Tak wynika z odpowiedzi przekazanej przez resort rodziny dla Unii Metropolii Polskich (UMP). Organizacja zadała pytanie związane z rozporządzeniem ministra rodziny, pracy i polityki społecznej z 13 grudnia 2024 r. w sprawie standardów opieki sprawowanej nad dziećmi w wieku do lat 3 (Dz.U. poz. 1882), które wchodzi w życie 1 stycznia 2026 r. Nakłada ono na wszystkie podmioty prowadzące żłobki, kluby dziecięce oraz dziennych opiekunów obowiązek wdrożenia wskazanych w nim standardów nazwanych niezbędnymi (są jeszcze fakultatywne standardy podnoszenia jakości opieki).

Obowiązkowe plany w żłobkach i innych placówkach dla małych dzieci

Jednym z obowiązkowych standardów jest stworzenie planu opiekuńczo-wychowawczo-edukacyjnego (OWE), który jest podstawą pracy z dziećmi. Ten dokument powinien w szczególności określać metody pracy z maluchami, planowane aktywności oraz zawierać harmonogram obejmujący stałe i zmienne elementy dnia. Zgodnie z przepisami plan OWE ma uwzględniać zapisy Konwencji o prawach dziecka oraz podlegać konsultacjom z rodzicami dzieci uczęszczających do żłobka lub klubu dziecięcego, a w przypadku powołania w placówce rady rodziców, również z tym gremium. Co ważne, plan OWE wymaga zaakceptowania przez podmiot prowadzący instytucję opieki i właśnie tej kwestii dotyczy pytanie UMP.

Organizacja ma bowiem wątpliwości, czy zatwierdzenie planu jest kompetencją wójta, burmistrza, prezydenta miasta czy może to zrobić dyrektor żłobka lub zespołu żłobków poprzez zarządzenie. UMP zwraca uwagę na to, że niektóre placówki miały opracowane własne plany OWE i już teraz działają na ich podstawie, zanim jeszcze wymóg ich posiadania został wprowadzony rozporządzeniem. Były one zatwierdzane zarządzeniami dyrektorów i takie rozwiązanie jest w opinii metropolii optymalne. Jest to uzasadniane tym, że plany OWE mogą się zmieniać, nie są tak stabilne jak te funkcjonujące w systemie oświaty. Dlatego najlepszym rozwiązaniem byłoby udzielanie dyrektorom upoważnienia w tym zakresie przez wójta, burmistrza lub prezydenta miasta.

Dyrektor żłobka zaakceptuje plan

MRPiPS odpowiedziało, że akceptacja planu OWE może odbywać się w sposób zaproponowany przez UMP. Jak wyjaśnia, lokalni włodarze mogą – w drodze aktu prawa miejscowego regulującego wewnętrzne sprawy urzędu gminy i jego jednostek organizacyjnych lub poprzez wydanie przepisów porządkowych – powierzyć zatwierdzenie planu OWE kadrze zarządzającej placówkami dla dzieci w wieku 0–3 lat, w tym dyrektorom żłobków lub ich zespołów. Resort podkreśla, że mają oni bezpośrednią wiedzę na temat działania instytucji opieki, doświadczenie w realizacji dotychczasowych planów OWE oraz znają potrzeby dzieci i rodziców, więc zasadne jest przekazanie im kompetencji polegającej na akceptacji planu OWE. ©℗

Nowe obowiązki placówek dla dzieci

Rozporządzenie ministra rodziny, pracy i polityki społecznej z 13 grudnia 2024 r. w sprawie standardów opieki sprawowanej nad dziećmi w wieku do lat 3 wyróżnia dwa rodzaje standardów, które są szczegółowo opisane w dwóch załącznikach. Pierwsze to standardy niezbędne, czyli takie, które każdy żłobek, klub dziecięcy i dzienny opiekun muszą obligatoryjnie od przyszłego roku, kiedy rozporządzenie wejdzie w życie, realizować. Dodatkowo dzielą się one na wymogi, które placówka dla małych dzieci powinna spełniać jeszcze przed uzyskaniem wpisu do odpowiedniego rejestru, oraz na wymogi, do których musi się stosować, gdy rozpocznie swoją działalność. Drugi rodzaj standardów to standardy podnoszenia jakości opieki, które są fakultatywne. ©℗