Lekarz rodzinny (POZ) może zlecić pacjentowi dodatkowe badania diagnostyczne na NFZ. To znaczy, że nie musimy za nie płacić, o ile uiszczamy składkę zdrowotną. Lista darmowych badań na NFZ od lekarza POZ jest długa i zawiera aż 100 pozycji. Na jakie badania może nas wysłać lekarz rodzinny? Czy obowiązują go limity?

Lekarz rodzinny może wystawiać skierowania na różne badania diagnostyczne, konsultacje specjalistyczne i hospitalizacje. Aby uzyskać skierowanie, pacjent musi zgłosić się do lekarza rodzinnego, który po przeprowadzeniu wywiadu i wstępnej diagnostyce zdecyduje, czy istnieje potrzeba dodatkowych badań lub konsultacji.

100 darmowych badań, które zleci lekarz rodzinny w 2024 r.

Lekarze rodzinni mogą kierować pacjentów na:

  • Podstawowe badania diagnostyczne (np. morfologia, badanie moczu, RTG).
  • Konsultacje specjalistyczne (np. do kardiologa, endokrynologa).
  • Hospitalizacje (skierowania do szpitali).

Badania diagnostyczne są wykonywane w laboratorium lub pracowni, z którymi placówka POZ ma podpisaną umowę.

Darmowe badania. Na liście m.in. kolonoskopia, holter, tomografia

Okazuje się, że lekarze POZ mają szeroki wachlarz uprawnień w kwestii kierowania pacjentów na badania. Oczywiście, mowa tu o lekarzach, którzy posiadają kontrakty z NFZ.

Lista obejmuje aż 100 różnych badań, np. morfologia krwi, badania moczu i kału, badania RTG, kolonoskopię, gastroskopię, tomografię czy holter. Skierowanie na konkretne badanie zawsze leży w gestii lekarza. Część z nich należy do konkretnych pakietów, np. pakietu opieki koordynowanej, pod którą podlegają pacjenci z określonymi schorzeniami.

Jak uzyskać skierowanie na badania od lekarza rodzinnego?

Lekarz rodzinny jest lekarzem pierwszego kontaktu, do którego zgłaszamy się z określonymi dolegliwościami. Zazwyczaj objawy, które zgłaszają pacjenci są mało swoiste, stąd lekarze kierują pacjentów na dodatkowe badania diagnostyczne. Dzięki temu mogą lepiej rozpoznać, co nam dolega - mogą postawić diagnozę i wdrożyć leczenie lub też skierować nas do specjalisty, który poszerzy diagnostykę i zaproponuje terapię.

Lekarze POZ, którzy mają podpisane kontrakty z Narodowym Funduszem Zdrowia, mogą zlecać pacjentom cały szereg badań. Decyzję o wypisaniu skierowania na konkretne badania lekarz rodzinny podejmuje na podstawie wskazań medycznych. Nie robi tego na życzenie pacjenta. Skierowanie może być wystawione w formie papierowej lub elektronicznej (e-skierowanie).

Badania od lekarza rodzinnego. Limity skierowań

Lekarza rodzinnego obowiązują limity i zasady określone przez Narodowy Fundusz Zdrowia (NFZ) oraz wewnętrzne regulacje placówki, w której pracuje. Lekarze rodzinni mają do dyspozycji ograniczoną pulę środków na badania i konsultacje, co oznacza, że muszą gospodarować nimi rozsądnie. Limity te mogą różnić się w zależności od regionu i placówki. NFZ okresowo monitoruje wydatki i może wprowadzać dodatkowe ograniczenia, jeśli budżet jest nadmiernie wykorzystywany.

W niektórych sytuacjach, zwłaszcza gdy stan zdrowia pacjenta tego wymaga, limity mogą być elastycznie stosowane. W takich przypadkach decyzja należy do lekarza, który musi odpowiednio uzasadnić skierowanie.

100 badań, które zleci lekarz rodzinny [LISTA]

Lekarz podstawowej opieki zdrowotnej, w związku z prowadzonym leczeniem, może skierować nas na bezpłatne badania diagnostyczne. Poniżej zamieszczamy pełen wykaz 100 badań, które podzielone są na określone kategorie.

Badania hematologiczne

  • Morfologia krwi obwodowej z płytkami krwi
  • Morfologia krwi obwodowej z wzorem odsetkowym i płytkami krwi
  • Retikulocyty
  • Odczyn opadania krwinek czerwonych (OB)

Badania biochemiczne i immunochemiczne

  • Sód
  • Potas
  • Wapń zjonizowany
  • Żelazo
  • Żelazo – całkowita zdolność wiązania (TIBC)
  • Stężenie transferryny
  • Stężenie hemoglobiny glikowanej (HbAlc)
  • Mocznik
  • Kreatynina
  • Glukoza
  • Test obciążenia glukozą
  • Białko całkowite
  • Proteinogram
  • Albumina
  • Białko C-reaktywne (CRP)
  • Kwas moczowy
  • Cholesterol całkowity
  • Cholesterol-HDL
  • Cholesterol-LDL
  • Trójglicerydy (TG)
  • Bilirubina całkowita
  • Bilirubina bezpośrednia
  • Fosfataza alkaliczna (ALP)
  • Aminotransferaza asparaginianowa (AST)
  • Aminotransferaza alaninowa (ALT)
  • Gammaglutamylotranspeptydaza (GGTP)
  • Amylaza
  • Kinaza kreatynowa (CK)
  • Fosfataza kwaśna całkowita (ACP)
  • Czynnik reumatoidalny (RF)
  • Miano antystreptolizyn O (ASO)
  • Hormon tyreotropowy (TSH)
  • Antygen HBs-AgHBs
  • VDRL
  • FT3
  • FT4
  • PSA – Antygen swoisty dla stercza całkowity

Badania moczu

  • Ogólne badanie moczu z oceną właściwości fizycznych, chemicznych oraz oceną mikroskopową osadu
  • Ilościowe oznaczanie białka
  • Ilościowe oznaczanie glukozy
  • Ilościowe oznaczanie wapnia
  • Ilościowe oznaczanie amylazy

Badania kału

  • Badanie ogólne
  • Pasożyty
  • Krew utajona – metodą immunochemiczną

Badania układu krzepnięcia

  • Wskaźnik protrombinowy (INR)
  • Czas kaolinowo-kefalinowy (APTT)
  • Fibrynogen

Badania mikrobiologiczne

  • Posiew moczu z antybiogramem
  • Posiew wymazu z gardła z antybiogramem
  • Posiew kału w kierunku pałeczek Salmonella i Shigella
  • Test antygenowy SARS-CoV-2 uzyskiwany za pomocą Systemu Dystrybucji Szczepionek (SDS)

Diagnostyka elektrokardiograficzna

  • Badanie elektrokardiograficzne (EKG) w spoczynku
  • Diagnostyka ultrasonograficzna
  • USG tarczycy i przytarczyc
  • USG ślinianek
  • USG nerek, moczowodów, pęcherza moczowego
  • USG brzucha i przestrzeni zaotrzewnowej, w tym wstępnej oceny gruczołu krokowego
  • USG obwodowych węzłów chłonnych

Zdjęcia radiologiczne

  • Zdjęcie klatki piersiowej w projekcji AP i bocznej
  • Zdjęcia kostne: w przypadku kręgosłupa, kończyn i miednicy – w projekcji AP i bocznej
  • Zdjęcie czaszki
  • Zdjęcie zatok
  • Zdjęcie przeglądowe jamy brzusznej

Budżet powierzony diagnostyczny

  • Ferrytyna
  • Witamina B12
  • Kwas foliowy
  • Anty CCP
  • CRP szybki test ilościowy (populacja do ukończenia 6. roku życia)
  • Przeciwciała anty-HCV
  • Immunoglobuliny E całkowite (IgE)
  • Immunoglobuliny E swoiste (IgE):
  • wziewne: leszczyna, olcha, brzoza, trawy, żyto, bylica, roztocza kurzu domowego, pies, kot, altenaria
  • pokarmowe: mleko, jaja, pszenica, soja, orzechy ziemne, orzechy laskowe, ryby, owoce morza - skorupiaki, marchew, jabłko
  • Antygen H. pylori w kale - test kasetkowy
  • Antygen H. pylori w kale - test laboratoryjny
  • Strep-test

Budżet powierzony opieki koordynowanej

  • BNP (NT-pro-BNP)
  • Albuminuria (stężenie albumin w moczu)
  • UACR (wskaźnik albumina/kreatynina w moczu)
  • AntyTPO (przeciwciała przeciw peroksydazie tarczycowej)
  • AntyTSHR (przeciwciała przeciw receptorom TSH)
  • AntyTG (przeciwciała przeciw tyreoglobulinie)
  • EKG wysiłkowe (próba wysiłkowa EKG)
  • Holter EKG 24 godz. (24-godzinna rejestracja EKG)
  • Holter EKG 48 godz. (48-godzinna rejestracja EKG)
  • Holter EKG 72 godz. (72-godzinna rejestracja EKG)
  • Holter RR (24-godzinna rejestracja ciśnienia tętniczego)
  • USG Doppler tętnic szyjnych
  • USG Doppler naczyń kończyn dolnych
  • ECHO serca przezklatkowe
  • Spirometria
  • Spirometria z próbą rozkurczową
  • Biopsja aspiracyjna cienkoigłowa tarczycy celowana do 2 procedur (u dorosłych)
  • Biopsja aspiracyjna cienkoigłowa tarczycy celowana (u dorosłych) co najmniej 3 procedur
  • Tomografia komputerowa tętnic wieńcowych - przy wskazaniu do diagnostyki choroby niedokrwiennej serca

Badania, na które skieruje Cię lekarz POZ, a wykonasz w dowolnej placówce, która ma umowę z NFZ

  • Gastroskopia
  • Kolonoskopia
  • Tomografia komputerowa płuc.