W naszej gminie kilku właścicieli domków letniskowych zalega z opłatami śmieciowymi, nie złożyli też deklaracji. Stawki opłat zostały ustalone uchwałą rady gminy (150 zł i 250 zł), ale właściciele zapowiedzieli, że złożą do wójta wnioski o ich zmianę. Przedłożyli też ekspertyzy podważające wysokość stawek rady gminy, z których wynika, że te powinny być o połowę niższe. Twierdzą, że nie wytwarzają śmieci. Czy w takiej sytuacji należy wszcząć postępowanie o wymierzenie opłaty, czy też uwzględnić żądanie właścicieli?
Jak wynika z art. 6h ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (dalej: ustawa), właściciele nieruchomości obowiązani są ponosić na rzecz gminy, na terenie której znajdują się ich nieruchomości, opłatę za gospodarowanie odpadami komunalnymi. Dokładnie obowiązki gminy oraz właścicieli wyjaśnił np. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi w wyroku z 7 marca 2018 r., sygn. akt I SA/Łd 50/18. Stwierdził, że gmina ma obowiązek zorganizować odbieranie od właścicieli nieruchomości odpadów komunalnych, a właściciele tych nieruchomości mają obowiązek ponosić na rzecz gminy opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, składać deklaracje o wysokości opłaty oraz nowe deklaracje w razie zmiany danych. Wójt gminy ma zaś podstawę prawną i obowiązek określenia w decyzji wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi w razie niezłożenia stosownej deklaracji przez mieszkańca nieruchomości.
Ryczałtowa stawka
W opisywanej sytuacji znaczenie ma art. 6j ust. 3b i ust. 3c ustawy. Z tych przepisów wynika, że w przypadku nieruchomości, na których znajdują się domki letniskowe, lub innych nieruchomości wykorzystywanych na cele rekreacyjno-wypoczynkowe przez część roku rada gminy uchwala ryczałtową stawkę opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi za rok. Stawka ta to iloczyn średniej ilości odpadów powstających na nieruchomościach na obszarze gminy wyrażonej w liczbie pojemników oraz stawki opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi. Na podstawie tak brzmiących przepisów WSA w Gorzowie Wielkopolskim w wyroku z 10 sierpnia 2017 r., sygn. akt I SA/Go 238/17 podkreślił, że w przypadku domków letniskowych ponoszenie tych opłat jest całkowicie niezależne od rzeczywistego wytwarzania lub nie takich odpadów.
Trzeba też odnotować, że zgodnie z art. 6q ust. 1 ustawy w sprawach dotyczących opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi stosuje się przepisy ordynacji podatkowej, a uprawnienia organów podatkowych przysługują wójtowi, burmistrzowi lub prezydentowi miasta albo, w określonych przypadkach, zarządowi związku międzygminnego. W opisywanej sytuacji wydaje się konieczne wszczęcie przez organ podatkowy (wójta) postępowania w sprawie określenia właścicielom domków letniskowych wysokości opłaty śmieciowej, co znajduje uzasadnienie w art. 6o ust. 1 ustawy. Wynika bowiem z niego, że w razie niezłożenia deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami albo uzasadnionych wątpliwości co do danych zawartych w deklaracji wójt, burmistrz lub prezydent miasta określa wysokość opłaty w drodze decyzji.
Brak możliwości obniżenia
Jak wskazano wyżej, to, że na nieruchomościach, na których usytuowane są domki letniskowe, nie wytwarza się śmieci, nie oznacza braku obowiązku ponoszenia opłaty śmieciowej. Natomiast o braku możliwości żądania obniżenia stawki opłaty śmieciowej wypowiedział się WSA w Gliwicach w wyroku z 15 maja 2018 r., sygn. akt I SA/Gl 1435/17. Podkreślił, że skoro uchwała w sprawie stawki opłaty za gospodarowanie odpadami jest aktem prawa miejscowego, to organ podatkowy (wójt) jest zobowiązany do jej przestrzegania i nie może na potrzeby określonego mieszkańca ustalić tej opłaty w innej wysokości. Zaznaczył, że oceny tej nie może zmienić analiza wysokości stawki opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi dla właścicieli domków letniskowych. Finalnie sąd wskazał, że organ podatkowy (wójt) nie może samodzielnie ustalić wysokości opłaty, ponieważ naruszyłoby to art. 6j ust. 3b ustawy, który przyznaje te kompetencje tylko radzie gminy.
Podstawa prawna
Art. 6c‒6qa ustawy z 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1289 ze zm.).
