rozwiń ›

36 miesięcy ulgi w ciągu 60 miesięcy działalności

Przedsiębiorca, który spełni warunki do skorzystania z „małego ZUS plus”, będzie mógł od stycznia 2026 r. w każdym okresie 60 miesięcy kalendarzowych prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej płacić mniejsze składki przez 36 miesięcy kalendarzowych.

Do limitów tych wlicza się każdy miesiąc kalendarzowy, w którym działalność była prowadzona lub ulga była stosowana choćby przez jeden dzień. Oznacza to, że nawet rozpoczęcie lub zakończenie działalności w trakcie miesiąca liczy się jako pełny miesiąc.

Co istotne, od stycznia 2026 roku nowe zasady 36-miesięcznej ulgi obowiązują wszystkich przedsiębiorców – niezależnie od tego, czy korzystali z „małego ZUS plus” przed 2026 rokiem, korzystają z niego obecnie czy nigdy wcześniej z tej ulgi nie skorzystali. Pozostałe warunki uprawniające do ulgi pozostają bez zmian. Pozostałe warunki, na podstawie których przedsiębiorcy mają prawo do ulgi „mały ZUS plus” się nie zmieniły.

Przykład

Przedsiębiorca, który do końca 2025 roku wykorzystał 30 miesięcy ulgi, może od stycznia 2026 roku nadal korzystać z „małego ZUS plus”, aż do osiągnięcia nowego limitu 36 miesięcy w danym 60-miesięcznym okresie. W kolejnych pięcioletnich okresach również będzie miał prawo do 36 miesięcy preferencji, o ile spełni ustawowe warunki.

Jeżeli przedsiębiorca kontynuuje korzystanie z ulgi po 2025 roku i nie wyczerpał limitu, nie musi ponownie wyrejestrowywać się i zgłaszać do ubezpieczeń. Wystarczy, że w 2026 roku złoży odpowiednie dokumenty rozliczeniowe z właściwym kodem tytułu ubezpieczenia oraz formularze ZUS DRA cz. II lub ZUS RCA cz. II.

Pierwszy 60-miesięczny okres liczy się od miesiąca, w którym przedsiębiorca po grudniu 2025 roku rozpocznie lub wznowi działalność z zastosowaniem ulgi. Kolejne pięcioletnie okresy rozpoczynają się po zakończeniu poprzedniego.

Niewykorzystane miesiące nie przechodzą dalej

Jeśli przedsiębiorca nie wykorzysta pełnych 36 miesięcy ulgi w danym 60-miesięcznym okresie, pozostałe miesiące przepadają i nie mogą być przeniesione na kolejny okres. Z kolei wykorzystanie całego limitu przed upływem 60 miesięcy oznacza brak prawa do ulgi aż do rozpoczęcia nowego okresu rozliczeniowego.

Dodatkowe 12 miesięcy ulgi

Osoby, które w 2023 roku prowadziły działalność gospodarczą i korzystały z „małego ZUS plus”, mogą mieć prawo do dodatkowych 12 miesięcy ulgi. Jeśli do końca 2025 roku nie wykorzystały tego limitu w całości, niewykorzystane miesiące będzie można rozliczyć po 2025 roku. Przy ustalaniu liczby dostępnych miesięcy uwzględnia się także te wykorzystane przed 2026 rokiem.

Przykład

Jeżeli przedsiębiorca wykorzystał do końca 2025 roku tylko część dodatkowego limitu (np. 7 z 12 miesięcy), pozostałe miesiące będzie mógł wykorzystać dopiero po zakończeniu podstawowego 36-miesięcznego okresu ulgi.

Rezygnacja z „małego ZUS plus”

Przedsiębiorca może w dowolnym momencie zrezygnować z korzystania z ulgi albo w ogóle z niej nie skorzystać, nawet jeśli spełnia warunki. Decyzję należy zgłosić do ZUS na formularzu ZUS ZUA lub ZUS ZZA z odpowiednim kodem tytułu ubezpieczenia (05 90 lub 05 92) w ustawowym terminie – co do zasady do 31 stycznia danego roku lub w ciągu 7 dni od rozpoczęcia bądź wznowienia działalności. Brak zgłoszenia w terminie lub użycie niewłaściwego kodu powoduje, że ZUS uzna przedsiębiorcę za osobę rezygnującą z ulgi na dany rok.

Zawieszenie i wznowienie działalności

Jeżeli przedsiębiorca zawiesi działalność, a następnie wznowi ją w tym samym roku kalendarzowym, zachowuje prawo do ulgi – pod warunkiem, że nie wyczerpał jeszcze limitu 36 miesięcy. W takim przypadku nie ma konieczności ponownego „liczenia od zera”.

Podstawa prawna

Art. 18c ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2025 r. poz. 350, z późn. zm.)