Jak obliczyć podstawę zasiłków przy krótkim zatrudnieniu

Jeżeli niezdolność do pracy powstała przed upływem 12 miesięcy kalendarzowych zatrudnienia, podstawę wymiaru zasiłku ustala się, przyjmując przeciętne miesięczne wynagrodzenie za pełne miesiące kalendarzowe tego zatrudnienia. Miesiąc, w którym pracownik został zatrudniony od pierwszego roboczego dnia miesiąca, traktuje się jako pełny kalendarzowy miesiąc zatrudnienia i wynagrodzenie za ten miesiąc przyjmuje się do ustalenia podstawy wymiaru zasiłku. [przykłady 1 i 2]

PRZYKŁAD 1

PRZYKŁAD 2

Powyższą zasadę stosujemy także wówczas, gdy zatrudnienie pracownika ustało w trakcie miesiąca, przed upływem 12 miesięcy kalendarzowych, a niezdolność do pracy powstała w miesiącu następnym. [przykład 3]

PRZYKŁAD 3

Takiego sposobu uwzględniania pełnych miesięcy kalendarzowych ubezpieczenia nie stosuje się jednak, jeżeli zatrudnienie ustało po upływie 12 miesięcy kalendarzowych. [przykład 4]

PRZYKŁAD 4

Umowy jedna po drugiej

Jeżeli pracownik jest zatrudniony bez przerwy u tego samego pracodawcy na podstawie kolejno po sobie następujących umów o pracę, to przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego sumuje się wynagrodzenie wypłacone z tytułu tych umów. Przy czym jako przerwy w ubezpieczeniu nie traktuje się przerwy przypadającej na dzień ustawowo wolny od pracy. [przykłady 5 i 6]

Przykład 5

PRZYKŁAD 6

Choroba niedługo po zatrudnieniu

Za wynagrodzenie uwzględniane w podstawie wymiaru zasiłku uważa się przychód pracownika stanowiący podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe po odliczeniu potrąconych przez pracodawcę składek na ubezpieczenia społeczne (łącznie 13,71 proc.), finansowanych ze środków pracownika.

Jeżeli umowa o pracę została zawarta w trakcie miesiąca, a niezdolność do pracy powstała w drugim miesiącu pracy, podstawę wymiaru zasiłku stanowi wynagrodzenie pracownika za ten drugi miesiąc, tj. za pełny kalendarzowy miesiąc zatrudnienia, po odpowiednim uzupełnieniu. Tak samo postępuje się, gdy umowa o pracę została zawarta w trakcie miesiąca, a zakończyła się w trakcie następnego miesiąca. [przykład 7]

PRZYKŁAD 7

Jeszcze inaczej ustala się podstawę, gdy umowa o pracę została zawarta w trakcie miesiąca, zatrudnienie ustało w następnym miesiącu, a pracownik stał się niezdolny do pracy w miesiącu następującym po miesiącu zakończenia współpracy. Wtedy podstawę wymiaru zasiłku stanowi uzupełnione wynagrodzenie, ale za oba miesiące. Jeśli więc pracownik z przykładu 6. zachorowałby w lipcu, należałoby uzupełnić wynagrodzenie za maj i czerwiec.

Zasady uzupełniania wynagrodzenia

Zabieg uzupełnienia wynagrodzenia przebiega w zależności od rodzaju wynagrodzenia (stałe, zmienne). Jeżeli niezdolność do pracy powstała przed upływem pierwszego miesiąca kalendarzowego zatrudnienia, do podstawy wymiaru zasiłku przyjmuje się:

1) wynagrodzenie miesięczne określone w umowie o pracę lub w innym akcie nawiązującym stosunek pracy, jeżeli wynagrodzenie przysługuje w stałej miesięcznej wysokości;

2) wynagrodzenie, które pracownik osiągnąłby, gdyby przepracował pełny miesiąc kalendarzowy, jeżeli pracownik otrzymuje wynagrodzenie zmienne (akordowe, prowizyjne);

Uwaga! Nie jest wynagrodzeniem zmiennym to, określone w stawce godzinowej (traktowane jest jak stałe).

3) minimalne wynagrodzenie za pracę dla pracownika zatrudnionego w pełnym wymiarze czasu pracy, jeżeli kwoty wynagrodzenia nie można ustalić według powyższych zasad – w przypadku pracowników zatrudnionych w niepełnym wymiarze czasu pracy, kwota ta ulega odpowiednio zmniejszeniu, proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy.

Z kolei wynagrodzenie miesięczne zmienne, które pracownik osiągnąłby, gdyby przepracował cały miesiąc (pkt 2), ustala się:

1) poprzez podzielenie wynagrodzenia osiągniętego za przepracowane dni robocze przez liczbę dni, w których zostało ono osiągnięte, i pomnożenie przez liczbę dni, które pracownik był obowiązany przepracować w danym miesiącu – jeżeli przepracował choćby jeden dzień,

2) przyjmując kwotę zmiennych składników wynagrodzenia w przeciętnej miesięcznej wysokości wypłaconej za ten miesiąc pracownikom zatrudnionym na takim samym lub podobnym stanowisku w zakładzie pracy, w którym przysługuje zasiłek chorobowy – jeżeli pracownik nie osiągnął w danym miesiącu żadnego wynagrodzenia.

Jeśli pracownik oprócz stałej miesięcznej stawki otrzymuje zmienne składniki zmniejszane w sposób proporcjonalny do okresów niezdolności, to uzupełnienia dokonuje według metody właściwej dla danego rodzaju składnika. [przykład 8]

PRZYKŁAD 8

Pracownicy tymczasowi

Pracownikom tymczasowym również przysługują określone świadczenia chorobowe za okresy niezdolności do pracy. Przy ustalaniu ich podstawy wymiaru należy stosować ogólne zasady. Pewne wyjątki dotyczą m.in. uzupełniania wynagrodzenia, którego dokonuje się do okresu, na jaki została zawarta umowa o pracę tymczasową. Umowy o pracę tymczasową charakteryzują się krótkimi okresami zatrudnienia, stąd te odmienności.

Oto kilka takich wyjątków:

1) jeśli między poszczególnymi umowami o pracę zawartymi z tą samą agencją (nawet na rzecz różnych pracodawców użytkowników) nie było przerwy albo przerwa przypadała na dni ustawowo wolne od pracy (kolejno po sobie zawierane umowy) – podstawę zasiłkową ustala się z wynagrodzeń wypłaconych z tytułu każdej umowy;

2) jeżeli pracownik tymczasowy pracuje dla różnych pracodawców użytkowników i zasady wynagradzania u każdego z nich są odmienne, uzupełnienie wynagrodzenia podlega odrębnie z tytułu każdej z umów;

3) jeśli niezdolność do pracy powstała w pierwszym kalendarzowym miesiącu zatrudnienia, a okres, na jaki została zawarta umowa o pracę tymczasową, jest krótszy niż miesiąc kalendarzowy (umowa o pracę zaczęła się w trakcie miesiąca albo zaczęła się i skończyła w trakcie miesiąca), to wynagrodzenie pracownika tymczasowego powinno zostać uzupełnione jedynie do okresu, na który została zawarta w tym miesiącu umowa o pracę tymczasową, z tytułu której powstało prawo do zasiłku;

4) jeżeli pracownik tymczasowy został zatrudniony w trakcie miesiąca kalendarzowego i stał się niezdolny do pracy w następnym miesiącu zatrudnienia, podstawę wymiaru zasiłku ustala się na podstawie wynagrodzenia za miesiąc powstania niezdolności;

5) wynagrodzenie podlega uzupełnieniu do kwoty, którą pracownik otrzymałby za dni trwania umowy (lub umów, jeżeli wystąpiły bez przerwy albo przerwa między nimi przypadała na dzień ustawowo wolny od pracy) o pracę tymczasową w tym miesiącu.

Podstawa wymiaru zasiłku z tytułu pracy w pełnym wymiarze czasu pracy wraz ze składnikami, do których tymczasowy pracownik zachowuje prawo w okresie pobierania zasiłku, nie może być niższa od kwoty minimalnej podstawy wymiaru, ustalonej z uwzględnieniem okresu trwania umowy o pracę tymczasową w miesiącu, w którym powstała niezdolność do pracy; w przypadku pracowników zatrudnionych w niepełnym wymiarze czasu pracy, kwoty te ulegają odpowiednio zmniejszeniu, proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy; kwotę minimalnej podstawy zasiłku ustala się według następującego wzoru:

KMP = MW : DRM x DRU

KMP – kwota minimalnej podstawy zasiłku

MW – kwota minimalnego wynagrodzenia (odpowiednia do wymiaru czasu pracy), pomniejszona o składki finansowane przez pracownika

DRM – liczba dni roboczych w miesiącu, w którym powstała niezdolność do pracy

DRU – liczba dni roboczych trwania umowy. [przykład 9]

PRZYKŁAD 9