W trzeciej części komentarza omówimy art. 21‒36 ustawy z 4 października 2018 r. o pracowniczych planach kapitałowych (Dz.U. poz. 2215; dalej: ustawa). Są to przepisy w dużym stopniu kluczowe dla funkcjonowania systemu PPK, w szczególności te regulujące kwestie aktywów wpłacanych do PPK oraz zasad inwestycji.

Autorzy komentują uregulowane w art. 21 ustawy zasady dziedziczenia środków w PPK, w tym w szczególności możliwości wskazania przez uczestnika PPK osób uprawnionych do otrzymania środków zgromadzonych na rachunku PPK po jego śmierci. Temat ten w praktyce wzbudza często wątpliwości zarówno samych pracowników, jak i ich przedstawicieli oraz pracodawców. Równie istotną kwestią w ramach PPK są uregulowane w art. 22 ustawy obowiązki informacyjne spoczywające na instytucji finansowej zarządzającej danym PPK. Komentowana część ustawy zawiera także bardzo ważne zasady dobrowolnego uczestnictwa w PPK, dotyczące w szczególności trybu, terminu i sposobu rezygnacji przez uczestnika z dokonywania wpłat do planu kapitałowego. Przepisy te zawierają również rozwiązania dotyczące ponownego automatycznego zapisu do PPK.

Z kolei art. 24 ustawy dotyczy włącznie jednej z form, w jakich może być prowadzone PPK, i reguluje kwestie zawieszenia ochrony ubezpieczeniowej w okresie niedokonywania wpłat do PPK.

Z punktu widzenia uczestnika PPK bardzo istotne znaczenie ma cały rozdział 4, zawierający przepisy dotyczące wszystkich wpłat do PPK dokonywanych przez pracodawcę, bez względu na to, czy są one finansowane przez uczestników PPK, czy przez pracodawcę. Główne zasady dotyczące wpłat do PPK reguluje art. 25 ustawy, stanowiąc m.in. o tym, z jakich środków są one dokonywane oraz wprowadzając zasadę określania wpłat do PPK w sposób procentowy. Ten artykuł wymienia również możliwe przypadki, w których podmiot zatrudniający nie jest zobowiązany finansować wpłat do PPK.

Kluczowy dla gromadzenia środków w PPK jest art. 26 ustawy, który określa wysokość wpłaty podstawowej oraz wpłaty dodatkowej finansowanej przez podmiot zatrudniający, a także główne zasady ich dotyczące. Z kolei art. 27 ustawy reguluje wysokość oraz zasady wpłaty podstawowej oraz wpłaty dodatkowej finansowanej przez uczestnika PPK, w tym instytucję obniżonej wpłaty podstawowej finansowanej przez uczestnika PPK. Z kolei art. 28 ustawy ma głównie znaczenie techniczne, ale reguluje istotne kwestie obliczania, pobierania lub dokonywania wpłat do PPK. W postanowieniach art. 29 oraz 30 ustawodawca przesądza o cywilnym charakterze roszczeń związanych z PPK, definiuje okres wypowiedzenia oraz reguluje kwestie właściwości sądowej dla rozstrzygania sporów sądowych związanych z PPK.

W rozdziale 5 ustawy uregulowano z kolei dwie kluczowe z punktu widzenia uczestnika instytucje, tj. wpłatę powitalną oraz dopłatę roczną do PPK. Na mocy art. 31 ustawy uczestnikowi przysługuje wpłata powitalna w wysokości 250 zł. Otrzyma ja osoba, w imieniu i na rzecz której zawarto w tym kwartale lub w kwartale poprzednim umowę o prowadzenie PPK i która przez co najmniej trzy pełne miesiące jest uczestnikiem PPK. Warunkiem otrzymania wpłaty powitalnej jest to, żeby za miesiące te dokonano wpłat podstawowych finansowanych przez uczestnika PPK. Warunki otrzymania oraz wysokość dopłaty rocznej do PPK, którą ustawodawca określił na 240 zł, określa art. 32 ustawy. Ponadto w art. 33‒35 znalazły się szczegółowe zasady dotyczące prawa uczestnika tylko do jednej dopłaty rocznej do PPK w roku kalendarzowym bez względu na liczbę posiadanych rachunków PPK oraz jasne wskazanie źródła finansowania dopłaty rocznej do PPK w postaci środków pochodzących z Funduszu Pracy, a także techniczne przepisy regulujące terminy przyznania dopłat rocznych.

Z kolei w rozdziale 6 ustawy ustawodawca reguluje takie kwestie, jak ewidencjonowanie wpłat, wypłat i innych operacji na rachunku PPK. W art. 36 ustawy określono np. wymagania dotyczące sposobu prowadzenia rachunków PPK.

PRZEJDŹ DO KOMENTARZA DO USTAWY O PPK W E-DGP >>

Adrian Prusik, radca prawny w Wojewódka i Wspólnicy sp. k.
Dr Marcin Wojewódka, radca prawny w Wojewódka i Wspólnicy sp. k.