Matura 2024. Te 5 lektur jest najważniejszych na egzamin z języka polskiego

Aneta Antosiak, nauczycielka języka polskiego, poleca tegorocznym maturzystom uważną lekturę pięciu szczególnych tytułów, które pozwalają na zbudowanie argumentacji do większości tematów maturalnych. Które książki stanowią absolutną podstawę na maturze 2024 z języka polskiego?

- Czytanie prac podsyłanych do oceny przez uczniów w social mediach pokazuje, że wiele osób decyduje się na poznanie treści wszystkich lektur w pigułce, co powoduje, że trudno jest zbudować w oparciu o nie argumentację i funkcjonalne przykłady – mówi polonistka. I poleca bardzo dokładne poznanie pięciu ważnych lektur.

Matura 2024 z polskiego. Pięć książek, które warto znać wyjątkowo dobrze

5 lektur, które Aneta Antosiak proponuje maturzystom:

• „Lalka”,
• „Pan Tadeusz”,
• „Makbet”,
• „Dziady”,
• „Wesele”.

Tematy maturalne na podstawie wybranych przez polonistkę lektur

Cała lista lektur na maturę z polskiego

Lektury obowiązkowe, których znajomość jest wymagana w całości:

• Jan Parandowski, Mitologia, część I Grecja
• Sofokles, Antygona
• Jan Kochanowski, Odprawa posłów greckich
• William Szekspir, Makbet
• Molier, Skąpiec
• Adam Mickiewicz, Konrad Wallenrod, Dziady cz. III
• Juliusz Słowacki, Kordian
• Bolesław Prus, Lalka
• Eliza Orzeszkowa, Gloria victis
• Henryk Sienkiewicz, Potop
• Fiodor Dostojewski, Zbrodnia i kara
• Stanisław Wyspiański, Wesele
• Stefan Żeromski, Przedwiośnie
• Tadeusz Borowski, Proszę państwa do gazu; Ludzie, którzy szli
• Gustaw Herling-Grudziński, Inny świat
• Hanna Krall, Zdążyć przed Panem Bogiem
• Albert Camus, Dżuma
• George Orwell, Rok 1984
• Sławomir Mrożek, Tango
• Marek Nowakowski, Raport o stanie wojennym (wybrane opowiadanie)
• Marek Nowakowski, Górą Edek (z tomu "Prawo prerii")
• Jacek Dukaj, Katedra (z tomu "W kraju niewiernych")
• Andrzej Stasiuk, Miejsce (z tomu "Opowieści galicyjskie")
• Olga Tokarczuk, Profesor Andrews w Warszawie (z tomu "Gra na wielu bębenkach")

Lektury obowiązkowe, których znajomość jest wymagana we fragmentach:

• Biblia – fragmenty Księgi Rodzaju, Księgi Hioba, Księgi Koheleta, Pieśni nad Pieśniami, Księgi Psalmów i Apokalipsy św. Jana
• Homer, Iliada
• Lament świętokrzyski
• Legenda o św. Aleksym
• Rozmowa Mistrza Polikarpa ze Śmiercią
• Kwiatki świętego Franciszka z Asyżu
• Pieśń o Rolandzie
• Gall Anonim, Kronika polska
• Dante Alighieri, Boska Komedia
• Piotr Skarga, Kazania sejmowe
• Jan Chryzostom Pasek, Pamiętniki

Lektury ze szkoły podstawowej, które powinni znać maturzyści:

• "Balladyna" Juliusza Słowackiego
• Bajki Ignacego Krasickiego
• "Dziady cz. II" Adama Mickiewicza
• "Pan Tadeusz" Adama Mickiewicza

Lektury obowiązkowe (w całości) na maturze z języka polskiego na poziomie rozszerzonym:

• William Szekspir, Hamlet
• Juliusz Słowacki, Lilla Weneda
• Zygmunt Krasiński, Nie-Boska Komedia
• Realistyczna lub naturalistyczna powieść europejska (Honoré de Balzac "Ojciec Goriot" lub Charles Dickens "Klub Pickwicka", lub Mikołaj Gogol "Martwe dusze", lub Gustaw Flaubert "Pani Bovary")
• Stanisław Wyspiański, Noc listopadowa
• Michaił Bułhakow, Mistrz i Małgorzata
• Stanisław Ignacy Witkiewicz, Szewcy
• Bruno Schulz, wybrane opowiadania z tomu "Sklepy cynamonowe"
• Tadeusz Konwicki, Mała Apokalipsa
• Sławomir Mrożek, wybrane opowiadania

Lektury obowiązkowe (we fragmentach) na maturze z języka polskiego na poziomie rozszerzonym:

• Homer, Odyseja
• Arystoteles, Poetyka, Retoryka
• Platon, Państwo
• św. Augustyn, Wyznania
• św. Tomasz z Akwinu, Summa teologiczna
• Michel de Montaigne, Próby
• Franz Kafka, Proces

Lektury, które mogą się przydać podczas matury z polskiego na poziomie podstawowym:

• Horacy – wybrane utwory
• Bogurodzica
• Jan Kochanowski, wybrane pieśni, w tym: Pieśń IX ks. I, Pieśń V ks. II, Tren IX, Tren X, Tren XI, Tren XIX
• Wybrane wiersze poetów: Daniel Naborowski, Jan Andrzej Morsztyn, Mikołaj Sęp-Szarzyński, Cyprian Kamil Norwid, Adam Asnyk, Jan Kasprowicz, Kazimierz Przerwa-Tetmajer, Leopold Staff, Bolesław Leśmian, Julian Tuwim, Jan Lechoń, Maria Pawlikowska-Jasnorzewska, Julian Przyboś, Krzysztof Kamil Baczyński, Stanisław Baliński, wybrane wiersze z okresu emigracyjnego, Kazimierz Wierzyński, wybrane wiersze z okresu emigracyjnego, Czesław Miłosz (w tym wybrane wiersze z tomu "Ocalenie" oraz "Traktat moralny" – fragmenty), Tadeusz Różewicz, Jarosław Marek Rymkiewicz, Wisława Szymborska, Zbigniew Herbert (w tym wybrane wiersze z tomów "Pan Cogito" oraz "Raport z oblężonego Miasta"), Stanisław Barańczak, Wojciech Wencel
• Ignacy Krasicki, Hymn do miłości ojczyzny, wybrane satyry
• Franciszek Karpiński, wybór sielanek i liryki religijnej
• Adam Mickiewicz, Oda do młodości, wybrane ballady (w tym "Romantyczność"), wybrane sonety z cyklu "Sonety krymskie" oraz inne wiersze
• Juliusz Słowacki, wybrane wiersze, w tym "Grób Agamemnona" (fragmenty), Testament mój
• Wybrane utwory okresu stanu wojennego
• Powojenna piosenka literacka – wybrane utwory Jacka Kaczmarskiego oraz Agnieszki Osieckiej

Lektury, które mogą się przydać podczas matury z polskiego na poziomie rozszerzonym:

• "Treny" Jana Kochanowskiego (jako cykl poetycki)
• Wierszw Józefa Czechowicza, Tadeusza Gajcego i Mirona Białoszewskiego
• Wybrane eseje: Gustawa Herlinga-Grudzińskiego, Zbigniewa Herberta, Zygmunta Kubiaka, Jarosława Marka Rymkiewicza

Wszystkim tegorocznym maturzystom polecamy zestaw testów i arkuszy egzaminacyjnych – MATURA 2024. Publikacje dostępne są na: sklep.infor.pl/matura2024