Opłaty za żłobek nie można różnicować ze względu na miejsce zamieszkania dziecka

Wysokość opłaty za żłobek powinna odpowiadać rzeczywistym kosztom pobytu dziecka w placówce, a te są niezależne od tego, gdzie mieszka. Dlatego rada miasta nie może wprowadzać wyższej opłaty dla dzieci z innej gminy.

Tak uznał wojewoda podlaski, który stwierdził nieważność uchwały rady miejskiej w Sejnach wprowadzającej zmiany do uchwały nadającej status żłobkowi prowadzonemu przez ten samorząd. Zastrzeżenia organu nadzoru dotyczyły regulacji, która zakłada, że dzieci spoza Sejn, mieszkające w gminie, w której funkcjonuje żłobek, mogą być przyjęte do miejskiej placówki na dany rok szkolny po podpisaniu umowy i pod warunkiem uiszczania co miesiąc dodatkowej opłaty. Jej wysokość ma być ustalana na podstawie wyliczeń finansowych biorących pod uwagę kwotę, jaką musiałaby ponosić gmina, gdyby nie miała na swoim terenie żłobka i podpisała porozumienie z miastem w sprawie zapewnienia opieki żłobkowej dla dzieci, które są jej mieszkańcami.

Nie można podnosić opłaty za żłobek dla dzieci z innej gminy

Zdaniem wojewody rada miasta postanowiła zróżnicować wysokość opłaty żłobkowej ze względu na kryterium miejsca zamieszkania dziecka, ale nie miała do tego prawa, bo nie jest to czynnik, który mógłby powodować zwiększanie wydatków związanych z zapewnianiem opieki maluchom uczęszczającym do żłobka. Powołał się przy tym na charakter opłaty, który opiera się na zasadzie ekwiwalentności. Pobiera się ją w związku z wyraźnie wskazanymi czynnościami i usługami organów państwowych lub samorządowych, świadczonymi w interesie konkretnych podmiotów i obywateli. To oznacza, że wysokość opłaty za żłobek powinna odpowiadać rzeczywistym kosztom pobytu dziecka w placówce, niezależnie od jego miejsca zamieszkania, a więc kosztom usługi realizowanej przez gminną jednostkę organizacyjną, jaką jest żłobek.

Uchwała naruszyła przepisy ustawy żłobkowej

Dodatkowo wojewoda wskazuje, że kompetencja rady w zakresie ustalania wysokości opłat za korzystanie z żłobka została uregulowana w art. 58 ust. 1 ustawy z 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 798). Przepis ten nie przewiduje zróżnicowania wysokości opłaty żłobkowej z uwagi na jakiekolwiek kryteria. Rada gminy została upoważniona przez ustawodawcę – na mocy art. 59 ust. 2, jedynie do określenia warunków częściowego lub całkowitego zwolnienia od ponoszenia odpłatności za żłobek.©℗

orzecznictwo