Subskrybuj nas na Youtube
Polecany produkt: Emerytury i renty 2016 >>>
Każdy emeryt może starać się o przeliczenie świadczenia, czyli ponowne wyliczenie wysokości otrzymywanej emerytury. Co ważne, o ile dana osoba spełni warunki przeliczenia, ZUS nie może odrzucić jej wniosku, a jeśli nowe przeliczenie okaże się mnie korzystne od poprzedniego, Zakład będzie kontynuował wypłatę wyższej emerytury.
1. Nowe dokumenty odnalezione
Przede wszystkim emeryt może wnioskować o przeliczenie emerytury, jeżeli odnalazł dokumenty, potwierdzające zatrudnienie w okresie, który wcześniej nie został wzięty pod uwagę przy wyliczaniu świadczenia.
Na wniosek emeryta ZUS ustali więc ponownie wysokość świadczenia, o ile zarobki zostały uzyskane w okresie:
- 10 kolejnych lat kalendarzowych wybranych z ostatnich 20 lat kalendarzowych, poprzedzających bezpośrednio rok, w którym dana osoba zgłosiła wniosek o ponowne ustalenie wysokości emerytury,
- dowolnie wybranych przez daną osobę 20 lat kalendarzowych, w których podlegała ona ubezpieczeniu, przypadających przed rokiem zgłoszenia o ponowne obliczenie emerytury.
Ponadto na podstawie wskazanych wynagrodzeń emeryt musi udowodnić, że nowo ustalony wskaźnik wysokości podstawy wymiaru jest wyższy niż 250 proc.
Co ważne, żadnych dokumentów nie trzeba składać, jeśli chodzi o zastąpienie tzw. okresów zerowych zarobkami w kwocie minimalnego wynagrodzenia.
Jeżeli osoba otrzymała świadczenie przed 2009 rokiem, a nie mogła wtedy udowodnić wysokości zarobków uzyskanych z umowy o pracę, przyjmowano to wynagrodzenie jako "zerowe". Od stycznia 2009 roku ZUS uwzględni za ten czas obowiązującą w tamtych latach wysokość płacy minimalnej.
Uprawnieni nadal mogą składać do Zakładu wnioski w tej prawie.
2. Praca już po przyznaniu emerytury
O przeliczenie emerytury może wystąpić również osoba, która podjęła zatrudnienie po przyznaniu świadczenia i chciałaby doliczyć kolejne okresy zatrudnienia (podlegania ubezpieczeniom społecznym).
Wniosek w tej sprawie pracujący emeryt może zgłosić nie wcześniej niż po zakończeniu kwartału kalendarzowego, a jeśli zakończył już zatrudnienie - w każdej chwili, nie czekając na zakończenie kwartału.
Zobacz, ile można dorobić do świadczenia przedemerytalnego>>
ZUS przeliczy jednak ponownie podstawę wymiaru świadczenia tylko wtedy, gdy nowy wskaźnik wysokości podstawy wymiaru jest wyższy od poprzedniego. Do przeliczenia emerytury zostanie wtedy zastosowana kwota bazowa obowiązująca w momencie zgłoszenia wniosku o ponowne obliczenie emerytury. Tego warunku nie muszą spełniać osoby, które miały zawieszoną emeryturę oraz emeryci, którzy do ustalenia podstawy wymiaru wskażą tylko zarobki osiągnięte po przyznaniu świadczenia, ale wskaźnik wysokości podstawy wymiaru musi wynosić co najmniej 130 proc.
3. Wyższa emerytura dla matek wychowujących dziecko
Części emerytów opłaca się także złożyć wniosek o ponowne przeliczenie kapitału początkowego - zwłaszcza, jeżeli są to kobiety, które przed 1999 rokiem opiekowały się dzieckiem podczas urlopu wychowawczego albo urlopu bezpłatnego udzielonego na opiekę nad dzieckiem.
Od maja 2015 roku okresy te liczą się bowiem do kapitału początkowego jako okresy składkowe, czyli z wskaźnikiem 1,3 proc. podstawy wymiaru emerytury. Wcześniej nie były natomiast uważane za okresy zatrudnienia i jako okresy nieskładkowe miały wskaźnik 0,7 proc. podstawy wymiaru.
Na tej zasadzie można wliczyć do emerytury maksymalnie 6 lat opieki nad dzieckiem.
4. Emerytura dla studenta-seniora
Kapitał początkowy mogą sobie podwyższyć również osoby, które studiowały przed 1999 rokiem. Nauka na uczelni może zostać zaliczona do stażu ubezpieczeniowego, o ile nie przekracza 1/3 wszystkich okresów składkowych, które zostały udowodnione w chwili składania wniosku o emeryturę. Do 2015 roku ten warunek trudno było spełnić osobom, które ubiegały się o ustalenie wysokości kapitału początkowego za okres sprzed 1 stycznia 1999 r. W praktyce ZUS doliczał pięć lat studiów do kapitału początkowego, jeśli emeryt posiadał też 15 lat przepracowanych.
W związku z tym, że osobom urodzonym przed 31 grudnia 1998 r. trudno było uzbierać wymagany okres składkowy, przepisy zostały zmienione. Utrzymane zostało ograniczenie do 1/3 wszystkich udowodnionych okresów składkowych, ale przy wyliczaniu kapitału początkowego uwzględnione są także lata po 31 grudnia 1998 r., ale przed dniem zgłoszenia wniosku o emeryturę.
5. Z wcześniejszej emerytury na pełne świadczenie
Korzystna może być także zamiana emerytury wcześniejszej na emeryturę powszechną, przysługującą po ukończeniu 60 kat przez kobietę i 65 lat przez mężczyznę.
Na większe świadczenie mogą liczyć przede wszystkim osoby, które po przyznaniu wcześniejszej emerytury pracowały (i podlegały ubezpieczeniom społecznym) przez co najmniej 30 miesięcy. Wtedy bowiem socjalna część nowej emerytury - która stanowi 24 proc. kwoty bazowej - jest ustalana od kwoty bazowej obowiązującej w momencie przyznania nowego świadczenia i to ona jest głównym źródłem podwyżki. Natomiast część stażowa - zależna od okresów składkowych i nieskładkowych oraz podstawy wymiaru - jest wyliczana od starej kwoty bazowej i waloryzowana.
W praktyce możliwość uzyskania wyższego świadczenia w ten sposób dotyczy przede wszystkim kobiet urodzonych przed 1949 r.