Prezydent miasta w skład komisji konkursowej do wyboru dyrektora szkoły powołał radnego, który został wskazany uchwałą przez radę miasta. Czy taki tryb wyboru jest prawidłowy?
Podmiotem, któremu ustawa z 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (dalej u.p.o.) daje uprawnienie do ustalenia składu komisji, jest wyłącznie wójt (burmistrz, prezydent miasta). Radzie gminy nie przysługuje uprawnienie do desygnowania swojego przedstawiciela do komisji. W powyższej sytuacji powołanie do komisji radnego, który nie jest osobą związaną z organem prowadzącym placówkę oświatową, stanowi naruszenie art. 63 ust. 14 u.p.o.
Pogląd potwierdza wyrok NSA z 27 czerwca 2019 r. (sygn. akt I OSK 313/19). W ocenie tego sądu nie ma podstaw do powołania radnego do składu komisji konkursowej przez organ wykonawczy JST, jako swojego przedstawiciela. Nie jest on bowiem – zdaniem NSA – w żaden sposób powiązany z włodarzem. Ten ostatni realizuje zadania i kompetencję organu prowadzącego szkołę/przedszkole. Radny zaś nie działa w jego imieniu ani na jego rzecz i nie jest również jego pracownikiem. Co więcej, rada gminy (powiatu) nie ma prawa podjąć uchwały, w której wskaże swoich przedstawicieli do komisji konkursowej ani obok, ani zamiast przedstawicieli wyznaczonych przez włodarza.
NSA podał ponadto, że w skład komisji konkursowej nie może wejść ani piastun organu (w opisanej sytuacji sam prezydent miasta), ani też przedstawiciel żadnego innego organu czy podmiotu, niż wymienione w sposób wyczerpujący w art. 63 ust. 14 u.p.o. Swój pogląd NSA uzasadnił tym, że gdyby ustawodawca dopuścił możliwość udziału w pracach komisji konkursowej osoby pełniące funkcję organu JST, to wyraźnie by o tym stwierdził w art. 63 ust. 14 pkt 1 u.p.o. Artykuł ten wskazuje też, że organ prowadzący wyznacza do komisji trzech przedstawicieli. NSA wyjaśnił, że przez przedstawiciela organu należy rozumieć pracownika jednostki zapewniającej obsługę organu i pomoc w wykonywaniu jego ustawowych zadań. Ponadto powinny być nim osoby działające w imieniu i na rzecz włodarza. One będą zatem reprezentować go w komisji konkursowej i za ich pomocą włodarz jako organ wykonujący zadania i kompetencje organu prowadzącego szkołę będzie miał wpływ na wybór dyrektora szkoły. W jakim trybie ma być ten przedstawiciel powołany? W tym zakresie wypowiedział się sąd pierwszej instancji, czyli WSA w Opolu (wyrok z 18 października 2018 r., sygn. akt II SA/Op 398/18). Wskazał on, że podstawą jest art. 268a ustawy z 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego. Zgodnie z nim organ administracji publicznej może w formie pisemnej upoważnić swoich pracowników obsługujących ten organ do załatwiania spraw w jego imieniu w ustalonym zakresie. Opolski sąd wyjaśnił, że przepis ten reguluje tzw. przedstawicielstwo administracyjne, służące dekoncentracji zadań realizowanych przez organ administracji publicznej (por. wyroki NSA z: 14 maja 2013 r., sygn. akt I OSK 324/13 i 25 listopada 2014 r., sygn. akt I OSK 2185/14).
Podstawa prawna
Art. 63 ust. 14 ustawy z 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1148).
Art. 268a ustawy z 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 2096 ze zm.).