Osoba niezdolna do pracy może starać się o rentę z ZUS - z tytułu niezdolności do pracy, wypadkową, szkoleniową lub socjalną. Świadczenie mogą otrzymać także członkowie rodziny po śmierci uprawnionego do renty z tytułu niezdolności do pracy.
KLIKNIJ NA ZDJĘCIE, ABY PRZEJŚĆ DO GALERII.
1
Renta szkoleniowa
Osobie, która spełnia warunki wymagane do uzyskania renty z tytuły niezdolności do pracy, może też przysługiwać renta szkoleniowa, o ile uzyska ona a orzeczenie o celowości przekwalifikowania zawodowego ze względu na niezdolność do pracy w dotychczasowym zawodzie.
Ta renta przyznawana jest na okres 6 miesięcy, ale może zostać wydłużona na wniosek starosty do 36 miesięcy. Starosta ma prawo także skrócić okres 6 miesięcy, jeśli zawiadomi organ rentowy o braku możliwości przekwalifikowania danej osoby do innego zawodu lub o tym, że rencista nie poddaje się przekwalifikowaniu zawodowemu.
Renty szkoleniowej nie otrzyma osoba, która osiąga przychód z działalności podlegającej obowiązkowi ubezpieczenia społecznego oraz służby.
>>Czytaj też: SN: Renta szkoleniowa nie przysługuje osobie pracującej na etacie
>>Czytaj też: SN: Renta szkoleniowa nie przysługuje osobie pracującej na etacie">
ShutterStock
2
Ile wynosi renta/b>
Renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy wynosi:
- 24 proc. kwoty bazowej,
- po 1,3 proc. podstawy wymiaru za każdy rok okresów składkowych - z uwzględnieniem pełnych miesięcy,
- po 0,7 proc. podstawy wymiaru za każdy rok okresów nieskładkowych - z uwzględnieniem pełnych miesięcy,
- po 0,7 proc. podstawy wymiaru za każdy rok okresu brakującego do pełnych 25 lat okresów składkowych oraz nieskładkowych, przypadających od dnia zgłoszenia wniosku o rentę do dnia, w którym rencista osiągnąłby wiek określony w art. 24 ust. 1 a ustawy emerytalnej, tj. powszechny wiek emerytalny dla kobiet - docelowo 67 lat (jest to tzw. staż hipotetyczny).
75 proc. renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy otrzyma osoba uprawniona do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy.
Natomiast renta szkoleniowa wynosi 75 podstawy wymiaru renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy, a jej wysokość jest niezależna od wymiaru stażu ubezpieczeniowego. Renta szkoleniowa nie może być przy tym niższa niż najniższa wysokość renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy.
Ponadto renta z tytułu niezdolności do pracy spowodowanej wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową oraz renta szkoleniowa nie mogą być niższe niż:
- 60 proc. podstawy wymiaru renty - dla osoby częściowo niezdolnej do pracy,
- 80 proc. podstawy wymiaru renty - dla osoby całkowicie niezdolnej do pracy,
- 100 proc. podstawy wymiaru renty - dla osoby uprawnionej do renty szkoleniowej.
>>Czytaj też: Przyszłe renty znacząco wyższe niż emerytury
>>Czytaj też: Przyszłe renty znacząco wyższe niż emerytury">
ShutterStock
3
Renta socjalna
Osoby niezdolne do wykonywania jakiejkolwiek pracy mogą się również starać w ZUS (lub innym organie emerytalno-rentowym, na przykład KRUS) o rentę socjalną.
Jest ona przyznawana z tytułu pełnej lub czasowej niezdolności do pracy. Przysługuje ona osobom pełnoletnim, które zamieszkują na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Ponadto, aby otrzymać świadczenie, niezdolność musiała powstać przed ukończeniem 18. roku lub w trakcie nauki do ukończenia 25. roku życia.
Renta socjalna przyznawana jest w stałej wysokości, wynoszącej 84 proc. kwoty najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy.
Świadczenie nie przysługuje jednak między innymi osobom, które mają ustalone prawo do emerytury czy renty inwalidzkiej. Kto dokładnie nie dostanie renty socjalnej, dowiesz się tutaj>>
Kto dokładnie nie dostanie renty socjalnej, dowiesz się tutaj>>">
ShutterStock
4
Renta rodzinna
Członkowie rodziny osoby, która w chwili śmierci miała ustalone prawo do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy, mogą ubiegać się o rentę rodzinną. Otrzymają ją także wtedy, gdy dana osoba nie miała prawa do wymienionych świadczeń, ale przynajmniej spełniała warunki wymagane do ich uzyskania. W takim wypadku przyjmuje się, że osoba zmarła była całkowicie niezdolna do pracy. Do renty rodzinnej uprawniona jest także rodzina osoby w chwili śmierci pobierającej zasiłek przedemerytalny, świadczenie przedemerytalne lub nauczycielskie świadczenie kompensacyjne.
Członkowie rodziny zmarłego, którzy mają prawo do renty rodzinnej to:
- dzieci ubezpieczonej osoby zmarłej (zarówno własne, jak i drugiego małżonka czy przysposobione) do ukończenia 16 roku życia lub 25 roku życia, o ile dalej się uczą; bez względu na wiek, jeśli stały się całkowicie niezdolne do pracy przed 16 rokiem życia lub w czasie nauki w szkole do ukończenia 25 lat - więcej na ten temat przeczytasz tutaj>>
- wnuki, rodzeństwo oraz inne dzieci, którymi opiekował się zmarły (przed osiągnięciem przez nie pełnoletności), o ile spełnią takie warunki, jak dzieci własne - jakie dokładnie warunki muszą spełnić, przeczytasz tutaj>>
- wdowa (lub wdowiec), o ile do dnia śmierci małżonka pozostawała z nim we wspólności małżeńskiej oraz jeżeli ukończyła 50 lat lub jest niezdolna do pracy, wychowuje co najmniej jedno z dzieci, wnuków lub rodzeństwa uprawnionych do renty rodzinnej po zmarłym mężu (i nie ukończyły 16 lub 18 lat albo są całkowicie niezdolne do pracy), przy czym przynajmniej jeden z tych warunków wdowa spełniła w ciągu pięciu lat od śmierci męża lub od zaprzestania wychowywania dzieci, wnuków lub rodzeństwa uprawnionych do renty rodzinnej - dokładnie o tym, kiedy przysługuje renta rodzinna po zmarłym mężu przeczytasz tutaj>>
- rodzice po zmarłych dzieciach, jeżeli ubezpieczony bezpośrednio przed śmiercią chociaż częściowo ich utrzymywał oraz gdy spełniają warunki, jakie prawo stawia przed wdową czy wdowcem ubiegającym się o rentę.
O wysokości renty rodzinnej decyduje wysokość emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy, która przysługiwałaby osobie zmarłej. Zgodnie z ogólnymi zasadami wynosi ona:
- dla jednej osoby uprawnionej - 85 proc. świadczenia, które przysługiwałoby zmarłemu,
- dla dwóch osób uprawnionych - 90 proc. świadczenia, które przysługiwałoby zmarłemu,
- dla trzech i więcej osób uprawnionych - 95 proc. świadczenia, które przysługiwałoby zmarłemu.
W przypadku, gdy wszystkim uprawnionym członkom rodziny przysługuje jedna łączna renta rodzinna, jest ona dzielona w równych częściach między uprawnionych.
więcej na ten temat przeczytasz tutaj>>
- wnuki, rodzeństwo oraz inne dzieci, którymi opiekował się zmarły (przed osiągnięciem przez nie pełnoletności), o ile spełnią takie warunki, jak dzieci własne - jakie dokładnie warunki muszą spełnić, przeczytasz tutaj>>
- wdowa (lub wdowiec), o ile do dnia śmierci małżonka pozostawała z nim we wspólności małżeńskiej oraz jeżeli ukończyła 50 lat lub jest niezdolna do pracy, wychowuje co najmniej jedno z dzieci, wnuków lub rodzeństwa uprawnionych do renty rodzinnej po zmarłym mężu (i nie ukończyły 16 lub 18 lat albo są całkowicie niezdolne do pracy), przy czym przynajmniej jeden z tych warunków wdowa spełniła w ciągu pięciu lat od śmierci męża lub od zaprzestania wychowywania dzieci, wnuków lub rodzeństwa uprawnionych do renty rodzinnej - dokładnie o tym, kiedy przysługuje renta rodzinna po zmarłym mężu przeczytasz tutaj>>
- rodzice po zmarłych dzieciach, jeżeli ubezpieczony bezpośrednio przed śmiercią chociaż częściowo ich utrzymywał oraz gdy spełniają warunki, jakie prawo stawia przed wdową czy wdowcem ubiegającym się o rentę.
O wysokości renty rodzinnej decyduje wysokość emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy, która przysługiwałaby osobie zmarłej. Zgodnie z ogólnymi zasadami wynosi ona:
- dla jednej osoby uprawnionej - 85 proc. świadczenia, które przysługiwałoby zmarłemu,
- dla dwóch osób uprawnionych - 90 proc. świadczenia, które przysługiwałoby zmarłemu,
- dla trzech i więcej osób uprawnionych - 95 proc. świadczenia, które przysługiwałoby zmarłemu.
W przypadku, gdy wszystkim uprawnionym członkom rodziny przysługuje jedna łączna renta rodzinna, jest ona dzielona w równych częściach między uprawnionych.">
ShutterStock
Powiązane
Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A. Kup licencję
Reklama
Reklama