Głównym warunkiem nawiązania stosunku pracy jest zgodne oświadczenie woli pracodawcy i pracownika, czyli po prostu umowa o pracę. Co powinna zawierać umowa o pracę, przeczytasz tutaj>>
Umowa ustna
Zgodnie z przepisami kodeksu pracy, umowa o pracę powinna mieć formę pisemną. Jednak w związku z tym, że przepisy nie wskazują, jakie są skutki niedopełnienia tego obowiązku, to brak formy pisemnej nie jest zagrożony sankcją nieważności.
Więcej o umowie w formie ustnej przeczytasz tutaj>>
Dlatego też umowa może zostać zawarta w formie ustnej, a także poprzez dorozumienie. Decydujące znaczenie dla uznania, że strony nawiązały stosunek pracy będzie miał w tym wypadku fakt dopuszczenia pracownika do pracy i wypłacanie mu za to przez pracodawcę wynagrodzenia - uznaje się, że doszło wtedy do zawarcia umowy o pracę.
Jednak co do zasady umowa powinna zostać zawarta na piśmie, tak więc pracodawca powinien najpóźniej w dniu rozpoczęcia pracy przez pracownika potwierdzić mu na piśmie ustalenia dotyczące stron umowy, jej rodzaju oraz warunków. Brak takiego potwierdzenia stanowi wykroczenie przeciwko prawom pracownika. Niesłuszne zwolnienie i brak wynagrodzenia: 8 przypadków, kiedy możesz pozwać pracodawcę do sądu>>
Umowa listem
Przepisy kodeksu pracy nie precyzują również, jakie elementy są niezbędne, aby została zachowana pisemna forma czynności prawnej. Natomiast zawarcie umowy jest oświadczeniem woli na piśmie i w związku z tym stosuje się do niego także przepisy prawa cywilnego.
Jak zwolnić pracownika e-mailem, przeczytasz tutaj>>
A zgodnie z zapisami kodeksu cywilnego, do zachowania pisemnej formy czynności prawnej wystarcza złożenie własnoręcznego podpisu na dokumencie obejmującym treść oświadczenia woli - samo oświadczenie nie musi być sporządzone przez stronę własnoręcznie. Potwierdza to wyrok Sądu Najwyższego z 24 sierpnia 2009 r. (sygn. akt I PK 58/09), zgodnie z którym treść oświadczenia woli może być sporządzona w różny sposób (na przykład pismem ręcznym, maszynowym, wydrukiem komputerowym), ale pod dokumentem powinien figurować własnoręczny podpis składającego oświadczenie.
Takiego warunku nie nie spełnia więc faks umowy z kopią podpisu. Natomiast wymogi te może spełniać listowna wymiana dokumentów obejmujących treść oświadczeń woli, z których każdy jest podpisany przez jedną ze stron, lub dokumentów, z których każdy obejmuje treść oświadczenia woli jednej ze stron i jest przez nią podpisany. Strony wymieniają się więc za pomocą poczty umowami o pracę, a każdy dokument jest podpisany przez jedną stronę.
Umowa faksem lub przez internet
Umowa może zostać także zawarta za pomocą poczty elektronicznej. Nie ma jednak mowy o oświadczeniu zawartym w treści wiadomości, czy zeskanowaniu pisma i dołączenia go do e-maila - tak samo jak w przypadku faksu, podpis na przesłanym skanie jest bowiem jedynie kopią oryginału.
Równoważna z oświadczeniem woli złożonym w formie pisemnej jest bowiem - zgodnie z przepisami kodeksu cywilnego - umowa złożona za pośrednictwem poczty elektronicznej i opatrzona bezpiecznym, certyfikowanym podpisem elektronicznym.
We wszystkich tych przypadkach za moment złożenia oświadczenia woli uznaje się moment, w którym dana dana osoba mogła zapoznać się z jego treścią, czyli gdy podpisała dokument przy pracodawcy, otrzymała podpisany dokument listownie lub gdy dostała e-maila z certyfikowaną wiadomością.