Projekt nowelizacji ustawy medialnej, który miał wprowadzić rewolucję w finansowaniu mediów publicznych, utknął w sejmowej „zamrażarce”. Oznacza to, że opłata audiowizualna nie wyjdzie w życie wcześniej niż w 2015 roku, choć i ten termin wydaje się coraz mniej realny. Oznacza to również, że na posiadaczach odbiorników radiowo-telewizyjnych wciąż ciąży obowiązek uiszczania opłaty abonamentowej. Prezentujemy osiem najczęstszych pytań dotyczących abonamentu RTV.

1. Kogo obowiązuje abonament radiowo-telewizyjny?

Zgodnie z Ustawą z dnia 21 kwietnia 2005 roku o opłatach abonamentowych oraz regulacjach zawartych w rozporządzeniach Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji, obowiązek uiszczania opłat za abonament RTV ciąży na osobach, które korzystają z odbiorników radiowych i telewizyjnych. Jednocześnie ustawodawca przyjął domniemanie, że każda osoba posiadająca odbiornik, który umożliwia natychmiastowy odbiór sygnału radiowo-telewizyjnego – używa go.

Abonament RTV zobowiązane uiszczać są zarówno osoby fizyczne, jak również przedsiębiorcy, publiczne zakłady opieki zdrowotnej, sanatoria, żłobki, domy pomocy społecznej oraz prywatne i publiczne szkoły.

Obowiązek uiszczania opłaty abonamentowej powstaje z pierwszym dniem miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano rejestracji odbiornika radiowego lub telewizyjnego. Do rejestracji odbiornika zobowiązani jesteśmy natomiast w ciągu 14 dni od wejścia w jego posiadanie. Można jej dokonać w dowolnym urzędzie pocztowym lub drogą elektroniczną za pomocą odpowiedniego formularza.

2. Co z osobami oglądającymi telewizję na ekranach smartfonów, laptopów i tabletów?

Zgodnie z obowiązującymi obecnie przepisami osoby te nie są zobowiązane do uiszczania opłaty abonamentowej. Wynika to z faktu, że ustawa o opłatach abonamentowych uzależnia obowiązek wnoszenia opłaty od posiadania odbiornika radiofonicznego albo telewizyjnego.

Odbiornikiem radiofonicznym albo telewizyjnym jest: telewizor, radio, radio samochodowe, radiomagnetofon, wieża stereo z radiem.

Komputery, smartfony czy tablety są natomiast urządzeniami wielofunkcyjnymi, których głównym przeznaczeniem nie jest odbiór programów radiowych i telewizyjnych.

Dopóki te – bądź co bądź – archaiczne przepisy nie zostaną zmienione (co jest jednym z głównych postulatów ministerstwa kultury przy pracach nad nowelizacją ustawy medialnej), dopóty posiadacze tych urządzeń będą mogli spać spokojnie.

3. Jaka jest wysokość abonamentu RTV?

Wysokość opłat abonamentowych w roku 2014, zgodnie z rozporządzeniem KRRiT z dnia 7 maja 2013 r. w sprawie wysokości opłat abonamentowych za używanie odbiorników radiofonicznych i telewizyjnych oraz zniżek za ich uiszczanie z góry za okres dłuższy niż jeden miesiąc wynosi:

• za używanie odbiornika radiofonicznego – 5,90 zł za jeden miesiąc;
• za używanie odbiornika telewizyjnego lub telewizyjnego i radiofonicznego – 19,30 zł za jeden miesiąc.

Opłata ta ulega obniżeniu, jeśli zdecydujemy się na jej uiszczenie z góry za okres dłuższy niż jeden miesiąc. W przypadku, gdy dokonamy jednorazowej opłaty za rok, wyniesie ona:

• za używanie odbiornika radiofonicznego – 63,70 zł (oszczędzamy 7,1 zł);
• za używanie odbiornika telewizyjnego lub telewizyjnego i radiofonicznego – 208,45 zł (oszczędzamy 23,15 zł).

Opłatę abonamentową należy uiścić do 25. dnia pierwszego miesiąca okresu rozliczeniowego. W przypadku zwłoki w uiszczaniu opłaty naliczone są odsetki w takiej wysokości, jak dla zaległości podatkowej.

4. Jak naliczana jest opłata abonamentowa?

Osoby fizyczne w tym samym gospodarstwie domowym lub samochodzie stanowiących ich własność wnoszą jedną opłatę abonamentową – niezależnie od liczby używanych odbiorników radiofonicznych i telewizyjnych. Dotyczy to również osób, które posiadają dwa (lub więcej) lokali mieszkalnych, w których znajdują się odbiorniki radiofoniczne i telewizyjne.

Jedną opłatę abonamentową niezależnie od liczby używanych odbiorników wnoszą również: publiczne zakłady opieki zdrowotnej, sanatoria, żłobki, publiczne i niepubliczne jednostki organizacyjne systemu oświaty, państwowe i niepaństwowe szkoły wyższe oraz domy pomocy społecznej - w tym samym budynku, zespole budynków lub w samochodach będących w ich używaniu.

Inaczej jest w przypadku przedsiębiorców, którzy uiszczają opłatę abonamentową za każdy używany odbiornik radiofoniczny i telewizyjny, z odbiornikami radiofonicznymi w samochodach służbowych włącznie. Przykładowo, jeśli firma posiada 5 odbiorników telewizyjnych i 10 odbiorników radiofonicznych, to wnosi 5 opłat radiowo-telewizyjnych (5x 19,30 zł miesięcznie) oraz 5 opłat radiofonicznych (5,90 zł miesięcznie). Firma nie ma obowiązku wnoszenia opłat abonamentowych za odbiorniki, które nie stanowią jej wyposażenia.

Jeśli pracownik w miejscu pracy używa prywatnego odbiornika, to na nim spoczywa obowiązek uiszczania abonamentu. Nawet jeśli wnosi już opłatę abonamentową za korzystanie z odbiorników w miejscu zamieszkania. Taki odbiornik należy zarejestrować na imię i nazwisko pracownika oraz adres firmy.

5. Kto jest zwolniony z uiszczania opłaty abonamentowej?

Z uiszczania opłaty abonamentowej zwolnione są osoby:

a) co do których orzeczono o:

  • zaliczeniu do I grupy inwalidów,
  • całkowitej niezdolności do pracy,
  • znacznym stopniu niepełnosprawności,
  • trwałej lub okresowej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym.

b) które ukończyły 75 lat;
c) które otrzymują świadczenie pielęgnacyjne;
d) niesłyszące, u których stwierdzono całkowitą głuchotę lub obustronne upośledzenie słuchu;
e) niewidome, których ostrość wzroku nie przekracza 15%;
f) które ukończyły 60 lat oraz mają prawo do emerytury;
g) które spełniają określone kryteria dochodowe;
h) które mają prawo do korzystania ze świadczeń pieniężnych;
i) bezrobotne;
j) posiadające prawo do zasiłku przedemerytalnego;
k) posiadające prawo do świadczenia przedemerytalnego.








Na podstawie odrębnych ustaw z opłat abonamentowych zwolnieni są również m.in. inwalidzi wojenni i wojskowi, kombatanci będący inwalidami wojennymi lub wojskowymi, a także członkowie ich rodzin.

Aby ubiegać się o zwolnienie od opłat abonamentowych, należy wypełnić „Formularz zwolnienia z opłat za używanie odbiorników RTV” i druk oświadczenia (dostępne w każdej placówce pocztowej), jak również przedłożyć w urzędzie pocztowym odpowiednie dokumenty uprawniające do zwolnienia.

Pełen wykaz osób zwolnionych z opłaty abonamentowej oraz dokumentów, które są niezbędne do uzyskania zwolnienia znaleźć można w „INFORMACJI O ABONAMENCIE RTV” dostępnej na stronie KRRiT.

6. Jakie kary grożą nam za korzystanie z niezarejestrowanego odbiornika?

Na każdym posiadaczu odbiornika radiofonicznego oraz telewizyjnego ciąży obowiązek zarejestrowania go w placówce pocztowej (lub za pośrednictwem internetowego formularza) w ciągu 14 dni od wejścia w ich posiadanie. Kontrolę nad wykonaniem obowiązku rejestracji odbiorników prowadzi Poczta Polska S.A.

Kara za używanie niezarejestrowanego odbiornika równa się trzydziestokrotności miesięcznej opłaty abonamentowej. W przypadku odbiornika telewizyjnego obecnie wynosi więc 579 zł, natomiast w przypadku radioodbiornika jest to 177 zł.

Warto podkreślić, że projekt nowelizacji ustawy medialnej, nad który pracuje MKiDN zakłada likwidację obowiązku rejestracji odbiorników radiofonicznych oraz telewizyjnych.

7. Czy jesteśmy zobowiązani, aby wpuścić do mieszkania kontrolera Poczty Polskiej?

Zasadniczo nie mamy takiego obowiązku. Każdemu obywatelowi przysługuje bowiem prawo do nienaruszalności mieszkania, która jest jedną z podstawowych zasad konstytucyjnych. Artykuł 50 ustawy zasadniczej gwarantuje nam, że przeszukanie mieszkania może nastąpić jedynie w przypadkach określonych w ustawie i w sposób w niej określony. Takiej „furtki” dla kontrolerów Poczty Polskiej próżno szukać zarówno w ustawie o opłatach abonamentowych, jak również w ustawie o radiofonii i telewizji z 29 grudnia 1992 roku.

W przypadku, gdy nie wpuścimy do naszego mieszkania kontrolera Poczty Polskiej, zobowiązany jest on do odstąpienia od kontroli i sporządzenia stosownego protokołu, w którym określona została przyczyna uniemożliwiająca przeprowadzenia kontroli.

8. Czy można wystąpić o umorzenie zaległych opłat abonamentowych lub o ich rozłożenie na raty?

Istnieje taka możliwość, ale jedynie w wyjątkowych sytuacjach, jeżeli przemawiają za tym szczególne względy społeczne lub przypadki losowe. Zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy o opłatach abonamentowych Rada Radiofonii i Telewizji może umorzyć lub rozłożyć na raty:

  • zaległości w płatnościach abonamentowych,
  • odsetki za zwłokę w ich uiszczaniu,
  • opłatę za używanie niezarejestrowanego odbiornika radiofonicznego lub telewizyjnego,
  • odsetki za zwłokę w jej uiszczeniu.

Wniosek o umorzenie lub rozłożenie na raty zaległości z tytułu abonamentu można złożyć do Departamentu Budżetu i Finansów w Biurze KRRiT. Do wniosku należy dołączyć dokumenty potwierdzające wyjątkowo trudną sytuację finansowa, przypadek losowy lub inne szczególne względy społeczne (np. upadłość lub likwidacja firmy).