Subskrybuj nas na Youtube
Zarząd powiatu bez zachowania okresu wypowiedzenia odwołał dyrektora centrum usług wspólnych. Wojewoda stwierdził nieważność tego aktu, gdyż zgody na odwołanie nie wyraziła rada powiatu. Rozstrzygnięcie to zostało utrzymane w mocy przez sąd administracyjny. Zarząd, nie czekając na uprawomocnienie się tego orzeczenia, powołał inną osobę na stanowisko dyrektora. Czy działanie to było zgodne z prawem?
EKSPERT RADZI
Nie. Powołanie nowej osoby na stanowisko dyrektora centrum usług wspólnych powiatu (dalej: CUW) nie było zgodne z prawem. Rozstrzygnięcie nadzorcze w sprawie stwierdzenia nieważności uchwały zarządu o odwołaniu dotychczasowego szefa CUW spowodowało wstrzymanie wykonania tego aktu. A co za tym idzie, na tym stanowisku nie było wakatu. Zarząd powiatu nie mógł zatem obsadzić go inną osobą. Zgodnie bowiem z art. 80 ust. 1 ustawy o samorządzie powiatowym (dalej: u.s.p.) stwierdzenie przez organ nadzoru nieważności uchwały organu powiatu wstrzymuje jej wykonanie z mocy prawa (w zakresie objętym stwierdzeniem nieważności), z dniem doręczenia rozstrzygnięcia nadzorczego. Oznacza to, że uchwała zarządu powiatu o odwołaniu dyrektora CUW, której nieważność stwierdził wojewoda, od daty wydania rozstrzygnięcia nadzorczego nie wywołuje skutków prawnych (por. wyrok NSA z 3 września 2013 r., sygn. akt I OSK 968/13). Zarząd powiatu istotnie zatem naruszył art. 80 ust. 1 u.s.p., ponieważ powinien wstrzymać się od podejmowania jakichkolwiek czynności związanych z powołaniem nowego dyrektora. Z kolei wojewoda powinien stwierdzić nieważność uchwały zarządu powiatu w sprawie powołania na ww. stanowisko (por. wyroki NSA z 11 lipca 2017 r., sygn. akt II OSK 1448/17, sygn. akt II OSK 1449/17, sygn. akt II OSK 1450/17 i sygn. akt II OSK 1451/17).
NSA w wyroku z 11 lipca 2017 r. (sygn. akt II OSK 1448/17) wyjaśnił także, że uchwała o odwołaniu ze stanowiska dyrektora i o powierzeniu tego stanowiska ma podwójny charakter. Wskazał przy tym, że w tym zakresie w orzecznictwie sądowym, w przeważającej mierze odnoszącym się do dyrektorów szkół, wykształciły się dwa stanowiska. W orzecznictwie Sądu Najwyższego dominuje pogląd, że sprawy dotyczące odwołania nauczyciela ze stanowiska kierowniczego w szkole należą do kategorii spraw z zakresu prawa pracy i w związku z tym rozpoznawane powinny być przez sądy pracy (por. wyroki: z 9 maja 1997 r., sygn. akt I PKN 138/97 i z 27 lutego 2001 r., sygn. akt I PKN 260/00). Z kolei w orzecznictwie NSA prezentowany jest pogląd, że odwołanie nauczyciela ze stanowiska dyrektora szkoły, chociaż wywołuje skutki w sferze stosunku pracy, to jednak generalnie nie jest czynnością prawa pracy. W związku z tym odwołanemu dyrektorowi służą roszczenia odszkodowawcze jako następstwa odwołania ze stanowiska, których może dochodzić przed właściwym sądem pracy. Jednak sam fakt, że akt administracyjny wywiera skutki w sferze prawa pracy, z tego powodu nie przestaje być aktem administracyjnym podlegającym zatem kontroli pod względem zgodności z prawem (por. wyroki NSA: z 8 lutego 2011 r., sygn. akt I OSK 1362/10, i z 8 lutego 2013 r., sygn. akt I OSK 2641/12).
Podstawa prawna
Art. 80 ust. 1 ustawy z 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 814 ze zm.).