Nowa odsłona dodatku osłonowego przewiduje w 2024 r. maksymalny limit wydatków z budżetu na poziomie 2 miliardów 300 milionów złotych i wsparcie dla 7 milionów gospodarstw domowych. Zmianie ulega wysokość dodatku, która wynosi od 228,8 zł do 822,25 zł, natomiast limity pozostają na zeszłorocznym poziomie. Co trzeba wiedzieć o dodatku osłonowym?
Nowa odsłona dodatku osłonowego
Tegoroczna odsłona dodatku osłonowego została uchwalona podczas wyjątkowo długiego pierwszego posiedzenia Sejmu X kadencji.
– Przysłowiowym rzutem na taśmę uchwalona została Ustawa o zmianie ustaw w celu wsparcia odbiorców energii elektrycznej, paliw gazowych i ciepła. Akt ten dotyczy wielu aspektów związanych z rynkiem energii a ma na celu przede wszystkim chronić przed skutkami wysokich podwyżek cen energii. Jak zauważono w uzasadnieniu projektu ustawy sytuacja na rynku cen energii elektrycznej i gazu wywołuje obawy przed obniżeniem stopy życiowej. Wzrosty cen energii dotykają wszystkich konsumentów, albowiem mają bezpośrednie przełożenie na wzrost cen dóbr konsumpcyjnych, w tym przede wszystkim żywności. Skutki oczywiście najmocniej odczuwane są przez te gospodarstwa domowe, które dotyka ubóstwo energetyczne oraz te o niższych dochodach, bo właśnie koszty energii stanowią w nich największą część domowych budżetów. Jednym z mechanizmów, jakie zaproponowano jest zapewnienie wsparcia dla blisko 7 milionów gospodarstw domowych w Polsce w pokryciu części kosztów energii oraz w pokryciu związanych z nimi wzrastających cen żywności. Wsparcie ma postać dodatku osłonowego, który zafunkcjonował w porządku prawnym w 2022 r. jako część tzw. tarczy antyinflacyjnej za sprawą Ustawy z dnia 17 grudnia 2022 r. o dodatku osłonowym– wyjaśnia w rozmowie z serwisem gazetaprawna.pl dr Patryk Kuzior, adiunkt w Akademii WSB w Dąbrowie Górniczej.
Komu przysługuje dodatek osłonowy w 2024 r.?
Podobnie, jak to miało miejsce w poprzedniej edycji wsparcia dodatek ten ma wspierać najniżej uposażone gospodarstwa domowe.
– Nowelizacja ustawy o dodatku osłonowym ponownie daje możliwość stosowania tego narzędzia wsparcia za okres pierwszego półrocza 2024 roku, stwarzając osobom spełniającym ustawowe kryterium dochodowe okazję do ubiegania się o to świadczenie – mówi dr Patryk Kuzior.
Zgodnie z art. 2 Ustawy o dodatku osłonowym przysługuje on:
- osobie w gospodarstwie domowym jednoosobowym, w którym wysokość przeciętnego miesięcznego dochodu w rozumieniu art. 3 pkt 1 Ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych nie przekracza kwoty 2100 zł, oraz osobie w gospodarstwie domowym wieloosobowym, w którym wysokość przeciętnego miesięcznego dochodu w rozumieniu art. 3 pkt 1 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych nie przekracza kwoty 1500 zł na osobę,
- osobie, o której mowa w pkt 1, w przypadku gdy wysokość jej przeciętnego miesięcznego dochodu w rozumieniu art. 3 pkt 1 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych na osobę przekracza kwotę, o której mowa w pkt 1, w wysokości różnicy między kwotą dodatku osłonowego a kwotą, o którą został przekroczony przeciętny miesięczny dochód w rozumieniu art. 3 pkt 1 Ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych na osobę.
Limity w 2024 r.: 1500 zł i 2100 zł
Zawarte w przepisach limity pozostały bez zmian w stosunku do tych obowiązujących w 2022 r. W 2024 r. ustawodawca przewidział dwa progi w których:
- dla gospodarstw jednoosobowych wysokość przeciętnego miesięcznego dochodu nie przekracza kwoty 2100 zł,
- dla gospodarstw wieloosobowych wysokość przeciętnego miesięcznego dochodu nie przekracza kwoty 1500 zł na osobę.
Co istotne, jeżeli gospodarstwo domowe ma dochody powyżej tego limitu wówczas wartość dodatku będzie się stopniowo zmniejszała z dolnym limitem wypłaty dodatku na poziomie 20 zł.
Ile wynosi dodatek osłonowy w 2024 r.?
W porównaniu do kwot obowiązujących w 2022 r. tegoroczne stawki dodatku uległy znacznemu zmniejszeniu. Jednak, jak zauważa dr Kuzior – Wsparcie gospodarstw domowych w postaci dodatków osłonowych jest dość kosztowne dla budżetu, nowelizacja ustawy przewidziała maksymalny limit wydatków na te dodatki w 2024 roku na poziomie 2 miliardów 300 milionów zł.
- 228,8 zł dla gospodarstwa domowego jednoosobowego (w 2022 r. i 2023 r. była to kwota 400 zł),
- 343,2 zł dla gospodarstwa domowego składającego się z 2 do 3 osób (w 2022 r. i 2023 r. była to kwota 600 zł),
- 486,2 zł dla gospodarstwa domowego składającego się z 4 do 5 osób (w 2022 r. i 2023 r. była to kwota 850 zł),
- 657,8 zł dla gospodarstwa domowego składającego się z co najmniej 6 osób (w 2022 r. i 2023 r. była to kwota 1150 zł).
Podwyższony dodatek osłonowy: Nawet ponad 800 zł
Zgodnie z zapisami art 6 Ustawy o dodatku osobom w przypadku, gdy głównym źródłem ogrzewania gospodarstwa domowego jest kocioł na paliwo stałe, kominek, koza, ogrzewacz powietrza, trzon kuchenny, piecokuchnia, kuchnia węglowa lub piec kaflowy na paliwo stałe, zasilane węglem lub paliwami węglopochodnymi, zgłoszone do centralnej ewidencji emisyjności budynków, o centralnej ewidencji emisyjności budynków opalającym domy węglem, wówczas uprawnionym przysługuje podwyższona kwota dodatku. Ma to zastosowanie także do gospodarstw domowych znajdujących się w blokach, w sytuacji, kiedy kotłownia opala mieszkania węglem. W 2024 r. podwyższony dodatek osłonowy wynosi:
- 286 zł dla gospodarstwa domowego jednoosobowego (w 2022 r. i 2023 r. była to kwota 500 zł),
- 429 zł dla gospodarstwa domowego składającego się z 2 do 3 osób (w 2022 r. i 2023 r. była to kwota 750 zł),
- 607,75 zł dla gospodarstwa domowego składającego się z 4 do 5 osób (w 2022 r. i 2023 r. była to kwota 1062,50zł),
- 822,25 zł dla gospodarstwa domowego składającego się z co najmniej 6 osób (w 2022 r. i 2023 r. była to kwota 1437,50 zł).
