Odpowiedź: Nie ma podstaw, aby kwalifikować taki wydatek w ramach funduszu sołeckiego. Nie jest to zadanie własne gminy, a tym samym nie spełnia przesłanek przedsięwzięcia, o którym mowa w art. 2 ust. 6 ustawy o funduszu sołeckim (dalej: u.f.s.).

Ocena RIO: czy gmina może kupić czujki czadu za pieniądze z budżetu

Podobnego zdania była Regionalna Izba Obrachunkowa w Białymstoku. W piśmie z dnia 15 września 2025 r. (znak RIO.II.025–36/25) w odpowiedzi na pytanie jednej z gmin stwierdziła, że art. 2 ust. 6 u.f.s. określa, że środki pochodzące z funduszu sołeckiego można przeznaczyć jedynie na realizację przedsięwzięć. Aby zadanie zaklasyfikować jako przedsięwzięcie, musi ono spełniać łącznie trzy przesłanki:

  • być zadaniem własnym gminy,
  • służyć poprawie warunków życia mieszkańców i
  • być zgodne ze strategią rozwoju gminy.

Także z art. 166 ust. 1 Konstytucji RP wynika, że zadania publiczne służące zaspokajaniu potrzeb wspólnoty samorządowej są wykonywane przez jednostkę samorządu terytorialnego jako zadania własne.

W myśl art. 7 ust. 1 pkt 14 ustawy o samorządzie gminnym zadania własne obejmują m.in. sprawy porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli oraz ochrony przeciwpożarowej i przeciwpowodziowej, w tym wyposażenia i utrzymania gminnego magazynu przeciwpowodziowego.

Czego nie można sfinansować z funduszu sołeckiego

RIO stwierdziła, że: „Przeznaczenie środków z funduszu sołeckiego na zakup mieszkańcom sołectwa czujników czadu/gazu, do prywatnych domów, które nie są obiektami publicznymi, (…) nie można zakwalifikować jako zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty, a tym samym nie można zaliczyć do zadań własnych gminy (tak jak nie może gmina sfinansować np. wymiany zamków w prywatnych domach, celem zwiększenia bezpieczeństwa mieszkańców i podniesienia jakości ich życia)”. RIO zaznaczyła, że są to potrzeby indywidualne, nakierowane na ochronę domowników w poszczególnych domach. Nie mają więc charakteru publicznego, nie służą potrzebom zbiorowym – interesowi ogółu. ©℗

Podstawa prawna

  • art. 7 ust. 1 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 1153)
  • art. 2 ust. 6–7 ustawy z 21 lutego 2014 r. o funduszu sołeckim (Dz.U. z 2014 r. poz. 301)