Odpowiednia temperatura, przestrzeń i napoje: 6 obowiązków pracodawcy w miejscu pracy

Pracodawca powinien chronić zdrowie i życie pracowników poprzez zapewnienie im bezpiecznych i higienicznych warunków pracy. Wiąże się z tym szereg praktycznych wskazówek, jak musi wyglądać miejsce pracy zatrudnionych.

1. Jaka jest wielkość pomieszczeń

Przede wszystkim powierzchnia i wysokość pomieszczeń, w których odbywa się praca, powinna być dostosowane do rodzaju wykonywanych zajęć oraz czasu przebywania pracowników w tych miejscach.

Jeśli pracownicy przebywają więc w pomieszczeniu dłużej niż 4 godziny (pomieszczenie stałej pracy), na każda osobę powinno przypadać co najmniej 13 m3 wolnej objętości pomieszczenia oraz co najmniej 2m2 wolnej powierzchni podłogi, czyli nie zajętej przez maszyny i inne wyposażenie stanowisk pracy.

>>Czytaj też: Zostałeś zwolniony z pracy? Oto 7 obowiązków, jakie ma wtedy pracodawca

Wysokość takich pomieszczeń nie może być niższa niż 3 m w świetle (3,3 m w świetle – jeżeli w pomieszczeniu prowadzone są prace powodujące występowanie czynników szkodliwych dla zdrowia). Dopuszcza się obniżenie wysokości do 2,5 m w świetle, a tylko jeśli w pomieszczeniu zatrudnionych jest nie więcej niż 4 pracowników, a na każdego z nich przypada co najmniej po 15m3 wolnej objętości pomieszczenia. Możliwe jest to również, gdy w pomieszczeniach zainstalowano klimatyzację, pod warunkiem uzyskania zgody państwowego wojewódzkiego inspektora sanitarnego.

Jednak jeżeli pracownicy przebywają w pomieszczeniu jedynie od 2 do 4 godzin w ciągu doby, jego wysokość nie może być mniejsza niż 2,2 m.

2. Jaka temperatura w miejscu pracy

Pracodawca musi także pilnować odpowiedniej temperatury w miejscu pracy.

Zgodnie z przepisami, powinna ona odpowiadać wykonywanej pracy, nie może być jednak niższa 14 °C, chyba że względy technologiczne na to nie pozwalają lub prawidłowy przebieg pracy na to nie pozwala (na przykład praca w chłodni). W przypadku pomieszczeń biurowych i takich, w których jest wykonywana lekka praca fizyczna, temperatura nie może być niższa niż 18 °C. W służbowych szatniach, łazienkach i innych pomieszczeniach gospodarczych temperatura nie może spaść poniżej 24 °C.

>>Czytaj też: 5 przypadków, kiedy nie trzeba wykonywać polecenia szefa

Pomimo, że ustawodawca nie określił dokładnie temperatury maksymalnej (tylko w w przypadku pracowników młodocianych górna granica została określona na 30°C, gdy wilgotność powietrza nie przekracza 65 proc.), to przyjmuje się, że z przekroczeniem normy temperaturowej mamy do czynienia, kiedy przy ciężkiej pracy fizycznej w hali jest ponad 28°C, w przypadku warunków szczególnych powyżej 26°C, natomiast przy pracy biurowej – ponad 30°C.

Pracodawca ma również obowiązek zapewnić odpowiednią wentylację pomieszczeń pracy.

3. Napoje dla pracowników

Przekroczenie dopuszczalnych temperatur nakłada na pracodawcę kolejne obowiązki. Musi on bowiem zapewnić pracownikom napoje, których rodzaj i temperatura powinna być dostosowane do warunków wykonywanej pracy.

Firma musi więc dostarczyć podwładnym odpowiednio zimne lub gorące napoje, gdy temperatura przy pracach na otwartej przestrzeni spada poniżej 10ºC lub rośnie powyżej 25ºC lub 28ºC na stanowiskach pracy w pomieszczeniu.

Niezależnie od tego każdy pracownik powinien mieć dostęp do wody zdatnej do picia bez ograniczeń. Miejsca czerpania wody zdatnej do picia nie mogą być oddalone więcej niż 75 m od stanowisk pracy.

4. Odpowiednie oświetlenie w pracy

Ponadto pomieszczenia w pracy powinny być oświetlone światłem dziennym, chyba że względy technologiczne lub specyfika pomieszczenia na to nie pozwalają. Jeżeli światło dziennie nie wystarcza, pracodawca musi zagwarantować oświetlenie elektryczne o odpowiednich parametrach - takie światło musi zostać zapewnione też pracownikom w porze nocnej.

Wszelkie instalacje i urządzenia elektryczne powinny być zabezpieczone, tak aby nie narażały pracowników na porażenie prądem elektrycznym.

5. Pracodawca chroni przed hałasem

Firma musi też zapewnić ochronę pracowników przed nadmiernym hałasem, a w szczególności zapewnić stosowanie:

• procesów technologicznych niepowodujących nadmiernego hałasu,

• maszyn i innych urządzeń technicznych powodujących możliwie najmniejszy hałas, nieprzekraczający dopuszczalnych wartości,

• rozwiązań obniżających poziom hałasu w procesach pracy.

Jeżeli narażenia pracowników na hałas nie da się zmniejszyć do dopuszczalnego poziomu, pracodawca powinien zaopatrzyć pracowników w odpowiednie środki ochrony słuchu. Inną formą ochrony przed hałasem jest stosowanie przerw w pracy, aby ograniczyć czasu ekspozycji na hałas.

6. Odpowiednia odzież i obuwie robocze

Wreszcie pracodawca musi dostarczyć pracownikowi odzież i obuwie ochronne, jeżeli:

• jego własna może ulec zniszczeniu lub znacznemu zabrudzeniu podczas pracy,
• wymuszają to wymagania technologiczne, sanitarne lub bezpieczeństwa i higieny pracy.

To pracodawca przy tym w przepisach wewnątrzzakładowych ustala, na jakich stanowiskach niezbędne jest stosowanie odzieży ochronnej.

Może on również wyznaczyć stanowiska, na których dopuszczalne jest używanie przez pracowników (za ich zgodą) własnej odzieży i obuwia roboczego, jednak ten wyjątek nie dotyczy stanowisk pracy, na których są wykonywane prace związane z bezpośrednią obsługą maszyn i innych urządzeń technicznych albo prace powodujące intensywne brudzenie lub skażenie odzieży i obuwia roboczego środkami chemicznymi lub promieniotwórczymi albo materiałami biologicznie zakaźnymi. Co więcej, pracodawca musi w takim wypadku wypłacić pracownikom ekwiwalent za zniszczone ubranie.