Prowadzę działalność gospodarczą, zajmuję się przewozem towarów. Wójt odmówił mi umorzenia podatku od środków transportowych od dwóch pojazdów, których nie użytkuję ze względu na stan techniczny. W uzasadnieniu decyzji podano, że nie ma przesłanek do umorzenia, bo osiągam dochody z działalności i posiadam majątek. Co mogę zrobić w tej sytuacji?
Aby odpowiedzieć na te pytania, trzeba się odwołać do ordynacji podatkowej. Zgodnie z art. 67 par. 1 pkt 3 ordynacji organ podatkowy na wniosek podatnika, z zastrzeżeniem art. 67b, w przypadkach uzasadnionych ważnym interesem podatnika lub interesem publicznym może:
  • odroczyć termin płatności podatku lub rozłożyć zapłatę podatku na raty;
  • odroczyć lub rozłożyć na raty zapłatę zaległości podatkowej wraz z odsetkami za zwłokę lub odsetki od nieuregulowanych w terminie zaliczek na podatek;
  • umorzyć w całości lub w części zaległości podatkowe, odsetki za zwłokę lub opłatę prolongacyjną.

Decyzje uznaniowe

Przepisy pozwalają więc na umorzenie podatku od środków transportowych. Co jednak bardzo istotne, decyzje w takich sprawach mają charakter uznaniowy (art. 67a ordynacji). Zaznaczył to m.in. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy w wyroku z 6 lutego 2018 r., sygn. akt I SA/Bd 1018/17. Świadczy o tym użycie w art. 67a par. 1 ordynacji słowa „może”, co oznacza, że nawet w przypadku wystąpienia ważnego interesu podatnika lub interesu publicznego organ podatkowy nie będzie zobowiązany do umorzenia zaległości. Dalej sąd podkreślił, że ustawodawca nie wskazał sytuacji, w której organ miałby obowiązek zastosowania ulgi. Rozstrzygnięcie organu podatkowego (w tym przypadku wójta) nie może być jednak zupełnie dowolne, lecz musi być wynikiem wyjaśnienia stanu faktycznego sprawy, zebrania oraz wyczerpującego rozpatrzenia materiału dowodowego (art. 122 i art. 187 par. 1 ordynacji). WSA zaznaczył ponadto, że organ podatkowy działa w ramach uznania dopiero na etapie, gdy stwierdzi, że w sprawie istnieje ważny interes podatnika lub interes publiczny. Ocena akurat tych okoliczności wykracza poza zakres uznania i jest kategorią obiektywną wynikającą z ustalonego w sprawie stanu faktycznego (wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 27 sierpnia 2010 r., sygn. II FSK 605/09).

Lepiej wyrejestrować

W zbliżonym do opisywanej sytuacji stanie faktycznym orzekał WSA w Łodzi, wydając wyrok z 5 lipca 2017 r., sygn. akt I SA/Łd 99/17. Sąd kontrolował decyzję wójta oraz samorządowego kolegium odwoławczego w sprawie odmowy umorzenia podatku od środków transportowych. Wójt w uzasadnieniu decyzji podał, że brak możliwości faktycznego korzystania z samochodu wskutek jego stanu technicznego nie zwalnia z obowiązku podatkowego. Sąd zaaprobował to uzasadnienie, zaznaczając, że niewykorzystywanie samochodu pozostaje bez znaczenia dla zwolnienia z obowiązku podatkowego oraz możliwości udzielenia ulgi. Sąd nie podważył również zasadności decyzji wójta ani kolegium w pozostałej części, przyjmując, że sytuacja podatnika (przedsiębiorcy) nie uzasadnia zastosowania umorzenia podatku od środków transportowych. Nie stwierdzono bowiem, aby w tym przypadku występował ważny interes podatnika lub interes publiczny.
Biorąc pod uwagę stanowisko sądów prezentowane w orzecznictwie oraz brzmienie samych przepisów, decyzja wójta w opisywanej sytuacji wydaje się być prawnie uzasadniona. Niewykorzystywanie samochodu w działalności gospodarczej nie może uzasadniać umorzenia podatku. Muszą bowiem zostać spełnione inne przesłanki ustawowe. Rozwiązaniem jest wyrejestrowanie pojazdów z ewidencji, aby zapobiec dalszemu naliczaniu zobowiązań podatkowych.
Podstawa prawna
Art. 67 par. 1 pkt 3 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 800 ze zm.).