zatrudnionym na podstawie umowy o pracę na stanowisku urzędniczym może być osoba, która także spełnia wymienione wcześniej wymagania, a dodatkowo ma co najmniej wykształcenie średnie lub średnie branżowe, nie była skazana prawomocnym wyrokiem sądu za umyślne przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego ani umyślne przestępstwo skarbowe i cieszy się nieposzlakowaną opinią.
Wreszcie pracownikiem samorządowym zatrudnionym na podstawie umowy o pracę na kierowniczym stanowisku urzędniczym może być osoba, która spełnia wszystkie powyższe wymagania, a ponadto ma co najmniej trzyletni staż pracy lub wykonywała przez co najmniej trzy lata działalność gospodarczą o charakterze zgodnym z wymaganiami na danym stanowisku i ma wykształcenie wyższe w rozumieniu przepisów o szkolnictwie wyższym i nauce.
Pracownik samorządowy zatrudniony na stanowisku urzędniczym, w tym kierowniczym stanowisku urzędniczym, nie może wykonywać zajęć pozostających w sprzeczności lub związanych z zajęciami, które wykonuje w ramach obowiązków służbowych, wywołujących uzasadnione podejrzenie o stronniczość lub interesowność, oraz zajęć sprzecznych z obowiązkami wynikającymi z ustawy.
Wydaje się że sama przynależność do partii politycznej czy sympatyzowanie z którąkolwiek jako takie nie są zakazane ani też co do zasady wprost nie stoją w sprzeczności ze wspomnianymi ustawowymi regułami. Jedyny zakaz zawarty wprost w ustawie dotyczy sekretarza. Nie ma on prawa tworzenia partii politycznych ani przynależności do nich. W ustawie o pracownikach samorządowych nie ma takiego przepisu jak w ustawie o służbie cywilnej (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 1559 ze zm.), która mówi, że urzędnik służby cywilnej nie ma prawa tworzenia partii politycznych ani uczestniczenia w nich.