Miesięcznie kwota preferencyjnego kredytu, o jaki mogą się ubiegać studenci, wynosi 600 zł. Prawo do wnioskowania o niego mają wszystkie osoby, które posiadają taki status. Prawo takie przysługuje również doktorantom. Jeśli pożyczka zostanie przyznana na pięć lat, zainteresowany otrzyma 30 tys. zł.
Prawo do kredytu jest uzależnione od zarobków studenta. Co roku w grudniu minister nauki i szkolnictwa wyższego ogłasza próg dochodu uprawniający do ubiegania się o wsparcie w danym roku akademickim. W ubiegłym było to 2,3 tys. zł miesięcznie na osobę w rodzinie. Studenci, którzy go nie przekraczają, otrzymają pożyczkę w pierwszej kolejności.
W zależności od sytuacji studenta przy ustalaniu przychodu na osobę uwzględnia się zarobki osiągane przez:
- studenta,
- małżonka studenta, a także będące na jego utrzymaniu dzieci niepełnoletnie oraz pobierające naukę do 26. roku życia, oraz dzieci niepełnosprawne bez względu na wiek,
- rodziców, opiekunów prawnych lub faktycznych studenta i będące na ich utrzymaniu dzieci.
Przy wyliczaniu dochodu na osobę w rodzinie studenta nie uwzględnia się dochodów rodziców, jeżeli spełnia on łącznie następujące warunki:
- posiada stałe źródło przychodów w bieżącym roku,
- jego miesięczne zarobki nie są mniejsze od minimalnego wynagrodzenia za pracę pracowników (2013 r. – 1,6 tys. zł, 2014 r. – 1680 zł),
- nie złożył oświadczenia, że pozostaje na utrzymaniu rodziców, opiekunów prawnych lub faktycznych.
W związku z wymienionymi powodami do przychodów nie wlicza się:
- dochodów rodzica, opiekuna faktycznego lub prawnego, który wyrokiem sądu lub ugodą sądową zobowiązany został do płacenia alimentów na rzecz studenta,
- kwot alimentów świadczonych na rzecz innych osób.

Gdzie wnioskować

Wniosek o kredyt na preferencyjnych warunkach należy złożyć w banku kredytującym do 15 listopada. Udziela go np. PKO Bank Polski, Bank PEKAO czy Bank Polskiej Spółdzielczości. Do niego trzeba dołączyć zaświadczenie o studiach oraz poręczenie jego spłaty (np. podpis żyrantów).
Ubożsi studenci mogą starać się o uzyskanie tego zabezpieczenia przez Bank Gospodarstwa Krajowego (BGK). Ci, który są całkowicie pozbawieni opieki rodzicielskiej lub zostali umieszczeni w rodzinie zastępczej, placówce opiekuńczo-wychowawczej rodzinnej, socjalizacyjnej albo resocjalizacyjnej, mogą otrzymać 100 proc. poręczenia. Przysługuje ono także tym, których dochód nie przekracza 600 zł miesięcznie. Z kolei z 70 proc. zabezpieczenia z BGK skorzystają ci, których przychody wynoszą nie więcej niż tysiąc złotych.
Studenci z obszarów wiejskich mogą skorzystać z kolei z poręczenia Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARMiR). Jego wysokość jest uzależniona od zarobków. Wynosi od 80 do 100 proc. Na maksymalne zabezpieczenie mogą liczyć ci, których dochód na osobę w rodzinie uprawnia do korzystania ze świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej.
Bank w terminie do 15 lutego musi ocenić zabezpieczenie spłaty pożyczki. W przypadku gdy odmówi, student może do 28 lutego złożyć wniosek o udzielenie kredytu z dokumentami w innym banku. Konieczne jest także potwierdzenie jego przedłożenia we wniosku w pierwszym wymaganym terminie (do 15 listopada).
Kredyt przyznawany jest maksymalnie na sześć lat, a w przypadku studiów doktoranckich do czterech lat. Student jest zobowiązany dwa razy w roku (do 31 marca oraz 31 października) okazywać w banku podstemplowaną legitymację potwierdzającą, że pozostaje nadal studentem. Brak jej przedstawienia w terminie będzie powodował zawieszenie wypłaty pieniędzy.

Kiedy spłata

Spłata kredytu z należnymi odsetkami rozpoczyna się po upływie dwóch lat od terminu ukończenia studiów.
Student może też wnioskować o jego umorzenie, jeśli znajduje się w trudnej sytuacji życiowej. To powinno być stwierdzone przez ośrodek pomocy społecznej. Umorzenie uzasadnia również korzystanie ze świadczeń z systemu pomocy społecznej albo ciężka sytuacja materialna wynikająca z przypadku losowego powodującego długotrwałą utratę zdolności do spłaty kredytu, czyli:
- choroba kredytobiorcy lub członka jego rodziny,
- konieczność sprawowania opieki nad chorym krewnym, czy
- szkody spowodowane przez powódź, pożar albo inną katastrofę żywiołową.
Decyzje w tej sprawnie podejmuje minister nauki i szkolnictwa wyższego po zasięgnięciu opinii komisji do spraw pożyczek i kredytów studenckich.
Pożyczka zostanie umorzona w całości, jeżeli kredytobiorca umrze. Absolwent w trudnej sytuacji materialnej spowodowanej utratą stałego źródła dochodu lub przypadkiem losowym może także skorzystać z zawieszenia jej spłaty. Okres ten wynosi maksymalnie 12 miesięcy w ciągu całego okresu kredytowania.
Pożyczka może być także zmniejszona o 20 proc. Tak się dzieje, jeżeli kredytobiorca, który ukończył studia, znalazł się w grupie 5 proc. najlepszych absolwentów uczelni lub absolwentów studiów doktoranckich w danym roku akademickim. To, kto jest uprawniony do tego zwolnienia, określa każda uczelnia. Ustala to rektor w porozumieniu z uczelnianym organem samorządu studenckiego i podaje do wiadomości studentów sposób wyłaniania najlepszych absolwentów szkoły wyższej. Następnie bank na wniosek dziekana podejmuje decyzję o zmniejszeniu spłaty.

KROK PO KROKU

Jak dostać pożyczkę

1. Student ma czas na złożenie winsoku o kredyt do 15 listopada w wybranym banku

2. Do 15 lutego bank musi ocenić zabezpieczenie spłaty kredytu

3. W przypadku negatywnej oceny student ma czas do 28 lutego na złożenie wniosku w innym banku

4. Umowa o udzielenie kredytu powinna zostać zawarta do 31 marca

Co zawiera wniosek o kredyt:

● dane osobowe studenta,

● informacje dotyczące studiów (nazwę i adres uczelni, poziom, tryb i kierunek studiów),

● dane wymagane przez bank dla celów oceny zabezpieczenia spłaty pożyczki lub kredytu.

Co zawiera umowa zawarta z bankiem:

● okres i terminy wypłacania pożyczki lub kredytu,

● wysokość oprocentowania należnego od studenta,

● terminy i sposób ustalenia rozpoczęcia spłaty pożyczki lub kredytu,

●wysokości spłacanych rat należnych od studenta.

Bank nie wypłaci studentowi pieniędzy, gdy:

● nie przedstawił bankowi w wymaganym terminie ważnej legitymacji,

● korzystał z więcej niż jednej pożyczki lub kredytu,

● utracił status studenta lub doktoranta z innego powodu niż ukończenie studiów,

● został zawieszony w prawach studenta lub doktoranta na podstawie prawomocnego orzeczenia komisji dyscyplinarnej,

● wystąpił z wnioskiem o zaprzestanie wypłacania pożyczki lub kredytu studenckiego.

DGP radzi

● Czy podczas dziekanki będą wypłacane raty kredytu?

Student dostał kredyt na studia. Planuje wziąć urlop dziekański na semestr. Czy w tym czasie będzie otrzymywał kolejne transze kredytu?

Kredyt studencki nie jest wypłacany w trakcie urlopu dziekańskiego. Jego transze w tym okresie powinny zostać wstrzymane. Oznacza to, że osoba, która zdecyduje się na przerwę w studiach, musi liczyć się z tym, że nie będzie otrzymywać przez ten czas środków. Jeśli po urlopie student będzie kontynuował studia, raty zostaną wznowione.

● Czy trzeba ponownie składać wniosek o kredyt?

Absolwent ukończył studia licencjackie. Od października podejmie naukę na studiach magisterskich. Wcześniej otrzymywał kredyt. Czy musi ponownie się o niego ubiegać, aby przedłużyć jego wypłatę na studiach drugiego stopnia?

Osoba, która chce otrzymywać kredyt na studiach drugiego stopnia, nie musi ponownie o niego wnioskować i czekać na rozpatrzenie podania. Wystarczy, że przedstawi w banku informację o tym, że jest studentem drugiego stopnia i chce nadal otrzymywać pieniądze. Nie będzie musiał ponownie przechodzić całej procedury.

● Czy student otrzyma zaległe raty pożyczki?

Student nie przedstawił w wymaganym terminie legitymacji studenckiej. Bank wstrzymał wypłatę pieniędzy przez trzy miesiące. Kredytobiorca w końcu doniósł wymagany dokument. Czy otrzyma wypłatę zaległych transz kredytu?

Bank może wznowić wypłatę w miesiącu następującym po miesiącu, w którym przedstawiono ważną legitymację. Czyli na przykład jeśli okaże ją w lutym, pieniądze dostanie od marca. Studentowi nie są jednak wypłacane raty kredytu za okres, w których nie przedłożył wymaganego dokumentu.

● Czy bank odmówi dalszego płacenia?

Student kolejny raz dopuścił się plagiatu. Został zawieszony w prawach na podstawie prawomocnego orzeczenia komisji dyscyplinarnej. Czy mimo to nadal może korzystać z przyznanego mu kredytu.

Osoba, która została zawieszona w prawach studenta na podstawie prawomocnego orzeczenia komisji dyscyplinarnej, nie będzie otrzymywała następnych rat kredytu. Nie może dalej korzystać z tej pomocy, więc kolejne transze zostaną wstrzymane.

● Czy kredyt trzeba spłacać po śmierci kształcącego się?

Osoba wzięła 30 tys. zł pożyczki na studia. Niestety kilka miesięcy po obronie zmarła. Czy jej rodzice, którzy poręczyli kredyt, muszą go spłacać?

Zgodnie z przepisami kredyt jest umarzany w całości w przypadku śmierci kredytobiorcy. Zatem rodzice nie będą nim obciążeni w tej sytuacji.

● Czy student otrzyma wyższą ratę?

Studentka ubiega się o kredyt. Wyliczyła, że nauka w Warszawie będzie ją kosztował ok. 800 zł miesięcznie. Czy jeśli poda taką kwotę we wniosku, będzie mogła ją otrzymać?

Obecne przepisy przewidują tylko jedną kwotę, w jakiej może być wypłacany kredyt. Jest to 600 zł miesięcznie. Zatem transza nie może być ani niższa, ani wyższa od tej stawki. Jeszcze kilka lat temu dopuszczalne były dwie – 400 zł oraz 600 zł. Teraz takiej możliwości nie ma.

Podstawa prawna

Ustawa z 17 lipca 1998 r. o pożyczkach i kredytach studenckich (Dz.U. nr 108, poz. 685 z późn. zm.). Rozporządzenie ministra nauki i szkolnictwa wyższego z 18 maja 2010 r. w sprawie szczegółowych zasad, trybu i kryteriów udzielania, spłacania oraz umarzania kredytów i pożyczek studenckich (Dz.U. nr 87, poz. 560 z późn. zm.).