Subskrybuj nas na Youtube
Pracownik, któremu lekarz wystawił zwolnienie lekarskie, ma maksymalnie 7 dni na dostarczenie kopii dokumentu do pracodawcy. Otrzymanie zaświadczenia rodzi określone obowiązki po stronie firmy
Wynagrodzenie chorobowe
Przede wszystkim pracodawca przez 33 w przypadku większości pracowników i 14 dni w przypadku osób, które ukończyły 50 rok życia musi nadal finansować wynagrodzenie chorego podwładnego ze środków własnych. Wyjątkowo ZUS wypłaci świadczenie od samego początku, jeżeli pracodawca zatrudnia mniej niż 20 pracowników oraz w przypadku osób, które prowadzą działalność gospodarczą.Jakiej wysokości wynagrodzenie dostaniesz na zwolnieniu lekarskim, przeczytasz tutaj>>
Osobom ubezpieczonym (obowiązkowo lub dobrowolnie) odpowiednio od 34 dnia lub 15 dnia niezdolności do pracy ZUS wypłaca natomiast obowiązkowo zasiłek chorobowy. Ile wynosi zasiłek chorobowy i jak go otrzymać przeczytasz tutaj>>
Jakie jeszcze inne świadczenia przysługują pracownikowi, który z powodu choroby nie pracuje, dowiesz się z naszej galerii:
Kontrola zwolnienia lekarskiego
Jeżeli pracodawca podejrzewa, że pracownik niewłaściwe wykorzystuje zwolnienie lekarskie, może przeprowadzić jego kontrolę w dwóch zakresach.
Pierwszy rodzaj kontroli ma charakter formalny. Płatnik składek (pracodawca) sprawdza, czy zwolnienie wystawione na druku ZUS ZLA zostało wydane zgodnie z przepisami w sprawie zasad i trybu wystawiania zaświadczeń lekarskich oraz czy nie zostało sfałszowane. W razie nieprawidłowości pracodawca powinien:
- zwrócić zwolnienie do poprawki, jeśli jest ono błędnie wystawione, na przykład brakuje numeru PESEL ubezpieczonego,
- wystąpić do lekarza wystawiającego zaświadczenie o wyjaśnienie sprawy, jeżeli zachodzi podejrzenie, że zostało ono sfałszowane,
- wystąpić o wyjaśnienie do ZUS, jeżeli zachodzi podejrzenie, że zaświadczenie lekarskie zostało wydane niezgodnie z przepisami w sprawie zasad i trybu wystawiania zaświadczeń lekarskich.
Do takiej kontroli ma każda firma, niezależnie do tego, ilu zatrudnia pracowników. Jednak już drugi typ, czyli kontrolę prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich może przeprowadzić tylko pracodawca, który zgłasza do ubezpieczenia chorobowego powyżej 20 ubezpieczonych, czyli o ile zatrudnia co najmniej 20 pracowników. W innych przypadkach ten obowiązek ciąży na ZUS.
Co, jeśli pracownik zachoruje w trakcie urlopu wypoczynkowego>>
Sama kontrola prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich polega na ustaleniu, czy dana osoba w okresie, w którym jest niezdolna do pracy nie wykonuje pracy zarobkowej lub nie wykorzystuje zwolnienia lekarskiego od pracy w sposób niezgodny z jego celem.
Jak ZUS kontroluje prawidłowość wykorzystania zwolnień lekarskich, dowiesz się tutaj>>
Kontrola powinna zostać przeprowadzona w miejscu zamieszkania pracownika, miejscu jego czasowego pobytu lub w drugim miejscu pracy pracownika albo w miejscu, w którym prowadzi on działalność gospodarczą. Jeżeli kontrolujący nie zastanie pracownika w którymś z tych miejsc, kontrola musi zostać powtórzona, a dana osoba musi usprawiedliwić swoją nieobecność - na przykład wizyta u lekarza, na rehabilitacji czy nawet w aptece nie jest zazwyczaj uznawana przez pracodawcę za nadużycie zwolnienia.
Jeśli osoba kontrolująca stwierdzi jednak, że pracownik niewłaściwie wykorzystuje zwolnienie, to na podstawie sporządzonego przez nią protokołu można pozbawić ubezpieczonego prawa do zasiłku chorobowego za cały okres objęty zaświadczeniem ZUS ZLA, chyba że w tym czasie przebywał w szpitalu. Za okres hospitalizacji świadczenia się nie odbiera.
Pracodawca może zwolnić pracownika
Wreszcie, pomimo, że prawo chroni pracowników przebywających na zwolnieniu lekarskim, są przypadki, kiedy firma może rozstać się z chorym podwładnym. Przede wszystkim można dyscyplinarnie zwolnić taką osobę w przypadku, gdy dopuści się ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych.
Pracodawca może także natychmiast rozstać się z pracownikiem, który został zmuszony do opieki nad dzieckiem (np. z powodu jego choroby), ale nie ma już prawa do pobierania zasiłku opiekuńczego. Zasiłek opiekuńczy przysługuje do 60 dni w roku kalendarzowym z tytułu opieki nad dzieckiem do lat 14, a przy dzieciach powyżej 14 roku życia zasiłek przysługuje tylko za 14 dni w roku.
Ponadto jeśli jakaś inna nieusprawiedliwiona nieobecność pracownika w firmie trwa dłużej niż jeden miesiąc, pracodawca może się z nim rozstać bez narażania się na konsekwencje. Kodeks pracy nie chroni też przed zwolnieniem pracownika przebywającego na zwolnieniu lekarskim, gdy pracodawca ogłasza upadłość lub likwidację.
Prawo nie chroni również pracownika, który choruje przez długi okres czasu. Pracodawca może więc rozwiązać umowę z pracownikiem w trybie natychmiastowym, bez zachowania okresu wypowiedzenia, kiedy pracownik z powodu choroby był w pracy nieobecny:
- dłużej niż trzy miesiące – gdy pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy krócej niż sześć miesięcy,
- dłużej niż łączny okres pobierania z tego tytułu wynagrodzenia i zasiłku oraz pobierania świadczenia rehabilitacyjnego przez pierwsze trzy miesiące – gdy pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy co najmniej sześć miesięcy lub jeżeli niezdolność do pracy została spowodowana wypadkiem przy pracy albo chorobą zakaźną.
Co grozi za sfałszowanie zwolnienia lekarskiego?>>
Okres ochronny trwa w tym drugim przypadku więc w sumie od 9 lub 12 miesięcy, bowiem pracodawca może zwolnić chorego pracownika, dopiero gdy ten po wyczerpaniu okresu zasiłkowego (182/270 dni) otrzymał prawo do świadczenia rehabilitacyjnego i pobiera je przez okres dłuższy niż 3 miesiące. Jeżeli dana osoba otrzymała je na okres krótszy, nie ma podstaw do wypowiedzenia umowy o pracę.