Wielu emerytów nie wie, że należą im się różne dodatki do wypłacanej przez ZUS emerytury. Przykładowo, niektóre z nich przysługują po ukończeniu 65. roku życia, a niektóre po 70. roku życia. Są też dostępne różne ekwiwalenty. Żeby co miesiąc dostawać więcej pieniędzy, w większości przypadków należy złożyć wniosek.

Dodatek pielęgnacyjny. Ile wyniesie po waloryzacji w 2024 r.?

ZUS przyznaje dodatek pielęgnacyjny po 65. roku życia, jeśli lekarz orzecznik ZUS stwierdzi, że osoba jest całkowicie niezdolna do pracy i samodzielnej egzystencji. W takim przypadku potrzebne jest zaświadczenie o stanie zdrowia (druk OL-9).

ZUSprzyznaje dodatek pielęgnacyjny po 75. roku życia z urzędu. Wyjątkiem są sytuacje, gdy osoba przebywa w zakładzie opiekuńczo-leczniczym lub w zakładzie pielęgnacyjno-opiekuńczym powyżej dwóch tygodni w miesiącu. Aktualnie kwota dodatku pielęgnacyjnego to 294.39 zł. Po waloryzacji w 2024 r. dodatek kombatancki będzie wynosił 319.88 zł.

Dodatek kombatancki i kompensacyjny

Przysługuje kombatantom, ofiarom represji, a także ich wdowom i wdowcom. Kwoty są co roku waloryzowane. Obecnie to 294.39 zł (kombatancki) i 44.16 zł (kompensacyjny). Po waloryzacji w 2024 r. dodatek kombatancki będzie wynosił 319.88 zł, a kompensacyjny 47.98 zł.

Dodatek do emerytury za tajne nauczanie

Przysługuje osobom, które w czasie II wojny światowej prowadziła tajne nauczanie lub przed 1 września 1939 r. nauczały w języku polskim w szkołach na terenie III Rzeszy Niemieckiej lub Wolnego Miasta Gdańsk. Kwota dodatku za tajne nauczanie to obecnie 294.39 zł.

Dodatek dla przymusowo zatrudnianych

Takie świadczenie przysługuje emerytom, którzy byli:

  • żołnierzami zastępczej służby wojskowej i w latach 1949–1959 zostały przymusowo zatrudnione w kopalniach węgla, kamieniołomach lub w zakładach pozyskiwania i wzbogacania rud uranowych,
  • żołnierzami z poboru w 1949 r. wcielonym do ponadkontyngentowych brygad "Służby Polsce" i zostały przymusowo zatrudnione w kopalniach węgla i kamieniołomach
  • żołnierzami przymusowo zatrudnionymi w batalionach budowlanych w latach 1949–1959.

Kwota takiego dodatku to aktualnie 294.39 zł.

Dodatek dla weterana poszkodowanego

Weteran poszkodowany to osoba, która na podstawie skierowania brała udział w działaniach poza granicami państwa (np. w misji pokojowej lub stabilizacyjnej) i doznała uszczerbku na zdrowiu w następstwie wypadku pozostającego w związku z tymi działaniami albo choroby nabytej podczas wykonywania tych działań gdy z ich tytułu przyznano jej świadczenia odszkodowawcze. Wysokość takiego dodatku zależy m.in. od ustalonego procentu uszczerbku na zdrowiu.

Dodatek dla deportowanych

Świadczenie przysługuje osobom deportowanym do pracy przymusowej oraz osadzonym w obozach pracy w III Rzeszy lub ZSRR. Wysokość dodatku zależy od liczby pełnych miesięcy pracy przymusowej. Aktualnie to kwota pomiędzy 14.76 zł a 279.71 zł.

Dodatek dla cywilnych ofiar wojny

To świadczenie, które przysługuje osobom, które są cywilnymi niewidomymi ofiarami działań wojennych. Wypłacana kwota jest równa wysokości renty socjalnej, która wynosi tyle, co najniższa emerytura.

Ryczałt energetyczny

Przysługuje takiemu emerytowi, który jest:

  • kombatantem i inną osobą uprawnioną
  • żołnierzem zastępczej służby wojskowej przymusowo zatrudnianym w kopalniach węgla, kamieniołomach oraz zakładach pozyskiwania rud uranowych i batalionach budowlanych
  • wdową lub wdowcem – emerytem i rencistą, pozostałym po kombatantach i innych osobach uprawnionych
  • wdową po żołnierzach przymusowo zatrudnianych, pobierającą emeryturę lub rentę

Kwota ryczałtu energetycznego to aktualnie 255.17 zł.

Ekwiwalent pieniężny z tytułu prawa do bezpłatnego węgla

Takie świadczenie przysługuje emerytom, którzy są:

  • osobami, które uzyskały emeryturę i rentę przed 1 stycznia 2007 r. i były wtedy uprawnione do bezpłatnego węgla z kopalń całkowicie zlikwidowanych
  • wdowom, wdowcom i sierotom mającym ustalone prawo do renty rodzinnej po byłym pracowniku kopalń całkowicie zlikwidowanych

Jaka kwota takiego ekwiwalentu? Mnożona jest ilość przyznanego węgla (maksymalnie trzy tony) przez przeciętną cenę zbytu węgla, która jest ustalana i ogłaszana co roku przez Ministra Aktywów Państwowych.

Ekwiwalent pieniężny z tytułu prawa do bezpłatnego węgla dla osób uprawnionych z przedsiębiorstw robót górniczych

Z tego ekwiwalentu mogą skorzystać kolejne grupy emerytów.Są to emeryci i renciści, którzy pobierali bezpłatny węgiel od przedsiębiorstw robót górniczych albo przeszli na emeryturę lub rentę z tych przedsiębiorstw. W tym przypadku również mnożona jest ilość przyznanego węgla (maksymalnie trzy tony) przez przeciętną cenę zbytu węgla, która jest ustalana i ogłaszana co roku przez Ministra Aktywów Państwowych.

Ekwiwalent pieniężny dla byłych pracowników kolejowych

Byli zasłużeni kolejarze, którzy są na emeryturze, również mogą ubiegać się o ekwiwalent pieniężny za prawo do bezpłatnego węgla. To tak zwany deputat węglowy. W tym przypadku ekwiwalent to równowartość pieniężna 1800 kg węgla kamiennego rocznie. Deputat przysługuje także członkom rodziny byłego pracownika kolejowego, którzy pobierają po nim rentę rodzinną. ZUS ustala wysokość wypłaty na podstawie przeciętnej rocznej ceny detalicznej 1000 kg węgla kamiennego.