Zawarłem umowę z kontrahentem, w imieniu którego występował pełnomocnik. Umowa dotyczyła sprzedaży konkretnych towarów. Nie sprawdziłem zakresu pełnomocnictwa. Dopiero po zawarciu umowy okazało się, że pełnomocnik miał umocowanie tylko do sprzedaży części (połowy) towarów, które nabyłem. Teraz kontrahent żąda zwrotu drugiej połowy. Czy muszę się zastosować do wezwania, czy też przekroczenie zakresu pełnomocnictwa to problem między kontrahentem a pełnomocnikiem?
EKSPERT RADZI
Opisana umowa będzie ważna tylko w tej części, do której umocowanie miał pełnomocnik. W pozostałym zakresie jest nieważna i jeżeli kontrahent tego zażąda, trzeba mu zwrócić część towarów. Wynika to z treści art. 103 kodeksu cywilnego. Na jego podstawie - w przypadku jeżeli zawierający umowę jako pełnomocnik przekroczy zakres umocowania - ważność tej części umowy zależy od jej potwierdzenia przez mocodawcę. Jeżeli mocodawca odmawia potwierdzenia, to umowa w tym zakresie nie będzie ważna.
Może zdarzyć się również sytuacja, w której kontrahent będzie milczał. Wówczas możemy wyznaczyć mu konkretny termin na potwierdzenie umowy. Sąd Apelacyjny w Katowicach uznał, że opisywane skutki w postaci nieważności umowy nastąpią dopiero po definitywnej odmowie potwierdzenia umowy przez kontrahenta bądź z upływem wyznaczonego terminu (wyrok SA w Katowicach z 3 września 2015 r., sygn. akt I ACa 350/15). Tak więc, gdy przedsiębiorca odkryje przekroczenie zakresu pełnomocnictwa, to sam nie może stwierdzać od razu, że umowa jest nieważna.
Opłacalna współpraca firm z naukowcami
Opłacalna współpraca firm z naukowcami

Zobacz również
Przekroczenie zakresu pełnomocnictwa jest możliwe zarówno od strony podmiotowej (brak możliwości zawarcia umowy z konkretnymi osobami), jak i przedmiotowej (czyli zawężenie zakresu dopuszczalnych czynności).
Z treści pytania wynika, że przed zawarciem umowy jego autor nie sprawdził dokładnie zakresu pełnomocnictwa. Był to poważny błąd, który wpłynął na dalsze negatywne skutki. Trzeba pamiętać, aby w sytuacji gdy zawiera się umowę z pełnomocnikiem kontrahenta, zawsze się upewniać, że ten może skutecznie daną umowę zawrzeć.
W opisanej sytuacji przedsiębiorca może jednak zażądać od pełnomocnika odszkodowania za szkody, które poniósł w związku z całą sytuacją. Muszą one jednak zostać wykazane w sposób konkretny, nie mogą być abstrakcyjne.
Podstawa prawna
Art. 103 ustawy z 23 kwietnia 1963 r. – Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 380 ze zm.).