Deregulacja ma przyspieszyć postępowania przed sądami administracyjnymi

W ocenie resortu przyspieszenie i zwiększenie efektywności postępowań prowadzonych przed sądami administracyjnymi wymaga m.in. działań deregulacyjnych. Jednym z nich ma być odejście od konieczności potwierdzania przez stronę umocowania do działania w jej imieniu, o ile wynika ono z treści rejestru dostępnego publicznie.

„Obowiązujący obecnie wymóg składania tych dokumentów (lub ich uwierzytelnionych odpisów) w sytuacji, gdy stwierdzenie przez sąd umocowania jest możliwe na podstawie wykazu lub innego rejestru, do którego sąd ma dostęp drogą elektroniczną, stanowi zbędną biurokrację” – wskazuje MS.

Nowelizacja ma też umożliwić wniesienie pisma do sądu za pośrednictwem dowolnego operatora pocztowego w rozumieniu ustawy z 23 listopada 2012 r. – Prawo pocztowe (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 366), a nie – jak jest obecnie – wyłącznie u operatora wyznaczonego do świadczenia usługi powszechnej. Ministerstwo Sprawiedliwości zwraca uwagę, że takiej zmiany w 2021 r. dokonano już w przepisach dotyczących postępowania cywilnego – po tym, jak zostały one w tym zakresie zakwestionowane przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W odpowiedzi na inny wyrok TSUE MS planuje także wprowadzić wyjątek od zasady łącznego rozpoznawania skarg wniesionych na tę samą decyzję, jeśli ich połączenie utrudniłoby lub nawet uniemożliwiło wydanie orzeczenia w rozsądnym terminie.

Instytucja przyjaciela sądu w postępowaniu administracyjnym

Rząd chce również wdrożyć do postępowania przed sądami administracyjnymi instytucję tzw. przyjaciela sądu (łac. amicus curiae). Miałaby ona zastosowanie przy sprawach o precedensowym i skomplikowanym charakterze, których rozstrzygnięcie jest ważne dla debaty publicznej lub może rzutować na sytuację prawną wielu osób.

„Wprowadzenie w postępowaniach sądowo-administracyjnych tej znanej praktyce sądów formy wyrażania opinii prawnej ma na celu wsparcie sądu w kompleksowym rozpoznaniu sprawy, z uwzględnieniem argumentów oraz poglądów organizacji społecznych i organów administracji publicznej, których przedmiot działalności może dotyczyć prowadzonego postępowania” – argumentuje MS.

Planowane jest również wyłączenie możliwości wnoszenia skargi kasacyjnej przez organizację społeczną, która bierze udział w postępowaniu w charakterze uczestnika na prawach strony.