W zeznaniu rocznym PIT można przekazać 1% podatku na rzecz wybranej przez siebie organizacji pożytku publicznego. Mogą to zrobić także emeryci i renciści, za których PIT wypełnia ZUS. W 2020 r. prawo do otrzymania takiego wsparcia ma ponad 8,8 tys. stowarzyszeń i fundacji.
1 procent podatku można przeznaczyć np. na leczenie chorych dzieci, pomoc zwierzętom, szereg innych celów charytatywnych, edukację, sport, kulturę. Podatnik ma dwie możliwości. Pierwsza to wskazanie organizacji pożytku publicznego (OPP), która otrzyma pieniądze i sama zdecyduje, na jaki cel statutowy je przeznaczyć. Druga opcja to wybór OPP ze wskazaniem, jaki ma być tzw. cel szczegółowy 1% – może to być np. leczenie konkretnego podopiecznego określonej fundacji.
Przekazanie 1 procenta podatku nie jest obowiązkowe, ale nic nie kosztuje i podatnik nic na tym nie traci – podatek i tak musi zapłacić. Każdy sam decyduje, czy obdarowana organizacja pozna jego dane, czy też wsparcie zostanie przekazane anonimowo. Jeśli ktoś nie wybierze żadnej OPP, o przeznaczeniu jego 1% zdecyduje państwo.
ZOBACZ TEŻ: PIT 2020. Komentarz
Do otrzymania pieniędzy z 1 procenta uprawnione są tylko organizacje widniejące w wykazie dyrektora Narodowego Instytutu Wolności - Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego. To podmioty, które uzyskały formalny status OPP, składają sprawozdania finansowe i merytoryczne, nie są w likwidacji ani upadłości. Wsparcie z 1% mogą przeznaczyć wyłącznie na działalność pożytku publicznego. Jeżeli kontrola wykaże, że któraś OPP wydała pieniądze niezgodnie z przeznaczeniem, będzie musiała je zwrócić.
W 2020 r. podczas rozliczania PIT-ów za 2019 r. można podarować 1 procent podatku na rzecz którejś z 8827 organizacji. Oto ich pełny wykaz.
Wykaz OPP uprawnionych do otrzymania 1 procenta podatku
Jak przekazać 1% podatku?
Wskazanie celu, na który chcemy przeznaczyć 1 procent, zajmuje parę minut – w formularzu PIT wystarczy wypełnić kilka rubryk. Numer Krajowego Rejestru Sądowego (KRS ) danej organizacji, który należy podać w formularzu PIT, można znaleźć np. w zamieszczonym powyżej wykazie.
Jeśli ktoś rozlicza się przez internet za pośrednictwem usługi Twój e-PIT, w przygotowanym przez skarbówkę zeznaniu znajdzie automatycznie wpisaną OPP, którą wsparł w zeszłym roku, wraz z zaznaczeniem zgody na przekazanie jej swoich danych osobowych (imię, nazwisko, adres i przekazana kwota). Dane można zmienić. Gdy ktoś przekazuje 1% po raz pierwszy, powinien wybrać organizację z listy i opcjonalnie wskazać cel szczegółowy oraz – jeśli chce – zaznaczyć zgodę na przekazanie swoich danych. Twój e-PIT sam wyliczy kwotę 1%.
O przeznaczeniu swojego 1%. mogą zdecydować także emeryci i renciści, których z podatku rozlicza Zakład Ubezpieczeń Społecznych. ZUS sporządził już dla nich formularze PIT-40A, a od stycznia zajmuje się ich wysyłką – ostatnia partia PIT-ów trafiła na pocztę 13 lutego. W tych formularzach ZUS domyślnie wskazał OPP obdarowaną przez podatnika w ubiegłym roku. Emeryt lub rencista, który ponownie chce wesprzeć tę samą organizację i cel szczegółowy co rok temu, nie musi robić nic. Jeśli woli przekazać swój 1 proc. na inny cel, powinien do 30 kwietnia br. dostarczyć do urzędu skarbowego wypełniony druk PIT-OP. Można to zrobić także przez internet za pośrednictwem usługi Twój e-PIT.
1 procent podatku a darowizna
1% podatku nie należy mylić z darowizną, którą także można rozliczyć w PIT. Udokumentowanie pieniężne lub rzeczowe darowizn na wskazane w ustawie ciele (np. działalność pożytku publicznego, kult religijny, krwiodawstwo) pozwalają zapłacić niższy podatek. Korzystający z tej preferencji podatnik nadal będzie uprawniony do decydowania o swoim 1%. Nie ma żadnych przeszkód, by tej samej organizacji przekazać i darowiznę, i 1 procent podatku.
Z ulgi na darowiznę można skorzystać także wtedy, gdy obdarowana organizacja pożytku publicznego nie posiada formalnego statusu OPP. Więcej o tej preferencji: PIT za 2019 r. Kiedy można odliczyć darowiznę w zeznaniu podatkowym.
W 2019 r. OPP otrzymały z 1 procenta 874 mln zł
Statystyki Ministerstwa Finansów dowodzą, że z roku na rok coraz więcej podatników przekazuje 1 procent podatku na rzecz organizacji pożytku publicznego, a na konta stowarzyszeń i fundacji wpływają coraz wyższe kwoty. W 2019 r. 14,5 mln osób zdecydowało o przekazaniu organizacjom łącznie ponad 874,4 mln zł. Najwięcej, bo aż 185,5 mln zł, otrzymała Fundacja Dzieciom "Zdążyć z pomocą". Następne w kolejności były: Avalon - Bezpośrednia Pomoc Niepełnosprawnym (47 mln zł), Fundacja Pomocy Osobom Niepełnosprawnym "Słoneczko" (42,4 mln zł), Fundacja Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy (13,7 mln zł) i Fundacja Pomocy Dzieciom i Osobom Chorym "Kawałek Nieba" (12,4 mln zł).
Fundacja Dzieciom "Zdążyć z pomocą" przoduje też w statystykach najczęściej wybieranych OPP – swój jeden procent przekazało na nią ponad 2,9 mln podatników. W tym zestawieniu na drugim miejscu jest Fundacja Pomocy Osobom Niepełnosprawnym "Słoneczko" (wsparło ją 694,8 tys. osób), a dalej Avalon - Bezpośrednia Pomoc Niepełnosprawnym (691,1 tys.), Fundacja Sensoria (296,7 tys.) i Fundacja Dzieciom "Pomagaj" (272,8 tys.).