Radni gminy mają wskazać górny pułap opłaty za posiłki w żłobku w taki sposób, aby możliwe było też jej ustalenie na niższym poziomie.
Takie stanowisko zajął Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu (IV SA/Wr 142/12), który rozpatrywał skargę wojewody dolnośląskiego na niektóre rozwiązania zawarte w uchwale radnych Oławy w sprawie ustalenia wysokości opłat za żłobek. Zastrzeżenia wojewody odnosiły się do przepisów dotyczących opłaty za wyżywienie.
Radni ustalili, że miesięczna opłata wnoszona przez rodziców będzie wynikać z przemnożenia stawki dziennej (5,70 zł) przez liczbę dni roboczych w miesiącu, przy czym maksymalna jej wysokość, obliczona dla miesiąca o największej liczbie dni pracujących, wyniesie 131,10 zł. Ponadto wysokość opłaty miała podlegać co roku waloryzacji o wskaźnik inflacji.
Jednak zdaniem wojewody takie zapisy były niezgodne z upoważnieniem ustawowym, wynikającym z art. 58 ust. 1 ustawy z 4 lutego 2011 roku o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 (Dz.U. nr 45, poz. 235 z późn. zm.). Stwierdził on, że przepisy te upoważniają radę miejską wyłącznie do ustalenia maksymalnej wysokości opłaty za wyżywienie i należy to rozumieć w ten sposób, że gmina ma wskazać górny jej pułap. Wojewoda dodał, że ustawodawca nie wskazuje, czy ma to być maksymalna stawka opłaty dziennej, czy miesięcznej. Na podstawie uchwały powinno być jednak możliwe ustalenie jej wysokości na niższym poziomie (na etapie wykonywania i stosowania uchwały przez kierowników jednostek organizacyjnych gminy). W przypadku uchwały radnych Oławy było to niemożliwe, określała ona sposób ustalenia tylko jednej – maksymalnej – wysokości opłat.
Te argumenty podzielił WSA i w swoim wyroku orzekł o nieważności części zapisów uchwały. Sąd zwrócił też uwagę, że prawidłowo dokonana przez wojewodę wykładnia art. 58 ust. 1 ustawy ma na celu ochronę osób korzystających z usług świadczonych przez żłobek przed nadmiernym wzrostem i dowolnością w kształtowaniu opłat. Pozostawia on kierownikom jednostek możliwość przyjęcia niższych stawek.
– Właśnie przyjęliśmy nową uchwałę i według wytycznych sądu oraz wojewody znalazła się w niej tylko maksymalna kwota stawki dziennej – wyjaśnia Irena Kozioł-Manecka, dyrektor Żłobka Miejskiego w Oławie.