1,645 mln euro plus VAT – takiej wysokości odszkodowanie wywalczyła w Europejskim Trybunale Praw Człowieka grupa słowackich właścicieli nieruchomości, za które lokatorzy płacili czynsz regulowany.
To już kolejny wyrok, w którym Strasburg wyręcza krajowe sądy i ustawodawców w kwestii rekompensaty za straty związane z zaniżonymi kosztami wynajmu mieszkań.
Sprawę przed ETPC zainicjowało 23 właścicieli nieruchomości odzyskanych od miasta. Uważali oni, że obowiązujące przez blisko 20 lat przepisy (zostały już zmienione) nie tylko uniemożliwiały im czerpanie dochodów z posiadanego mienia, lecz także powodowały, że prawo własności stało się w ich przypadku fikcją. Krajowe regulacje zakazywały im bowiem pozbywania się obecnych lokatorów, sprzedawania mieszkań na rynku, a w szczególności podwyższania czynszów powyżej ustalonej stawki (miesięczny czynsz regulowany był ponad 10 razy niższy niż koszty wynajmu na wolnym rynku). Co więcej, nawet po nowelizacji ustawy, która pozwoliła żądać od lokatorów większych opłat, i tak znacząco odbiegały one od stawek rynkowych. Nowe przepisy nie przewidywały też żadnego prawa do rekompensaty za poniesione straty finansowe.
Właściciele budynków w końcu wystąpili ze skargą do trybunału w Strasburgu, zarzucając słowackim władzom naruszenie prawa do poszanowania mienia (art. 1 protokołu 1 do konwencji). I ETPC przyznał im rację. Jego zdaniem krajowe regulacje nie spełniały wymogu proporcjonalności, przez co narzucały posiadaczom nieruchomości nadmierne i nieuzasadnione ciężary, aby chronić lokatorów.
ORZECZNICTWO
Wyrok Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu w sprawie Mečiar i inni przeciwko Słowacji (skarga nr 62864/09)