Przejmowanie wyposażenia zamykanej firmy może przesądzać o przejściu zakładu pracy (czyli o przejęciu pracowników). Istotne znaczenie przy takiej ocenie ma również to, czy nowy podmiot stał się stroną umów leasingu w zakresie przejmowanych ruchomości. Tak uznał Trybunał Sprawiedliwości UE w wyroku z 9 września 2015 r.
Rozpatrywana sprawa dotyczyła pracowników portugalskiej firmy AIA działającej w sektorze lotów czarterowych. Stracili oni etaty na podstawie zwolnień grupowych przeprowadzonych ze względu na rozwiązanie spółki, która ich zatrudniała. Kilka miesięcy później firma TAP, będąca głównym udziałowcem AIA, rozpoczęła wykonywanie lotów zakontraktowanych przez rozwiązaną spółkę. TAP wykorzystywała wyposażenie firmy AIA, w tym cztery samoloty. Przedsiębiorstwo to przejęło też obowiązek uiszczania opłat z tytułu leasingu tych maszyn oraz zaczęło korzystać z wyposażenia biurowego rozwiązanej spółki i z niektórych innych składników jej majątku. Dodatkowo zatrudniło także część byłych pracowników AIA.
97 zwolnionych osób zaskarżyło rozwiązanie ich umów do sądu pracy w Lizbonie. Ten uznał, że w omawianych okolicznościach doszło do przejścia zakładu i zasądził przywrócenie byłych zatrudnionych do pracy oraz wypłatę im odszkodowania. Sąd apelacyjny uchylił ten wyrok. Decyzję tę podtrzymał portugalski Sąd Najwyższy, uznając, że zwolnienia były zgodne z prawem. Podkreślił, że samo kontynuowanie działalności nie wystarcza do stwierdzenia przejęcia zakładu pracy (konieczne jest zachowanie tożsamości podmiotu). Jednocześnie pomimo wniosków niektórych byłych pracowników AIA SN odmówił wystąpienia do TSUE z wnioskiem o wydanie wyroku prejudycjalnego w omawianej sprawie, uznając, że nie zachodzi żadna wątpliwość co do wykładni unijnego prawa w omawianym zakresie.
Zwolnione osoby wystąpiły więc z odrębnym powództwem do sądu cywilnego o odszkodowanie od państwa portugalskiego ze względu na szkody majątkowe poniesione w związku z wyrokiem SN, który – w opinii skarżących – jest sprzeczny z unijną interpretacją pojęcia przejścia zakładu pracy.
Sąd cywilny zwrócił się do TSUE z wnioskiem o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym. Ten przyznał pracownikom rację. Podkreślił, że TAP wstąpiła w prawa spółki AIA, stając się stroną umów leasingu samolotów. Dodał, że firma ta faktycznie korzystała z maszyn i innego wyposażenia rozwiązanej spółki. TSUE zaznaczył przy tym, że przy ocenie zachowania tożsamości podmiotów istotne znaczenie ma to, czy utrzymana jest funkcjonalna więź między przejmowanymi składnikami majątkowymi (czyli czy są one wykorzystywane do identycznej działalności pomimo wcielenia w nowe struktury organizacyjne).
Trybunał podkreślił także, że portugalski SN był zobowiązany do wystąpienia z pytaniem prejudycjalnym dotyczącym pojęcia przejścia zakładu.
ORZECZNICTWO
Wyrok TSUE z 9 września 2015 r. (sprawa C-160/14).
