Wójt gminy zalecił zwolnić nauczycieli, dla których nie będzie odpowiedniej liczby zajęć lekcyjnych. Część osób uciekła na urlop zdrowotny. Czy nieobecność nauczyciela z tego powodu zablokuje jego zwolnienie?
Nie. Zgodnie z Kartą nauczyciela nauczyciel zatrudniony w pełnym wymiarze zajęć na czas nieokreślony po przepracowaniu co najmniej siedmiu lat w szkole może wystąpić do dyrektora placówki o udzielenie urlopu dla poratowania zdrowia, w wymiarze nieprzekraczającym jednorazowo jednego roku. Istnieje ryzyko, że w tym czasie dojdzie do zmian organizacyjnych, likwidacji części lub nawet całości szkoły. Pojawia się pytanie, czy dyrektor szkoły ma możliwość rozwiązania stosunku pracy z nauczycielem przebywającym na urlopie dla poratowania zdrowia.
Problem należy przeanalizować w kontekście regulacji zawartej w kodeksie pracy, na podstawie której pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę w czasie urlopu pracownika, a także w czasie innej usprawiedliwionej jego nieobecności. Należy także wziąć pod uwagę podobieństwo regulacji Karty nauczyciela do tych, które są zawarte w ustawie o zwolnieniach grupowych (Dz.U. z 2003 r. nr 90, poz. 844 ze zm).
W orzecznictwie SN ukształtowały się dwa stanowiska. Zgodnie z pierwszym nauczyciel, który spełnia wymagania do ubiegania się o urlop dla poratowania zdrowia, korzysta z pełnej ochrony trwałości stosunku pracy (wyjątkiem jest likwidacja szkoły). Natomiast według drugiej linii orzeczniczej udzielenie takiego urlopu nie jest przeszkodą do rozwiązania stosunku pracy z nauczycielem. Wskazuje się, że cel regulacji zawartej w karcie jest taki sam, jak w ustawie o zwolnieniach grupowych, która w sytuacjach szczególnych dla pracodawcy uchyla kodeksową ochronę trwałości stosunku pracy.
Należy zgodzić się z tym, że art. 20 Karty nauczyciela jest szczególnym i odrębnym od kodeksowego unormowaniem stosowanym wobec wszystkich nauczycieli.
Pozwala ono na dostosowanie stanu zatrudnienia do aktualnego rozmiaru zadań placówki przez dopuszczalność rozwiązania stosunków pracy w zamian za rekompensatę – odprawę lub przeniesienie w stan nieczynny z prawem do wynagrodzenia.

dr Magdalena Zwolińska, adwokat z kancelarii DLA Piper Wiater sp. k