16 października Senat zagłosował za przyjęciem projektu ustawy dotyczącej utworzenia Parku Narodowego Doliny Dolnej Odry po dodaniu do niej poprawki, które wprost mówi o możliwości realizacji przez Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie lub na jego zlecenie zadań w otulinie parku w zakresie m.in. utrzymywania śródlądowych dróg wodnych w sposób zapewniający bezpieczną żeglugę. Mimo że legislatorzy na etapie prac w sejmie wskazywali, że zapis ten nie jest potrzebny, ponieważ na terenie otuliny nie obowiązują zakazy z ustawy o ochronie przyrody, a w dodatku ani w granicach parku, ani otuliny nie znajdują się drogi wodne, senatorzy zdecydowali się przywrócić ten zapis z wcześniejszej wersji projektu. Jak mówili wprost na etapie prac w senackiej komisji – brak tego zapisu mógłby skłonić prezydenta do zawetowania projektu. Teraz ma o jeden argument mniej.

Mimo wszystko, obawy o weto nadal występują, o czym pisaliśmy w artykule: Czy to będzie historyczna chwila? W Sejmie wszyscy posłowie PiS głosowali przeciwko projektowi ustawy, w Senacie tylko jeden senator tego klubu głosował „za” (Jacek Włosowicz). Senator Zdzisław Pupa, który dwa dni wcześniej najpierw złożył wniosek o odrzucenie projektu, a później go wycofał, nie brał udziału w głosowaniu.

Czy Park Narodowy Doliny Dolnej Odry powstanie 11 listopada?

Sejm ma zająć się projektem po poprawkach Senatu jeszcze w tym tygodniu. Na piątek rano zaplanowano posiedzenie komisji ochrony środowiska, zasobów naturalnych i leśnictwa. Dzięki temu prezydent będzie miał ustawowe 21 dni na podpis, a park będzie mógł zostać powołany 11 listopada, zgodnie z projektem. Na etapie prac senackiej komisji zaproponowano, by termin przesunąć na 30 listopada – to jednak sprawiłoby, że do gmin, na terenie których ma zostać utworzony park nie trafiłyby dodatkowe pieniądze zarezerwowane w tegorocznym budżecie w ramach subwencji ekologicznej. Do gminy Widuchowa ma trafić prawie 5 mln zł. - Subwencja, którą otrzyma gmina, to około 10 proc. naszego budżetu. Jest to ogromna szansa. My będziemy mogli za to wybudować na przykład przedszkole – przyznawał przewodniczący rady gminy Widuchowa Bogdan Kosmalski.

Park Narodowy Doliny Dolnej Odry na obszarze Międzyodrza, na terenie gmin Widuchowa, Kołbaskowo i miasta Szczecin. Będzie to pierwszy polski park narodowy powołany po 2001 r. Projektowany obszar parku stanowi wyspa torfowa, którą przecina sieć kanałów, starorzeczy, rowów i rozlewisk. Jak informuje MKiŚ, występuje tu 237 gatunków ptaków, z czego ponad 100 lęgowych oraz wiele zagrożonych wyginięciem.

Jednym z pierwszych zadań po utworzeniu parku narodowego będzie wykonanie dodatkowych inwentaryzacji i ekspertyz przyrodniczych

Podczas dyskusji w parlamencie powstaniu parku sprzeciwiali się jednak przedstawiciele klubów: PiS, Konfederacja, Republikanie oraz Konfederacji Korony Polskiej. Wskazywali na niepewną przyszłość żeglowności Odry (mimo że park narodowy jej nie obejmuje), brak odpowiednich konsultacji (choć spotkań odbyło się kilkadziesiąt, utworzono także specjalny zespół, a inicjatywa była oddolna), chaos w procedowaniu przepisów (np. dopiero na etapie prac w komisji sejmowej zorientowano się, że trzeba powołać osobę pełniącą obowiązki dyrektora parku narodowego do końca 2025 r.) czy brak odpowiedniej inwentaryzacji przyrodniczej.

- Jestem redaktorem naukowym monografii, którą właśnie łamiemy i jest już szykowana do druku, a która te walory przedstawia. Zaproszonych zostało 26 specjalistów z poszczególnych dziedzin przyrody, którzy te walory przedstawili i potwierdzili ich wysoką wartość oraz to, że jest to warte ochrony. My jako społeczność lokalna oczekujemy utworzenia tego parku. Część osób już podjęła działalność gospodarczą pod kątem tego, że ten park powstanie - mówiła podczas prac w parlamencie przedstawicielka inicjatywy Stwórzmy Park Narodowy Doliny Dolnej Odry Agnieszka Szlauer-Łukaszewska.

Z kolei Agnieszka Niemczynowicz, pełnomocniczka ministra klimatu i środowiska ds. utworzenia Parku Narodowego Doliny Dolnej Odry tłumaczyła, że w granicach projektowanego parku działa Park Krajobrazowy Dolina Dolnej Odry. - Co prawda ma on stary plan ochrony i od tego roku park krajobrazowy wystąpił i prowadzi inwentaryzację i ekspertyzy przyrodnicze aktualizujące zapisy tych danych. Na terenie projektowanego parku narodowego występują dwa obszary „Natura 2000”: obszar specjalnej ochrony ptasiej Dolina Dolnej Odry oraz obszar ochrony siedlisk Dolna Odra. Wszystkie te obszary mają określone standardowe formularze danych, które w bardzo precyzyjny sposób opisują wszystkie gatunki roślin, zwierząt występujące na tym terenie, ze szczególnym uwzględnieniem poziomu zagrożenia tych gatunków oraz propozycjami formy ochrony i działań na rzecz ochrony tychże wskazanych gatunków – zapewniała. Dodała, że jednym z pierwszych zadań, które będzie wykonane po utworzeniu parku, jest przeprowadzenie wszelkich inwentaryzacji i ekspertyz przyrodniczych do planu ochrony.