Wniosek służący do ubiegania się o świadczenie rodzicielskie powinien uwzględniać nowe przepisy przewidujące wydłużenie okresu jego pobierania w przypadku urodzenia przez matkę wcześniaka. Dlatego Polska Federacja Związkowa Pracowników Socjalnych i Pomocy Społecznej (PFZPSiPS) zwróciła się do Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej (MRPiPS) o jego modyfikację.

Pismo organizacji do resortu rodziny jest związane z wchodzącą w życie 19 marca br. nowelizacją kodeksu pracy, która wprowadza dodatkowy uzupełniający urlop macierzyński. Będzie on przysługiwał rodzicom, których dziecko przyszło na świat przed terminem i ze względu na stan zdrowia musi po urodzeniu przez jakiś czas przebywać w szpitalu. W zależności od okresu hospitalizacji oraz tygodnia ciąży, w którym doszło do porodu, lub masy urodzeniowej dziecka, nowy urlop będzie wynosił do ośmiu lub 15 tygodni. Jednocześnie tego samego dnia zaczną obowiązywać zmiany w ustawie z 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 323 ze zm.) dotyczące świadczenia rodzicielskiego, czyli tzw. kosiniakowego. Jest ono skierowane do osób, które nie mogą korzystać z urlopu macierzyńskiego, np. matek bezrobotnych oraz uczących się.

Kosiniakowe będzie wydłużone

Co do zasady, to świadczenie jest wypłacane przez okres od 52 do 71 tygodni w zależności od tego, ile dzieci urodziło się w trakcie jednego porodu. Natomiast art. 17c ust. 3a ustawy dodaje trzy przypadki, w których okres ten będzie mógł być wydłużony – są one tożsame z tymi, które będą dawać prawo do uzupełniającego urlopu macierzyńskiego. Jednym z nich będzie urodzenie dziecka przed ukończeniem 28. tygodnia ciąży lub ważącego nie więcej niż 1000 gramów. W takiej sytuacji kosiniakowe będzie wypłacane dłużej o każdy tydzień pobytu dziecka w szpitalu, choć nie dłużej niż do upływu 15. tygodnia po porodzie.

- Są to na tyle istotne zmiany, że powinny one znaleźć swoje odzwierciedlenie w treści wniosku, jaki jest składany o przyznanie świadczenia rodzicielskiego. Wystąpiliśmy więc do MRPiPS o opracowanie jego nowego wzoru – mówi Lidia Dąbrowicz-Wąsowska z PFZPSiPS.

Wprawdzie już od kilku lat wnioski o wszystkie świadczenia rodzinne nie są ustalane rozporządzeniem, tylko ich wzory są publikowane na stronie BIP resortu rodziny, co oznacza, że gminy mogą stworzyć własną wersję druku potrzebnego do uzyskania kosiniakowego, uwzględniającą nadchodzącą zmianę przepisów, ale i tak większość z nich sięga po formularze autorstwa MRPiPS i to właśnie je udostępnia rodzicom.

Wniosek plus zaświadczenie

Kolejną sprawą, którą podnosi PFZPSiPS, jest zaświadczenie, które zgodnie z nowymi przepisami trzeba będzie dołączyć do wniosku. Będzie je wydawać szpital, w którym hospitalizowane było dziecko i ma ono zawierać informacje o tym, ile czasu w nim było, w którym tygodniu ciąży się urodziło oraz jaka była jego masa urodzeniowa. Zdaniem organizacji wzór takiego zaświadczenia powinien być określony w rozporządzeniu na podobnych zasadach, jak ma to miejsce przy zaświadczeniu, które jest potrzebne do uzyskania becikowego.

– Wzór tego zaświadczenia powinien być jednolity dla wszystkich gmin, aby uniknąć sytuacji, że będzie on zawierał różne, nie zawsze wszystkie niezbędne informacje do przyznania świadczenia, w zależności od tego, jak dany szpital będzie podchodził do jego wydawania – podkreśla Lidia Dąbrowicz-Wąsowska.

Problem w tym, że aby takie rozporządzenie powstało, konieczna jest delegacja ustawowa. Tej zaś przy okazji konstruowania nowych przepisów nie przewidziano.