Przedszkole to nie tylko miejsce do zabawy i spędzania czasu, kiedy rodzice są w pracy. Placówki mają do wypełnienia konkretną podstawę programową.

Chociaż mogłoby się wydawać, że jedyną funkcją przedszkola jest zapewnienie dzieciom zajęć, kiedy rodzice są w pracy, to na pracownikach tych placówek ciąży szereg obowiązków wynikających z podstawy programowej wychowania przedszkolnego, od upewnienia się, ze kończące przedszkole dziecko będzie potrafiło samodzielnie się ubrać, po przygotowanie go do nauki języka obcego.

Wśród zapisanych w dokumencie celów znajdziemy głównie informacje o kształtowaniu umiejętności, nie zaś przekazywaniu typowej wiedzy. To m. in. kształtowanie odporności emocjonalnej, budowanie systemu wartości i troska o sprawność fizyczną dziecka.

"Podstawa programowa wychowania przedszkolnego opisuje proces wspomagania rozwoju i edukacji dzieci objętych wychowaniem przedszkolnym. Przedszkola oraz inne formy wychowania przedszkolnego w równej mierze pełnią funkcje opiekuńcze, wychowawcze i kształcące. Zapewniają dzieciom możliwość wspólnej zabawy i nauki w warunkach bezpiecznych, przyjaznych i dostosowanych do ich potrzeb rozwojowych" - czytamy.

Po zmianach z 1 września 2014 roku podstawę programową poszerzono o nowy obszar: "Przygotowanie dzieci do posługiwania się językiem obcym nowożytnym". O realizowaniu tego punktu na razie decyduje dyrektor placówki. Od 2015 roku obowiązkowe nauczanie obejmie pięciolatki, a od 2017 r. wszystkie dzieci korzystające z wychowania przedszkolnego.

"Funkcjonujące dotychczas, w tym zakresie, rozwiązanie często stanowiło utrudnienie dla nauczycieli w dostosowaniu procesu edukacyjnego do potrzeb i możliwości rozwijających się w różnym tempie dzieci. Wprowadzona zmiana spowoduje, że decyzję o tym, ile czasu uczniowie poświęcą na opanowanie wiadomości i umiejętności z poszczególnych obszarów podstawy programowej edukacji wczesnoszkolnej będzie podejmował wyłącznie nauczyciel" - tłumaczy w komunikacie MEN.

Podstawa programowa jasno opisuje jakie umiejętności społeczne i nawyki powinno mieć dziecko rozpoczynające edukację w szkole podstawowej.

Wśród umiejętności społecznych wymienia się porozumiewanie się z dorosłymi i rówieśnikami, oraz zgodne funkcjonowanie z nimi. "Absolwent" przedszkola powinien zatem obdarzać uwagą inne osoby, rozumieć to co mówią i czego od niego oczekują, oraz przestrzegać reguł obowiązujących w społeczności dziecięcej. W miarę samodzielnie powinien sobie radzić w sytuacjach życiowych i próbował przewidzieć skutki swoich zachowań. Jak czytamy dalej, powinien także wiedzieć, że nie należy chwalić się bogactwem i dokuczać dzieciom, które wychowują się w mniej zamożnych rodzinach, oraz powinien umieć przedstawić się (podać imię, nazwisko i adres zamieszkania), ale jednocześnie wiedzieć komu takie informacje może podać.

Ustawa programowa określa także inne, konkretne umiejętności, które dzieci powinny nabyć w przedszkolach. Dziecko kończące wychowanie przedszkolne i rozpoczynające naukę w szkole podstawowej:
1) umie poprawnie umyć się i wytrzeć oraz umyć zęby;
2) właściwie zachowuje się przy stole podczas posiłków, nakrywa do stołu i sprząta po sobie;
3) samodzielnie korzysta z toalety;
4) samodzielnie ubiera się i rozbiera, dba o osobiste rzeczy i nie naraża ich na zgubienie lub kradzież;
5) utrzymuje porządek w swoim otoczeniu.




W kwestii umiejętności komunikacyjnych, dziecko kończące wychowanie przedszkolne i rozpoczynające naukę w szkole podstawowej zwraca się bezpośrednio do rozmówcy, stara się mówić poprawnie, mówi płynnie, niezbyt głośno, dostosowując ton głosu do sytuacji lub komunikuje się w
inny zrozumiały sposób, a jednocześnie uważnie słucha, pyta o niezrozumiałe fakty i formułuje dłuższe wypowiedzi o ważnych sprawach.

Kończąc przedszkole nasza pociecha powinna także dbać o swoje zdrowie i orientować się w zasadach zdrowego żywienia, oraz mieć elementarną wiedzę na temat chorób i leczenia, a więc np. rozumieć, że przyjmowanie lekarstw jest konieczne. Przedszkole powinno także nauczyć je zachowania w sytuacji zagrożenia, oraz zasad bezpiecznego życia. Zgodnie z wychowaniem przez sztukę po skończeniu przedszkola dziecko powinno wiedzieć jak zachować się na różnych uroczystościach, oraz odgrywać role w zabawach parateatralnych.

Ponadto przedszkole powinno zagwarantować mu przygotowanie do zdobywania bardziej konkretnej wiedzy. Powinno zatem umieć liczyć obiekty, wyznaczać wynik dodawania i odejmowania, pomagając sobie liczeniem na palcach, odróżniać strony oraz odmierzać odległość. Przedszkole powinno kształtować gotowość do nauki czytania i pisania. Wychowanie rodzinne, obywatelskie i patriotyczne zapewnia utrwalenie mu wiedzy o osobach bliskich, miejscowościach i podstawowych informacjach o Polsce.

Na szczęście, przy całej tej wiedzy przedszkole nie zmienia się w uniwersytet. Posyłając dziecko do przedszkola nadal można być pewnym, że co najmniej jedną piątą czasu zostanie przeznaczona na zabawę.