Subskrybuj nas na Youtube
Każdemu pracownikowi zatrudnionemu na podstawie umowy o pracę przysługuje szereg uprawnień. Oto 5 podstawowych praw, jakie przysługują pracownikowi w Polsce>> Pracodawca musi zagwarantować podstawowe prawa również pracownikowi niepełnosprawnemu, ale także liczyć się z tym, że katalog tych uprawnień może zostać jeszcze rozszerzony, jeśli zatrudniana jest osoba o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności. Prawo dopuszcza zatrudnienie takich osób w formie telepracy lub pod warunkiem, że pracodawca przystosuje stanowiska pracy do potrzeb osoby niepełnosprawnej.
Równe traktowanie pracowników. Już na poziomie rekrutacji niepełnosprawny nie może być traktowany gorzej niż pozostali kandydaci do pracy. Pracodawca musi bowiem przestrzegać zasady równości praw pracowniczych, czyli równego traktowania pracowników bez względu na płeć, wiek, niepełnosprawność, rasę, religię, narodowość, przekonania polityczne, przynależność związkową, pochodzenie etniczne, wyznanie czy orientację seksualną, jak również bez względu na zatrudnienie na czas określony lub nie określony albo w pełnym lub w niepełnym wymiarze czasu pracy. Jak dokładnie wygląda równe traktowanie pracowników, dowiesz się tutaj>>
Natomiast osoba niepełnosprawna może pracować pod warunkiem, że będzie miała zgodę na wykonywanie pracy, wydaną przez lekarza medycyny pracy, a praca na danym stanowisku jest zgodna ze wskazaniami zawartymi w orzeczeniu lekarza orzecznika.
Odpowiednie warunki pracy. Po zatrudnieniu pracownika niepełnosprawnego pracodawca powinien zapewnić mu bezpieczne i higieniczne warunki pracy. Tak jak pozostałym zatrudnionym, pracodawca powinien udostępnić takiej osobie odpowiednie pomieszczenia do pracy, z powierzchnią, oświetleniem i temperaturą dostosowaną do rodzaju wykonywanych zajęć oraz czasu przebywania pracowników w tych miejscach. Jeżeli temperatura przekracza dopuszczalne normy, pracodawca musi zapewnić pracownikom napoje i żywność, których rodzaj powinien być dostosowany do warunków wykonywanej pracy. Dokładnie jakie warunki pracodawca musi zapewnić podwładnym w miejscu pracy przeczytasz tutaj>>
Ponadto pracodawca zatrudniający pracowników niepełnosprawnych powinien zapewnić dostosowanie stanowisk pracy oraz dojść do nich – do potrzeb i możliwości tych pracowników, wynikających ze zmniejszonej sprawności (rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, Dz.U. 2003 nr 169 poz. 1650). Oznacza to, że zarówno samo stanowisko pracy, jak i pomieszczenia oraz budynek powinny być przystosowane dla osób o ograniczonych możliwościach ruchowych.
W praktyce chodzi między innymi o odpowiednie przystosowanie budynku poprzez zapewnienie odpowiedniej szerokości i sposobu otwierania drzwi, zamontowanie ułatwień technicznych pozwalających poruszanie się niepełnosprawnym pracownikom po schodach lub dotarcie do stanowiska pracy z pominięciem schodów, a także ewakuację podczas pożaru. Ponadto, pracodawca powinien też zapewnić dostosowanie urządzeń higienicznosanitarnych oraz dojść do nich do potrzeb i możliwości tych pracowników wynikających ze zmniejszonej sprawności, zgodnie z przepisami techniczno-budowlanymi (§5 załącznika nr 3 do tego rozporządzenia). Także stanowiska pracy muszą być dostosowane do potrzeb pracowników niepełnosprawnych, w tym wyposażone w niezbędne narzędzia.
Czas pracy niepełnosprawnego pracownika. Szereg dodatkowych uprawnień przyznaje pracownikowi z orzeczoną niepełnosprawnością także ustawa o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (27 sierpnia 1997 r., Dz.U. 1997 Nr 123 poz. 776).
Pracownik ze znacznym lub umiarkowanym stopniem niepełnosprawności może więc pracować tylko 7 godzin na dobę i 35 godzin tygodniowo, a niższa norma nie może powodować obniżenia wysokości przysługującego mu wynagrodzenia. Osoba niepełnosprawna nie może również być zatrudniana w porze nocnej i w godzinach nadliczbowych. Pieniądze czy czas wolny, czyli co przysługuje pracownikowi za dodatkową pracę>>Tych ograniczeń nie stosuje się dla osób zatrudnionych przy pilnowaniu (na przykład monitoring, ochrona mienia) lub gdy - na wniosek osoby zatrudnionej - lekarz wyrazi zgodę na dłuższą pracę.
Niepełnosprawna osoba ma też prawo do – bez względu na dobowy wymiar czasu pracy – dodatkowej przerwy w pracy w wymiarze 15 minut na gimnastykę usprawniającą lub wypoczynek. Jakie jeszcze przerwy w pracy przysługują pracownikowi, dowiesz się tutaj>>
Zwolnienia z pracy. Pracodawca musi tez udzielić niepełnosprawnemu płatnego zwolnienia od pracy, jeżeli pracownik musi wykonać badania specjalistyczne, skorzystać z zabiegów leczniczych lub usprawniających czy też zdobyć sprzęt ortopedyczny albo przeprowadzić jego naprawę, a czynności te nie mogą być wykonane poza ustalonymi godzinami pracy (na przykład ze względu na godziny otwarcia placówek opieki zdrowotnej).
Zwolnienie może też obejmować uczestnictwo w turnusie rehabilitacyjnym, nie częściej niż raz w roku. Przy czym łączny wymiar płatnych dni wolnych od pracy przysługujących w związku z udziałem w turnusie i dodatkowego urlopu wypoczynkowego nie może przekroczyć 21 dni roboczych w roku kalendarzowym.
Dodatkowy urlop wypoczynkowy. Osobie zaliczonej do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności przysługuje również dodatkowy urlop wypoczynkowy w wymiarze 10 dni roboczych w roku kalendarzowym. Urlop ten uzupełnia pulę przysługujących każdemu zatrudnionemu 20 lub 26 dniu urlopu wypoczynkowego.