Rozporządzenie rządu weszło w życie w 11 marca 2015 r., a rozporządzenie ministra rolnictwa obowiązuje od 3 marca 2015 r.
Istotą tych rozporządzeń jest doprecyzowanie przepisów, które zobowiązują beneficjentów rent strukturalnych do przechodzenia na emeryturę ustawową po osiągnięciu przez nich wieku emerytalnego (dla kobiet 60-67 lat i dla mężczyzn 65-67 lat).
Od 1 stycznia 2013 r. następuje stopniowe wydłużanie wieku emerytalnego do 67. roku życia. Każdego roku wiek emerytalny będzie wzrastał o trzy miesiące. Wiek emerytalny (67 lat) mężczyźni osiągną w 2020 r., kobiety zaś w 2040 r.
W wyniku kontroli audytorzy Komisji Europejskiej i Europejskiego Trybunału Obrachunkowego (ETO) sygnalizowali brak systemu pozwalającego monitorować czy beneficjenci, którzy osiągnęli ustawowy wiek emerytalny, są nadal uprawnieni do otrzymywania renty strukturalnej w pełnym wymiarze.
Zarówno ETO, jak i KE uważają, że beneficjenci, w momencie osiągnięcia wieku emerytalnego, powinni być zobowiązani do złożenia wniosku o przyznanie emerytury krajowej.
Znowelizowane przepisy nakładają na Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa obowiązek wysłania do beneficjentów rent strukturalnych, na trzy miesiące przed osiągnięciem przez nich wieku emerytalnego, zawiadomienia o konieczności złożenia wniosku o przyznanie emerytury. Beneficjenci zaś są zobowiązani do złożenia w ARiMR, w ciągu 30 dni od osiągnięcia wieku emerytalnego, dokumentu potwierdzającego złożenie wniosku o emeryturę krajową.
Zmienione przepisy mają też zastosowanie wobec osób, które wiek emerytalny osiągnęły przed ich wejściem w życie, a nie składały wniosku o ustalenie prawa do emerytury. Osoby te zobowiązane są do złożenia w ARiMR dokumentu potwierdzającego złożenie wniosku o emeryturę krajową w terminie 30 dni od dnia otrzymania zawiadomienia od ARiMR.
W przypadku niedostarczenia dokumentu, Agencja będzie musiała zawiesić wypłatę 50 proc. wysokości renty strukturalnej lub części równej zwiększeniu przysługującemu z tytułu pozostawania w związku małżeńskim (w przypadku gdy osiągnięcie wieku emerytalnego dotyczy małżonka pobierającego rentę strukturalną).
W przypadku, gdy rolnik podczas pobierania renty strukturalnej nabędzie prawo do emerytury z ubezpieczenia społecznego, renta zostanie pomniejszona o kwotę tej emerytury. Zmienione przepisy dotyczą też małżonka beneficjenta tej renty, na którego wypłacany był dodatek w ramach renty strukturalnej.
Resort rolnictwa zwraca uwagę, że unijna renta strukturalna jest wypłacana w kwocie brutto i po uzyskaniu emerytury krajowej ARiMR wypłaca różnicę między kwotą brutto renty strukturalnej i kwotą brutto przyznanej emerytury.
Emerytura rolnicza przysługuje ubezpieczonemu rolnikowi, który spełnia łącznie następujące warunki: osiągnął wiek emerytalny (co najmniej 60 lat dla kobiety i 65 lat dla mężczyzny) oraz podlegał ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu przez okres co najmniej 25 lat. Osoby te mogą uzyskać prawo do emerytury o pięć lat wcześniej, jeżeli podlegały ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu przez okres co najmniej 30 lat.
Podstawowa emerytura rolnicza w 2015 r. wynosi 880,45 zł miesięcznie.
ARiMR w latach 2004-2006 przyznała prawo do renty strukturalnej 53 tys. rolników, a w latach 2007-2014 - 20 tys. Renta jest wypłacana przez 10 lat lub do momentu osiągnięcia wieku emerytalnego. Warunkiem jej otrzymania było przekazanie gospodarstwa rolnego następcy. Rolnik mógł ubiegać się o renty po osiągnięciu 55. roku życia.
Agencja wypłaciła dotychczas na unijne renty 10 mld zł. Średnia renta strukturalna z lat 2004-2006 wynosi 2287 zł miesięcznie, a z PROW 2007-2014 - 1486 zł miesięcznie.