Policjanci są w gorszej sytuacji niż żołnierze, którzy po oczyszczeniu z zarzutów wracają do służby. Okazuje się, że ustawa z 16 maja 2019 r. o zmianie ustawy o Policji oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 1091), wprowadzająca rehabilitację prawną i powrót uniewinnionego w postępowaniu karnym policjanta, nie rozwiązała wszystkich problemów.
Bywało, że osoby niesłusznie wydalone ze służby nawet 12 lat walczyły o sprawiedliwość. Ale pomimo przywrócenia do policji, nie mogą liczyć na zwrot pełnego uposażania za okres pozostawania poza służbą. Na ten problem zwraca uwagę rzecznik praw obywatelskich w najnowszym wystąpieniu do Mariusz Kamińskiego, szefa resortu spraw wewnętrznych i administracji.
– Rzecznik ma rację. Skoro państwo niesłusznie oskarżyło funkcjonariusza, który później został uniewinniony, to rekompensata za czas pozostawania poza służbą powinna dotyczyć całego okresu, a nie tylko sześciu miesięcy – zauważa Andrzej Szary, wiceprzewodniczący zarządu głównego NSZZ Policjantów.
Tymczasem art. 42 ust. 5 ustawy o policji zakłada, że funkcjonariuszowi przywróconemu do służby przysługuje świadczenie pieniężne równe uposażeniu na stanowisku zajmowanym przed zwolnieniem, nie więcej jednak niż za okres sześciu miesięcy i nie mniej niż za jeden miesiąc. W ocenie RPO takie rozwiązanie nie stanowi ze strony państwa adekwatnej rekompensaty. Na ten aspekt sprawy zwrócił już uwagę Naczelny Sąd Administracyjny (wyrok z 10 marca 2016 r., sygn. akt I OSK 2533/14). W ocenie sędziów świadczenie pieniężne ma czynić zadość konsekwencjom pozostawania poza służbą zwłaszcza w najbardziej odczuwalnej sferze ekonomicznej. Ma ono charakter rekompensacyjny. Oznacza to, że ma wyrównać poniesioną przez funkcjonariusza szkodę w związku ze zwolnieniem ze służby. Rozstrzygając o przyznaniu tego świadczenia, organ ma obowiązek zweryfikować, jakie skutki w sferze finansowej spowodowało zwolnienie ze służby. Naturalnie policjantowi przysługuje sądowa droga dochodzenia roszczenia, wiąże się to jednak z kolejnymi postępowaniami, a tym samym droga sądowa ulega wydłużeniu. I dlatego RPO proponuje, żeby do ustawy o Policji oraz ustaw pragmatycznych innych służb wprowadzić rozwiązania prawne pozwalające na pełną rekompensatę okresu pozostawania poza służbą. Takie rozwiązania z powodzeniem obowiązują w wojsku (ustawa z 9 października 2009 r. o dyscyplinie wojskowej, Dz.U. z 2019 r. poz. 1508).
