Karta parkingowa 2026. Nowe zasady, elektroniczna forma i surowsze kary za nadużycia

Karta parkingowa dla niepełnosprawnych - zmiany w 2026 roku

To jedna z najbardziej oczekiwanych zmian dla osób z niepełnosprawnością – i jedna z tych, które mogą wywołać najwięcej zamieszania. Karta parkingowa, czyli dokument pozwalający na korzystanie z tzw. „kopert” i ulg w strefach płatnego parkowania, od 2026 roku ma być wydawana w nowej formie. Zmiany obejmują nie tylko wygląd i sposób wydawania, ale też warunki uzyskania i system kontroli.

Ministerstwo Infrastruktury zapowiada, że cyfryzacja kart parkingowych ograniczy nadużycia, których w ostatnich latach nie brakowało. Karta ma działać podobnie do elektronicznych dowodów osobistych – z kodem QR, który pozwoli służbom miejskim błyskawicznie sprawdzić jej autentyczność i ważność. Dla użytkowników oznacza to koniec papierowych kart, ale też konieczność ponownego złożenia wniosku.

Kto dostanie kartę parkingową w 2026 roku

Zgodnie z obowiązującym brzmieniem Ustawa – Prawo o ruchu drogowym (art. 8 ust. 3a i 4) karta parkingowa wydawana jest:

• osobie niepełnosprawnej znacznego albo umiarkowanego stopnia, mającej znacznie ograniczone możliwości samodzielnego poruszania się;
• osobie niepełnosprawnej, która nie ukończyła 16. roku życia i ma znacznie ograniczone możliwości samodzielnego poruszania się;
• placówce (np. zajmującej się opieką, rehabilitacją lub edukacją osób niepełnosprawnych) – w określonych warunkach.

Warunki szczegółowe

• W przypadku osoby z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności wymagane jest, aby w orzeczeniu znalazł się odpowiedni symbol przyczyny (np. 04-O, 05-R, 10-N) oraz wskazanie w orzeczeniu, że karta jest potrzebna („punkt 9”).
• W przypadku osoby ze znacznym stopniem niepełnosprawności – nie ma wymogu konkretnego symbolu przyczyny; wystarczy, że orzeczenie stwierdza znacznie ograniczone możliwości samodzielnego poruszania się – i zawiera odpowiednie wskazanie do karty.
• Pojęcie „znacznie ograniczone możliwości samodzielnego poruszania się” nie jest precyzyjnie zdefiniowane w ustawie – ocena następuje indywidualnie.

Nowością będzie pełna weryfikacja uprawnień w centralnym systemie – bez papierowych zaświadczeń. Urzędnicy będą mieli dostęp do bazy PFRON, dzięki czemu fałszywe karty znikną z ulic.

Jak złożyć wniosek o kartę parkingową i gdzie to zrobić?

Wniosek o nową kartę parkingową złożysz w powiatowym lub miejskim zespole do spraw orzekania o niepełnosprawności lub online – przez platformę ePUAP. Trzeba będzie dołączyć orzeczenie, aktualne zdjęcie i dowód opłaty w wysokości 21 zł.

Po sprawdzeniu dokumentów urząd wyda decyzję, a karta zostanie przypisana do konkretnej osoby. Nowe karty będą ważne maksymalnie 5 lat – albo krócej, jeśli orzeczenie kończy się wcześniej.

Co ważne: wniosek trzeba złożyć osobiście. Wyjątkiem są osoby małoletnie lub ubezwłasnowolnione – wtedy formalności może dopełnić opiekun prawny.

Co daje karta parkingowa – i czego nie daje

• Posiadacz ważnej karty parkingowej zyskuje prawo do parkowania na miejscach oznaczonych symbolem wózka inwalidzkiego oraz często do bezpłatnego parkowania w miejskich strefach płatnych. Ale uwaga – nie jest to prawo ogólnokrajowe. O tym, czy opłaty są znoszone, decydują samorządy w swoich uchwałach.
• Karta nie uprawnia do bezpłatnych przejazdów komunikacją publiczną ani do ulg podatkowych. Nie daje też prawa do parkowania „gdziekolwiek” – tylko w miejscach przewidzianych dla osób z niepełnosprawnością.
• W praktyce karta parkingowa to ułatwienie, nie przywilej. Ma pomóc w codziennym funkcjonowaniu osobom, które naprawdę mają trudności z poruszaniem się.

Elektroniczna karta z kodem QR – jak to będzie działać?

Nowa karta parkingowa 2026 będzie miała postać elektronicznego dokumentu z kodem QR. Po jego zeskanowaniu służby miejskie natychmiast sprawdzą, czy karta jest ważna i komu została wydana.

Dzięki centralnemu systemowi PFRON nie trzeba będzie nosić papierowych kopii orzeczeń – wszystkie dane znajdą się w bazie. W razie zgubienia lub kradzieży kartę można będzie zastrzec online, a nową wyrobić bez wizyty w urzędzie.

To nie tylko większe bezpieczeństwo, ale też wygoda. Dla kierowców oznacza koniec fałszywych kart i „pożyczania” dokumentów członków rodziny.

Kary i sankcje za korzystanie z karty parkingowej bez uprawnień

Nowe przepisy przewidują wyraźnie surowsze kary za korzystanie z karty bez uprawnień.

• Użycie cudzego dokumentu, nawet w dobrej wierze, może skończyć się mandatem do 2000 zł.
• Osoby, które złamią przepisy więcej niż raz, mogą na dwa lata stracić prawo do uzyskania nowej karty. To reakcja na plagę nadużyć – karty osób niepełnosprawnych były często wykorzystywane przez innych członków rodziny.

Nowy system QR sprawi, że takie przypadki łatwiej będzie wykryć – dane właściciela będą powiązane z numerem rejestracyjnym pojazdu i orzeczeniem.

Co grozi za korzystanie z "koperty" bez prawa do karty parkingowej?

Parkowanie na miejscu dla osób z niepełnosprawnościami bez uprawnienia jest wykroczeniem drogowym - mandaty rozpoczynają się od około 500 zł i zwykle 5 punktów karnych. Dodatkowo kierowca może zostać obciążony kosztami odholowania pojazdu, jeśli zostanie usunięty z miejsca postojowego dla osób z niepełnosprawnością.

Karta parkingowa 2026. Kto nie skorzysta z nowych zasad

Nie każdy, kto ma orzeczenie o niepełnosprawności, zachowa prawo do karty. Kto nie dostanie karty?

• Osoby z umiarkowanym stopniem bez odpowiedniego symbolu przyczyny (np. ruchowej) i bez wskazania w orzeczeniu nie dostaną nowego dokumentu.
• Utrata ważności orzeczenia oznacza też automatyczną utratę prawa do korzystania z karty.

W praktyce oznacza to, że przed końcem 2025 roku warto upewnić się, że nasze orzeczenie jest aktualne.

Podstawa prawna

• Ustawa z 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym (art. 8).
• Ustawa z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych.
• Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 18 czerwca 2014 r. w sprawie rodzaju placówek uprawnionych do uzyskania karty parkingowej (Dz.U. 2014 poz. 818).
• Nowelizacja ustawy o rehabilitacji z 27 lipca 2024 r. – wprowadzająca podstawy dla elektronicznej formy karty.