Nie możesz porozumieć się z byłym małżonkiem lub partnerem co do podziału ulgi prorodzinnej w PIT? Minister finansów przesądza, że w takim wypadku możesz skorzystać z niej w równej części.
Takie przełomowe stanowisko minister zajął w interpretacji zmieniającej z 7 sierpnia 2013 r. (sygn. DD3/033/163/IMD/13/RD-81510/13). Przełomowe dlatego, że organy podatkowe ciągle nie są zgodne co do tego, jak powinni postępować rodzice, którzy nie mogą dogadać się w sprawie podziału ulgi. Zdarzają się interpretacje, z których wynika, że porozumieć się trzeba, a brak zgody wcale nie oznacza, że można bezpiecznie odliczyć połowę kwoty (por. m.in. tegoroczne interpretacje dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi o sygn. IPTPB2/415-868/12-2/AK, IPTPB2/415-258/13-2/KSM). Rodzice dziecka, często byli małżonkowie, którzy jednak nie byli w stanie dojść do wspólnych ustaleń, zostawali z problemem, a jeśli w sumie odliczyli za dużo – oboje musieli się tłumaczyć urzędnikom.
MF w powołanej interpretacji zmieniającej daje wreszcie jasne wskazówki: tylko w przypadku zgodnych oświadczeń woli obojga rodziców każdemu z nich przysługuje odliczenie w uzgodnionej przez nich proporcji. W przeciwnym razie mogą skorzystać z ulgi wyłącznie w częściach równych.
Minister finansów zmienił interpretację izby skarbowej, która nakazała ojcu odliczenie proporcjonalnie do czasu, w jakim sprawował opiekę nad dziećmi (w tym wypadku była to 1/5 roku).
Kłopotliwy podział
Problemy podatników zaczęły się od zmiany przepisów w 2009 r. Ustawodawca powiązał wtedy ulgę na małoletnie dzieci z faktem wykonywania władzy rodzicielskiej i jednocześnie zlikwidował niefortunne przepisy nakazujące rozwiedzionym małżonkom odliczenie proporcjonalne do okresu zamieszkiwania z dzieckiem w trakcie roku. Zamiast tego wprowadzono na pozór prostą regułę, aby ulgę odliczać w częściach równych lub w dowolnie ustalonej proporcji (art. 27f ust. 4 ustawy o PIT, t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.).
Zasadą tą kierują się wszyscy rodzice posiadający prawa rodzicielskie, niezależnie od tego, czy ulgę dzielą z byłym mężem, żoną czy też partnerem. Ustawodawca nie przewidział jednak, że w praktyce o wymagane ustawowo porozumienie co do podziału ulgi może być trudno, szczególnie między skłóconymi, często rozwiedzionymi już rodzicami.
W ocenie ekspertów za prawidłowe należy uznać podejście ministra finansów, że w przypadku braku zgodnych ustaleń każde z rodziców ma prawo do połowy ulgi.
– Takie rozwiązanie jest proste do zastosowania w praktyce w przeciwieństwie do np. odwoływania się do liczby dni sprawowania pieczy nad dzieckiem – komentuje Bartosz Matusik, doradca podatkowy w DLA Piper.
Dodaje, że stanowisko to znajduje również oparcie w literalnym brzmieniu przepisu, który jako zasadę wskazuje odliczenie w częściach równych, a każda inna proporcja może być stosowana jedynie w razie porozumienia rodziców.
Barbara Głowacka, konsultant podatkowy w Instytucie Studiów Podatkowych, podkreśla, że w przypadku braku porozumienia między rodzicami korzystają oni z ulgi po połowie, nawet jeśli taki podział wydaje się krzywdzący dla tej osoby, która mieszka z dzieckiem i stale się nim zajmuje.
– Przepisy nie dopuszczają możliwości, aby podatnicy bez porozumienia między sobą samodzielnie ustalali stopień wykonywania władzy nad dzieckiem i w ślad za tym według samodzielnie ustalonej proporcji dokonywali odliczenia – podkreśla Barbara Głowacka.
Przypomina też, że łączna kwota odliczeń dokonanych przez oboje rodziców nie może przekroczyć limitu odliczeń przysługujących względem danego dziecka.
Konflikt małżonków
Marzena Rączkiewicz, ekspert księgowości płacowej w Roedl & Partner, jest zdania, że stanowisko ministra to próba ratowania sytuacji i rozwiązania problemu, który powinien zostać dostrzeżony i wyeliminowany już na etapie prac legislacyjnych.
– Rozwiedzeni rodzice są najczęściej skonfliktowani, dlatego trudno jest im uzgodnić podział przysługującej im łącznie ulgi – mówi.
Rodzi to sytuację patową. Z jednej strony ustawodawca przyznał rodzicom możliwość wyboru sposobu odliczenia (w częściach równych lub w dowolnej proporcji), z drugiej nie wskazał rozwiązania, które fiskus mógłby zastosować w przypadku sporu między nimi.
– Jednocześnie zaś przepisy jasno stanowią, że o podziale ulgi decydują rodzice, a nie organ podatkowy – podkreśla.
W praktyce może się zdarzyć, że każdy z rodziców odliczy kwotę odpowiadającą np. 70 proc. rocznego limitu, co po zsumowaniu spowoduje przekroczenie ulgi. Zrozumiałe, że w tej sytuacji fiskus musi reagować.
– Jego działania powinny być jednak spójne – podkreśla Marzena Rączkiewicz. Tymczasem funkcjonują jeszcze interpretacje indywidualne, w których organy stwierdzały, że brak zgodnych oświadczeń rodziców nie oznacza automatycznie prawa do skorzystania z ulgi w częściach równych i konieczne jest porozumienie w tym względzie.
– Pytanie, czy minister zamierza je wszystkie zmienić, czy też wyda interpretację ogólną dla zapewnienia jednolitego interpretowania przepisów – mówi.
Łączna kwota odliczeń obojga rodziców nie może przekroczyć limitu przysługującego względem dziecka
Komentarze (25)
Pokaż:
NajnowszePopularneNajstarszeChcecie równouprawnienia, to najpierw do woja, a potem do łopaty.
1
Ministerstwo Finansów
Ulga na dzieci,
czyli jak odliczyć ulgę na dzieci od podatku
dochodowego od osób fizycznych i otrzymać
kwotę niewykorzystanej ulgi
UWAGA!
Z
ulgi prorodzinnej mogą korzystać podatnicy uzysku
-
jący dochody opodatkowane według skali podatko
-
wej, składający roczne zeznanie podatkowe na druku
PIT-
36 lub PIT-37.
*Stan prawny
na dzień 1 stycznia 2015 r.
Podatnicy wychowujący dzieci mogą korzystać z
tzw. ulgi
na dzieci. Ulga przysługuje rodzicom, opiekunom praw
-
nym, jeżeli dziecko z
nimi zamieszkuje oraz osobom peł
-
niącym funkcje rodziny zastępczej.
K
T
o
M
oże
SK
or
Z
y
STA
ć
Z U
l
GI
?
Z
ulgi mogą korzystać podatnicy podatku dochodowego od
osób fizycznych uzyskujący dochody opodatkowane we
-
dług skali podatkowej. Z
ulgi tej nie mogą korzystać zatem
podatnicy, którzy uzyskują dochody:
•
opodatkowane 19% stawką podatku (np. przedsiębior
-
cy wybierający takie opodatkowanie),
•
uzyskujący przychody z
działalności gospodarczej opo
-
datkowane ryczałtem ewidencjonowanym.
Jeżeli jednak podatnicy oprócz w/w
dochodów (przycho
-
dów) uzyskają również dochody opodatkowane według
skali podatkowej (np. wynagrodzenie za pracę, emeryturę,
rentę), to w
zeznaniu podatkowym składanym z
tytułu uzy
-
skiwania tych dochodów mogą skorzystać z
ulgi.
Ulga przysługuje rodzicom wykonującym władzę rodziciel
-
ską, opiekunom prawnym, jeżeli dziecko z
nimi zamiesz
-
kuje oraz rodzicom zastępczym. Z
ulgi nie mogą korzystać
zatem rodzice pozbawieni władzy rodzicielskiej oraz opie
-
kunowie prawni, w
przypadku gdy dziecko z
nimi nie za
-
miesz
Rodzic ktory ma ograniczone prawa nie moze skorzystac z polowy tej ulgi?