Jak podaje Rzecznik Praw Obywatelskich, wysokość świadczeń dla osób i rodzin wymagających osłony socjalnej jest niewystarczająca. "Zbyt niskie kryteria dochodowe powodują, że wiele osób i rodzin potrzebujących pozostaje poza systemem" - czytamy w komunikacie RPO.
Zdaniem Rzecznika Praw Obywatelskich system świadczeń dla rodzin i dzieci i osób z niepełnosprawnością powinien być realną osłoną socjalną.
"Tymczasem do RPO wpływają skargi na niewystarczającą wysokość świadczeń rodzinnych i opiekuńczych, z funduszu alimentacyjnego, z pomocy społecznej - a także ograniczony do nich dostęp z uwagi na zbyt niskie kryteria dochodowe" - czytamy w opinii RPO.
Zdaniem Marcina Wiącka wysokość świadczeń jest niewystarczająca, a określone na zbyt niskim poziomie kryteria dochodowe powodują, że już dzisiaj wiele osób i rodzin potrzebujących ląduje poza systemem wsparcia.
Pomoc społeczna - jakie kryteria dochodowe?
Planowane jest podniesienie wysokości kryteriów dochodowych w pomocy społecznej:
- dla osoby samotnie gospodarującej: do kwoty 1010 zł (obecnie 776 zł),
- dla osoby w rodzinie: do kwoty 823 zł (obecnie 600 zł).
Propozycja kwot kryteriów dochodowych w świadczeniach rodzinnych skupia się na „zamrożeniu" tych progów, tj. pozostawienia ich na obecnym poziomie:
- kryterium dochodowe ogólne - 674 zł
- kryterium dochodowe dla rodziny z dzieckiem z niepełnosprawnością - 764 zł.
Jak przypomina RPO, bez zmian pozostawiono także świadczenia rodzinne, zasiłki i dodatki dla zasiłków rodzinnych z uwagi na wdrożenie programów 800+, Dobry Start czy Programu "Aktywny Rodzic".
Reforma kryteriów dochodowych
W odpowiedzi na pismo Marcina Wiącka, resort rodziny poinformował o powołaniu Zespołu ds. reformy systemu pomocy społecznej, który opracuje propozycje rozwiązań systemowych i prawnych, reformujących system pomocy społecznej. Uwzględni się ponadto kwestię reformy kryteriów dochodowych i systemu świadczeń.
Katarzyna Nowakowska, podsekretarz stanu w MRPiPS w odpowiedzi podała, że Rada Ministrów 12 lipca przyjęła rozporządzenie dotyczące wzrostu kryteriów dochodowych w pomocy społecznej. Zgodnie ze wspomnianym aktem od 1 stycznia 2025 roku wzrosną kryteria dochodowe w pomocy społecznej:
• dla osoby samotnie gospodarującej - kryterium wyniesie 1010 zł, co oznacza wzrost o 234 zł, czyli o 30 proc.
• dla osoby w rodzinie - kryterium wyniesie 823 zł, co oznacza wzrost o 223 zł, czyli o 37 proc.
Maksymalna kwota zasiłku stałego wzrośnie do 1229 zł, co oznacza wzrost o 229 zł, czyli o 23 proc.