Dobrostan zwierząt został wreszcie uwzględniony w tytule nowego komisarza Unii Europejskiej. Kampania #EUforAnimals na rzecz wyraźnego wyznaczenia w strukturach UE stanowiska, które uwzględniałoby w swej nazwie dobrostan zwierząt, trwała od 2021 r. z inicjatywy GAIA (Belgia) i była wspierana przez ok. 60 organizacji pozarządowych, ponad 200 posłów do PE w ostatniej kadencji i ponad 100 w obecnej.

Internetowa petycja w tej sprawie została podpisana przez 310 tys. obywateli UE, a przeprowadzone przez Ipsos w czerwcu 2024 r. badanie opinii publicznej w 10 największych krajach wykazało, że 70 proc. Europejczyków (od 59 proc. na Węgrzech po 82 proc. w Szwecji) było za powołaniem komisarza UE ds. dobrostanu zwierząt. We wszystkich krajach popierało to ok. 60 proc. obywateli (w Polsce 61 proc. badanych). Poparcie okazało się wyższe wśród młodych Europejczyków (18–34 lata) i kobiet. Co ciekawe, obywatele UE byli mniej skłonni poprzeć europejskiego komisarza ds. sportu niż dobrostanu zwierząt. 17 września 2024 r. przewodnicząca Komisji Ursula von der Layen przedstawiła na forum PE propozycję składu nowego kolegium komisarzy obejmującą utworzenie specjalnego komisarza ds. zdrowia i dobrostanu zwierząt.

W ocenie organizatorów kampanii #EUforAnimals ustanowienie tej nowej roli wzmocni zdolność UE do zajmowania się dobrostanem zwierząt. Do tej pory tytuł komisarza obejmował tylko „zdrowie”. Zmiana zapewni zarówno skuteczniejsze egzekwowanie istniejących przepisów dotyczących dobrostanu, jak i większą przejrzystość, odpowiedzialność i odpowiednie fundusze. Ponadto dobrostan zwierząt pozostanie nadal w gestii Dyrekcji Generalnej ds. Zdrowia i Bezpieczeństwa Żywności, a tym samym wciąż będzie promowane zintegrowane podejście „Jedno zdrowie” uznające wzajemne powiązania między dobrostanem zwierząt, zdrowiem publicznym i zrównoważonym rozwojem środowiska. Jak wskazała przewodnicząca Komisji w piśmie skierowanym do nowego komisarza, ostatnie lata uwypukliły znaczenie tego podejścia i pokazały potrzebę prawdziwej Europejskiej Unii Zdrowia. Przewodnicząca oczekuje, że nowy komisarz, opierając się na istniejącym prawodawstwie, zmodernizuje przepisy, uwzględniając kwestie naukowe, etyczne, ekonomiczne i zrównoważonego rozwoju oraz – co bardzo istotne – oczekiwania obywateli.

6 listopada 2024 r. nowy komisarz ds. zdrowia i dobrostanu zwierząt Olivér Várhelyi (Węgry) podczas wysłuchań potwierdzających w PE odnosił się kilkukrotnie do sektora drobiu i hodowli klatkowej. Wskazywał, że wiele już się dzieje z inicjatywy samych przedstawicieli sektora. „Musimy zareagować na postulaty obywateli, trzeba to robić w sposób inkluzywny, w pierwszej części mojej kadencji chcę się zająć dialogiem ze wszystkimi interesariuszami, zwłaszcza z rolnikami, tak aby przedstawić praktyczne rozwiązania dla istniejących problemów. Kierunek naszych działań jest jasny – musimy poprawić poziom dobrostanu zwierząt, stworzyć im lepsze warunki do życia” – stwierdził. Nowy komisarz niósł się też do konieczności poprawienia dobrostanu zwierząt podczas transportu, wskazując, że chodzi tu nie tylko o nowe propozycje legislacyjne – choć to priorytet – lecz także o wdrażanie i respektowanie już istniejących przepisów.

Nowa komisja z komisarzem ds. zdrowia i dobrostanu zwierząt działa od 27 listopada 2024 r. Teraz należy się przyglądać, jak będą wypełnianie jego deklaracje i powierzone mu zadania. ©℗