Prawie 25 tys. zł rocznie. Co daje państwo po urodzeniu dziecka w 2024 r.? [LISTA]

Przyjście na świat dziecka związane jest z wizją sporych wydatków na jego wychowanie. Istnieje jednak wiele form wsparcia. Łączna ich suma sięga nawet 25 tys. zł w ciągu roku. Kobiecie, która urodzi dziecko przysługują liczne świadczenia i zasiłki, m.in. becikowe, zasiłek macierzyński, kosiniakowe, a już niedługo prawdopodobnie babciowe. To tylko niektóre ze źródeł dodatkowych pieniędzy.

Prawie 25 tys. zł na rok - tyle pieniędzy ze wszystkich dostępnych świadczeń może otrzymać matka w pierwszym roku po urodzeniu dziecka. Do tej sumy nie jest wliczony dochód z zasiłku macierzyńskiego (a z "kosiniakowego", które przysługuje matkom, które nie pracują) oraz z babciowego, które na razie jest w fazie projektowania. Gdy dziecko osiągnie roczek i jest ono drugim lub kolejnym maluchem w rodzinie, wówczas czeka nas kolejny zastrzyk gotówki - nawet 12 tys. rocznie w ramach RKO.

Poniżej przedstawiamy świadczenia, z których można skorzystać po urodzeniu dziecka w 2024 roku.

Becikowe, czyli zapomoga z tytułu urodzenia dziecka

Jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka (tzw. becikowe) przysługuje na każde dziecko (urodzone przy jednym porodzie lub adoptowane). Świadczenie wynosi 1000 zł na jedno dziecko. Należy się ono:

• mamie lub tacie dziecka,
• opiekunowi prawnemu dziecka,
• opiekunowi faktycznemu dziecka, tzn. osobie faktycznie się nim opiekującej, jeżeli wystąpiła do sądu rodzinnego o adopcję tego dziecka.

Aby otrzymać becikowe, należy spełnić dwa warunki:

• dochód rodziny w poprzedzającym roku rozliczeniowym nie może przekroczyć 1922 zł miesięcznie netto w przeliczeniu na osobę,
• mama dziecka nie później niż od 10 tygodnia ciąży do dnia porodu musi pozostawać pod opieką medyczną.

Zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka jest samoistnym świadczeniem, przyznawanym niezależnie od prawa do zasiłku rodzinnego czy innych świadczeń. Wniosek o przyznanie becikowego trzeba złożyć w terminie 12 miesięcy od dnia narodzin dziecka, a w przypadku dziecka objętego opieką prawną, faktyczną lub adoptowanego – w terminie 12 miesięcy od dnia objęcia taką formą opieki, jednak nie później niż do ukończenia przez nie 18 roku życia.

Wniosek składa się w urzędzie gminy lub miasta właściwym ze względu na miejsce Państwa zamieszkania albo w ośrodku pomocy społecznej lub w innej jednostce organizacyjnej gminy, jeżeli to właśnie im przekazana została realizacja świadczeń rodzinnych w danej gminie.

Becikowe gminne - dodatkowe wsparcie od samorządu

Wiele miast i gmin wspiera świeżo upieczone matki dodatkowym jednorazowym wsparciem - na wzór "becikowego rządowego". To, czy otrzymamy jednorazową zapomogę z tytułu urodzenia dziecka przyznawaną przez władze lokalne – tzw. becikowe gminne – zależy od miejsca zamieszkania. Część samorządów przewiduje środki na becikowe gminne, co można sprawdzić na stronie internetowej danego samorządu (lub dzwoniąc do urzędu).

Ile wynosi becikowe gminne? Jego wysokość może być różna, ale zwykle jest to kwota 1 tys. zł.

Kosiniakowe, czyli świadczenie rodzicielskie 2024

Świadczenie rodzicielskie, czyli „kosiniakowe” przysługuje kobietom, które nie mogą skorzystać z zasiłku macierzyńskiego lub uposażenia macierzyńskiego (np. osoby bezrobotne). Choć należy się one w pierwszej kolejności matkom, to - po spełnieniu określonych warunków – może je otrzymać również ojciec.

Kosiniakowe - najważniejsze informacje

• Koniakowe wynosi 1000 zł miesięcznie i jest wypłacane przez gminę przez 52 tygodnie.
• W przypadku bliźniąt czas ten się wydłuża do 65 tygodni, a gdy urodzą się trojaczki, wsparcie jest wypłacane przez 67 tygodni.
• Osobie uprawnionej do świadczenia rodzicielskiego przysługuje w tym samym czasie jedno świadczenie rodzicielskie bez względu na liczbę wychowywanych dzieci.

Kiedy otrzymamy pieniądze? Prawo do świadczenia ustala się, począwszy od miesiąca urodzenia dziecka, jeżeli wniosek został złożony w terminie 3 miesięcy, licząc od dnia narodzin. Gdy o wsparcie zawnioskujemy później, to prawo do świadczenia zostanie przyznane od miesiąca, w którym wpłynął wniosek.

800 plus na dziecko. Na jakich warunkach w 2024 roku?

Program „Rodzina 800+” to wsparcie rodzin w częściowym pokryciu wydatków związanych z wychowywaniem dziecka, w tym z opieką nad nim i zaspokojeniem jego potrzeb życiowych. Jeszcze w 2023 roku rodzice otrzymywali 500 zł miesięcznie, ale w 2024 r. świadczenie wychowawcze wzrosło z 500 do 800 zł.

Świadczenie wychowawcze z programu "Rodzina 800+" przysługuje na dziecko do ukończenia 18. roku życia:

• matce lub ojcu;
• opiekunowi faktycznemu dziecka (tj. osobie faktycznie opiekującej się dzieckiem, która wystąpiła z wnioskiem do sądu opiekuńczego o przysposobienie dziecka) - jeżeli dziecko wspólnie zamieszkuje i pozostaje na utrzymaniu matki albo ojca/opiekuna faktycznego;
• opiekunowi prawnemu dziecka;
• dyrektorowi domu pomocy społecznej.

O świadczenie wychowawcze może ubiegać się każda rodzina bez względu na stan cywilny rodziców oraz dochody. Przysługuje ono także osobom samotnie wychowującym dziecko.

Jak dostać 800 plus? Trzeba pamiętać o zachowaniu terminu. Gdy wniosek zostanie złożony w okresie 3 miesięcy, licząc od dnia urodzenia się dziecka, to prawo do świadczenia wychowawczego Zakład Ubezpieczeń Społecznych ustali od miesiąca urodzenia się dziecka. W przypadku złożenia wniosku po tym terminie, prawo do świadczenia ustala się począwszy od miesiąca, w którym wpłynął wniosek do końca danego okresu świadczeniowego.

Wniosek do ZUS składa się w formie elektronicznej przez mZU, PUE ZUS, portal Emp@tia lub bankowość elektroniczną.

Zasiłek rodzinny 2024. Komu przysługuje i ile wynosi?

Zasiłek rodzinny jest formą wsparcia rodziców o niższych dochodach. Jego celem jest częściowe pokrycie wydatków na utrzymanie dziecka. Przewiduje go w ustawa o świadczeniach rodzinnych.

Dla kogo zasiłek rodzinny? [KRYTERIA DOCHODOWE]

• zasiłek rodzinny przysługuje rodzinom, w których dochód w przeliczeniu na osobę nie przekracza 674 zł,
• gdy członkiem rodziny jest niepełnosprawne dziecko – 764 zł.

Zastosowanie ma tu mechanizm „złotówka za złotówkę”.

Ile wynosi zasiłek rodzinny? [KWOTA]

Kwota zasiłku rodzinnego na dziecko w wieku do 5. roku życia to 95 zł miesięcznie.

Zasiłek rodzinny - jakie dodatki?

Dobra wiadomość jest taka, że do zasiłku rodzinnego przysługują różne dodatki - w zależności od sytuacji rodziny. Są to:

• jednorazowy dodatek z tytułu urodzenia dziecka w wysokości tysiąca zł;
• dodatek z tytułu wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej w wysokości 95 zł miesięcznie;
• dodatek z tytułu samotnego wychowywania dziecka w wysokości 193 zł miesięcznie na dziecko, lecz nie więcej niż 386 zł na wszystkie dzieci (w przypadku dzieci niepełnosprawnych kwotę dodatku zwiększa się o 80 zł);
• dodatek z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego w wysokości 400 zł miesięcznie;
• dodatek z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego w wysokości 90 zł miesięcznie na dziecko do ukończenia 5 roku życia lub 110 zł miesięcznie na dziecko pomiędzy 5 a 24 rokiem życia;
• dodatek z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego w wysokości 100 zł na dziecko raz w roku szkolnym oraz dodatek z tytułu podjęcia przez dziecko nauki poza miejscem zamieszkania w wysokości 113 zł miesięcznie w związku z zamieszkiwaniem dziecka w miejscowości, w której znajduje się szkoła lub 69 zł miesięcznie w związku z dojazdem dziecka do szkoły.

Zasiłek macierzyński 2024. Najważniejsze kryteria

Zasiłek macierzyński przysługuje osobom, które są objęte ubezpieczeniem chorobowym obowiązkowo lub dobrowolnie. Należy się on:

• pracownikom,
• członkom rolniczych spółdzielni produkcyjnych i spółdzielni kółek rolniczych,
• osobom, które wykonują pracę nakładczą,
• osobom, które pracują na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług oraz osobom, które z nimi współpracują, a także osobom świadczącym pracę na podstawie umowy uaktywniającej,
• osobom, które prowadzą pozarolniczą działalność, i osobom, które z nimi współpracują,
• osobom, które pracują odpłatnie na podstawie skierowania do pracy, w czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania,
• osobom, które odbywają służbę zastępczą,
• duchownym.

Zasiłek macierzyński przysługuje za okresy, które odpowiadają okresom:

• urlopu macierzyńskiego albo urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego,
• urlopu rodzicielskiego
• urlopu ojcowskiego.

Zasiłek macierzyński przysługuje niezależnie od tego, jak długo ma się ubezpieczenie chorobowe. Wypłaty zasiłku macierzyńskiego dokonuje Zakład Ubezpieczeń Społecznych albo płatnik składek, który zatrudnia ponad 20 osób.

Ile wynosi zasiłek macierzyński w 2024 r.? Trzy warianty

• Zasiłek za okres urlopu macierzyńskiego, urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego oraz urlopu ojcowskiego, przysługuje w wysokości 100 proc. podstawy wymiaru zasiłku.
• Za okres urlopu rodzicielskiego wypłaca się 70 proc. podstawy wymiaru zasiłku.
• Można też pobierać zasiłek w wysokości „uśrednionej”, wynoszącej 81,5 proc. podstawy wymiaru zasiłku (nie dotyczy to 9-tygodniowej nieprzenoszalnej części tego urlopu dla ojca dziecka). Warunkiem jest złożenie przez pracownicę wniosku o udzielenie jej po urlopie macierzyńskim urlopu rodzicielskiego w pełnym wymiarze. Taki wniosek trzeba złożyć nie później niż w ciągu 21 dni po porodzie.

Rodzinny kapitał opiekuńczy. Nawet 12 tys. zł na dziecko

Rodzinny kapitał opiekuńczy to świadczenie dla rodziców dzieci w wieku od 12. do 35. miesiąca życia. Nie jest to więc świadczenie, które świeżo upieczona mama otrzyma od razu. Na pierwszą wpłatę należy poczekać, aż dziecko osiągnie roczek. Celem kapitału jest częściowe pokrycie wydatków związanych z wychowywaniem dziecka, w tym z opieką nad nim i zaspokojeniem jego potrzeb życiowych.

Komu należy się RKO? [KRYTERIA]

Kapitał przysługuje:

• matce albo ojcu,
• osobie, która przyjęła dziecko na wychowanie i wystąpiła do sądu opiekuńczego z wnioskiem o wszczęcie postępowania w sprawie jego przysposobienia, jeżeli dziecko wspólnie z nimi zamieszkuje oraz pozostaje na ich utrzymaniu.

Kapitał nie przysługuje, jeżeli:

• dziecko zostało umieszczone w pieczy zastępczej,
• rodzic dziecka został pozbawiony władzy rodzicielskiej,
• członkowi rodziny przysługuje za granicą na dziecko świadczenie o podobnym charakterze do kapitału, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy międzynarodowe o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.

Rodzinny kapitał opiekuńczy przysługuje na każde drugie i kolejne dziecko w rodzinie w wieku od ukończenia 12. do 35. miesiąca życia w maksymalnej wysokości 12 tys. zł na dziecko.

To od rodziców zależy, czy będą otrzymywać świadczenie:

• przez rok po 1 tys. zł miesięcznie,
• przez dwa lata po 500 zł miesięcznie.

Świadczenie nie jest uzależnione od dochodów rodziny.

Babciowe, czyli program "Aktywny rodzic". Nowe świadczenie na dzieci

Babciowe to nowe świadczenie, którego na razie świeżo upieczone matki nie mogą jeszcze pobierać. Rząd finalizuje bowiem prace nad projektem ustawy wprowadzającej babciowe. Z zapowiedzi rządowych możemy wnioskować, że program "Aktywny rodzic" wystartuje w ostatnim kwartale 2024 roku.

Babciowe ma funkcjonować w trzech formach. Kwota nowego świadczenia ma być uzależniona od tego, czy dzieckiem zajmie się ktoś z rodziny, niania, czy zostaje ono wysłane do żłobka.

Babciowe - wariant 1. Oboje rodzice pracują

To najbardziej podstawowa wersja. Podpadają pod nią rodziny, w których oboje rodzice pracują i zamierzają oddać dziecko pod opiekę np. niani lub kogoś z bliskiej rodziny. W takiej sytuacji rodzice podpisują umowę z opiekunem, co będzie stanowiło podstawę do wypłaty 1,5 tys. zł świadczenia miesięcznie.

Babciowe - wariant 2. Rodzice wysyłają dziecko do żłobka

Już dziś rodzice, którzy posyłają maluchy do żłobka, mogą skorzystać z dofinansowania w wysokości 400 zł miesięcznie. Oznacza to, że ta obowiązująca forma stałaby się elementem programu "Aktywny rodzic", ale wysokość świadczenia wzrosłaby nawet do 1,5 tys. zł.

Babciowe - wariant 3. Rodzic zostaje z dzieckiem w domu

W tej sytuacji rodzic, niezależnie od liczby posiadanych dzieci, mógłby skorzystać ze świadczenia 500 zł miesięcznie w ramach rodzinnego kapitału opiekuńczego (RKO), który - jak pisaliśmy - dziś wypłacany jest dopiero po urodzeniu drugiego dziecka. Oznaczałoby to, że RKO stanie się trzecim elementem programu „Aktywny rodzic”.

Komu będzie przysługiwało babciowe?

– Proponujemy, aby aktywność zawodowa była definiowana jako praca na etacie lub w ramach umowy zlecenia, a także jako działalność gospodarcza i działalność rolnicza. Obecnie pracujemy nad szczegółami takiej weryfikacji – mówi w wywiadzie dla DGP Agnieszka Dziemianowicz-Bąk, minister rodziny, pracy i polityki społecznej. Na razie projekt ustawy zakłada, że dłuższa niż miesiąc przerwa w aktywności zawodowej wstrzymuje wypłatę pieniędzy.