Do końca 2016 roku był czas na uchwalenie wojewódzkich planów gospodarki odpadami. Przyjmowano je jednak w ostatniej chwili. Niektóre uchwały zostały podjęte niezgodnie z przepisami.
Tak jest w przypadku województwa mazowieckiego, gdzie plan został uchwalony przez sejmik 19 grudnia 2016 r. Zawiera on m.in. wykaz inwestycji w zakresie odpadów komunalnych (np. spalarni, instalacji do recyklingu, składowisk), które powstaną w regionie.
Ponowne uzgodnienie niezbędne
Zastrzeżenia do pośpiesznie przyjętego planu wniósł wojewoda i stwierdził jego nieważność. „Uchwała została podjęta z istotnym naruszeniem prawa w zakresie trybu jej podejmowania, czyli bez zaopiniowania projektu przez ministra środowiska w zakresie wprowadzonych do projektu zmian” – stwierdził wojewoda mazowiecki Zdzisław Sipiera w rozstrzygnięciu nadzorczym. A taki obowiązek wynika z art. 36 ust. 6b ustawy z 14 grudnia 2012 r. o odpadach (Dz.U. z 2016 r. poz. 1987 ze zm.). Przepis ten wskazuje, że dokonanie przez sejmik zmian w planie inwestycyjnym uzgodnionym z ministrem środowiska oraz w pozostałej części wojewódzkiego planu gospodarki odpadami (WPGO), która odnosi się do inwestycji, wymaga ponownego uzgodnienia z ministrem.
Zastrzeżenia wojewody dotyczą też innych kwestii. Samorząd województwa nie przedstawił np. wojewodzie dokumentów, które potwierdzałyby, że w Biuletynie Informacji Publicznej ogłoszony został komunikat o przystąpieniu do sporządzenia wojewódzkiego planu gospodarki odpadami. Ponadto nie okazano potwierdzeń, które świadczyłyby o tym, że prognoza oddziaływania na środowisko została uzgodniona z regionalnym dyrektorem ochrony środowiska albo z wojewódzkim inspektorem sanitarnym. Wojewoda wskazuje również, że do uchwały w sprawie WPGO nie dołączono uzasadnienia zawierającego informacje o udziale społeczeństwa w postępowaniu oraz o tym, w jaki sposób złożone opinie zostały wzięte pod uwagę i w jakim zakresie.
„Wymienione braki również stanowią istotne naruszenie prawa” – stwierdza Zdzisław Sipiera. Dodaje, że uchwała podjęta przez sejmik województwa mazowieckiego uderza także w swobodę prowadzenia działalności gospodarczej. Pozbawiono bowiem zainteresowane podmioty możliwości udziału w tworzeniu WPGO.
Zbyt szybko
– Ministerstwo Środowiska pośpieszało województwa w przyjmowaniu WPGO. Jednocześnie samo zgłaszało do tych planów wiele uwag. Wskazywało, że uchwalenie planów do końca roku jest jednym z warunków, które stawia nam Komisja Europejska. Polska musi je spełnić, aby mogły zostać uruchomione środki unijne na inwestycje w gospodarce komunalnej – mówi Maciej Kiełbus z Kancelarii Ziemski & Partners w Poznaniu. Chodzi o ok. 4 mld zł.
Województwo Mazowieckie ma prawo do złożenia skargi na rozstrzygnięcie wojewody do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie w ciągu 30 dni od daty jego doręczenia. W innym wypadku WPGO dla Mazowsza będzie nieważny. Projektem uchwały w sprawie zaskarżenia do WSA rozstrzygnięcia nadzorczego wojewody mazowieckiego dotyczącego WPGO radni wojewódzcy mają się zająć na najbliższym swoim posiedzeniu, tj. 28 lutego br.
Zastrzeżenia w Świętokrzyskiem
Wcześniej wojewoda świętokrzyski zakwestionował WPGO przyjęty dla tego województwa. Jego zastrzeżenia dotyczyły kwestii proceduralnej, sejmik zapomniał uchylić plan przyjęty kilka lat wcześniej. „Uchwalenie «nowego» planu gospodarki odpadami powinno być dokonane wraz z uchyleniem poprzedniego WPGO przyjętego uchwałą z 28 czerwca 2012 r. Zaistniała sytuacja prowadzi do konstatacji, że przez podjęcie uchwały sejmik województwa świętokrzyskiego doprowadził do stanu, w którym w porządku prawnym funkcjonują niezależnie od siebie dwa plany gospodarki odpadami. Ta okoliczność przesądza o uznaniu, iż uchwała narusza prawo, tj. par. 82 i 86 rozporządzenia prezesa Rady Ministrów z 20 czerwca 2002 r. w sprawie zasad techniki prawodawczej” – argumentowała Agata Wojtyszek, wojewoda świętokrzyski w rozstrzygnięciu nadzorczym.
Rozstrzygnięcie nadzorcze wojewody mazowieckiego z 26 stycznia 2017 r. nr LEX-I.4131.15.2017.
Rozstrzygnięcie nadzorcze wojewody świętokrzyskiego z 26 sierpnia 2016 r. nr PNK.IAI30.69.2016
Najpóźniej ze wszystkich planów został przyjęty WPGO dla województwa śląskiego – 23 grudnia 2016 r.