6 uprawnień przysługujących zwolnionemu pracownikowi

1 Zwolnienie pracownika z obowiązku pracy

Od 2016 roku zostanie też prawnie uregulowana kwestia zwalniania pracowników z obowiązku świadczenia pracy w okresie wypowiedzenia. Teraz też jest co prawda możliwe, strony mogą bowiem zawrzeć porozumienie w tej sprawie - na wniosek pracownika, ale na mocy oświadczenia pracodawcy. Jednak jeśli w dokumencie nie zostanie poruszona kwestia nowego zatrudnienia, to pracodawca może w każdej chwili odwołać zwolnienie z obowiązku świadczenia pracy i wezwać podwładnego do pełnienia obowiązków.

Zmiany, które wchodzą w życie od 22 lutego 2016 roku zakładają, iż zwolnienie będzie możliwe bez znaczenia na rodzaj umowy - oczywiście umowy o pracę, nowe zasady nie obejmą umów zlecenia i o dzieło. Decyzja o zwolnieniu nadal będzie stanowić jednostronną czynność pracodawcy - nie będzie wymagana zgoda pracownika w tym zakresie. Zwolnienie nie będzie również musiało dotyczyć całego okresu wypowiedzenia.

Nowe przepisy nie przewidują natomiast możliwości odwołania pracownika z tego zwolnienia. W związku z tym, o ile strony nie ustalą takiej możliwości, pracodawca nie może żądać powrotu pracownika do firmy. Nie ma prawa także wyciągać wobec niego żadnych konsekwencji, jeśli ten podejmie nową pracę.

Za okres zwolnienia pracownik otrzyma wynagrodzenie obliczane, tak ja za czas urlopu wypoczynkowego.

2 Ekwiwalent za niewykorzystany urlop wypoczynkowy

Pracodawca może zwolnić pracownika ze świadczenia pracy także wtedy, gdy pozostał mu jeszcze niewykorzystany urlop wypoczynkowy.

Pracownik ma bowiem obowiązek wykorzystać wszystkie dni pozostałego urlopu przed całkowitym ustaniem stosunku pracy. Tylko od woli pracodawcy zależy, czy pozwoli pracownikowi wykorzystać zaległy urlop w okresie wypowiedzenia. W innym wypadku, firma musi mu wypłacić ekwiwalent za zaległy urlop. Jak obliczyć ekwiwalent za niewykorzystany urlop wypoczynkowy sprawdzisz tutaj>>

Uprawnienie to przysługuje niezależnie od tego, kto złożył wypowiedzenie oraz jak długi jest jego okres (o ile chodzi o umowę o pracę). Przepisy te nie mają natomiast zastosowania w przypadku rozwiązania stosunku pracy na mocy porozumienia bądź z upływem terminu, na jaki umowa została zawarta.

3 Wolne dni na poszukiwanie pracy

Ekwiwalentu nie otrzyma natomiast pracownik, który nie wykorzystał dni wolnych na poszukiwanie pracy. Mają do nich prawo zatrudnieni na podstawie umowy o pracę (zarównoa na czas określony, jak i nieokreślony) i umowę na okres próbny.

Dni wolne na poszukiwanie pracy przysługują jednak tylko osobom, którym umowę wypowiedział pracodawca lub w przypadku, gdy pracownik odmówił przyjęcia proponowanego wypowiedzenia zmieniającego warunki pracy i płacy. Z dodatkowych dni nie może natomiast skorzystać osoba, która sama dokonała wypowiedzenia, albo umowę z nim rozwiązano za porozumieniem stron.

Jak dokładnie wykorzystać dnie wolne na poszukiwanie pracy dowiesz się tutaj>>

Pracownikowi w okresie dwutygodniowego i miesięcznego wypowiedzenia przysługują więc 2 dni robocze na poszukiwanie pracy. W przypadku trzymiesięcznego okresu wypowiedzenia pracownik ma prawo do 3 wolnych dni.

Za dni wolne na poszukiwanie pracy pracownikowi przysługuje wynagrodzenie, obliczane jak przy urlopie wypoczynkowym.

4 Odprawa pracownicza

Zwolniona z pracy osoba może też otrzymać świadczenia pieniężne, w tym odprawę pracowniczą. Przysługuje ona przy zwolnieniach grupowych, a pracownik indywidualny otrzyma to jednorazowe świadczenie pieniężne w przypadku, gdy pracodawca zatrudnia co najmniej 20 pracowników i rozstaje się z pracownikom nie z jego winy, czyli wyłącznym powodem rozwiązania stosunku pracy są przyczyny niedotyczące pracownika.

Prawo do odprawy mają wszystkie osoby zatrudnione na etacie, nie przysługuje natomiast pracownikom mianowanym oraz osobom wykonującym zadania na podstawie umów cywilnoprawnych.

Wysokość odprawy pieniężnej zależy od stażu pracy u danego pracodawcy i wynosi:
- wysokość jednomiesięcznego wynagrodzenia, jeśli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy krócej niż 2 lata,
- wysokość dwumiesięcznego wynagrodzenia, jeśli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy przez okres od 2 do 8 lat,
- wysokość trzymiesięcznego wynagrodzenia, jeśli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy przez okres ponad 8 lat.

Maksymalna kwota odprawy pieniężnej nie może przy tym przekroczyć kwoty 15-krotnego minimalnego wynagrodzenia za pracę, obowiązującego w dniu rozwiązania stosunku pracy.

Prawo do odprawy przysługuje także - na podstawie przepisów szczególnych - samorządowcom, nauczycielom i chałupnikom.

5 Świadectwo pracy

Wreszcie każdy odchodzący z firmy pracownik ma prawo otrzymać świadectwo pracy. Jego wydanie nie może być uzależnione od uprzedniego rozliczenia się pracownika z pracodawcą.

O tym, co dokładnie powinno znaleźć się w świadectwie pracy, dowiesz się tutaj>>

Na wystawienie świadectwa pracy firma ma 7 dni od dnia ustania stosunku pracy.