Chciałem zapoznać się z najnowszym oświadczeniem majątkowym radnego, na którego głosowałem. Niestety gmina wciąż nie opublikowała w internecie oświadczeń rajców za 2015 r. Czy mogę wystąpić na piśmie o udostępnienie dokumentu do wglądu? Pytam, ponieważ oświadczenie zawiera pewne dane, które nie są jawne, jak np. adresy nieruchomości posiadanych przez radnego – pisze pan Łukasz
Osoby wchodzące w skład organów gmin mają obowiązek corocznego składania oświadczeń majątkowych. Przepisy wprost przesądzają, że informacje zawarte w tych dokumentach są jawne z wyłączeniem danych o adresie zamieszkania składającego oświadczenie i o miejscu położenia wykazanych w dokumencie nieruchomości. Regulacje wskazują również, że jawne informacje zawarte w oświadczeniach są udostępniane w internecie, a konkretnie w biuletynie informacji publicznej (BIP) danego urzędu. Niestety, praktyka pokazuje, że wiele jednostek samorządowych przeciąga w czasie moment publikacji dokumentów w sieci. Takie postępowanie jest niestety możliwe, bo ustawodawca nie wyznaczył maksymalnego terminu, w którym powinna nastąpić publikacja.
Na szczęście w takiej sytuacji mieszkaniec, który chciałby zapoznać się z treścią oświadczenia, nie jest pozbawiony środków ochrony prawnej. Odpowiadając na pytanie czytelnika, trzeba zaznaczyć, że również w odniesieniu do oświadczeń majątkowych stosuje się ogólną zasadę dotyczącą dostępu do informacji publicznej – tego typu dokumenty zaliczają się bowiem do kategorii danych publicznych.
– Zgodnie z przepisami ustawy o dostępie do informacji publicznej każda informacja o sprawach publicznych, która nie jest udostępniona w BIP, powinna zostać udostępniona na wniosek – tłumaczy dr Justyna Kurek z Katedry Prawa Informatycznego Wydziału Prawa i Administracji UKSW. – Ponieważ w przypadku oświadczeń majątkowych będzie istniało domniemanie, iż organ zobowiązany jest w posiadaniu takiej informacji, tak więc udostępnienie jej powinno nastąpić niezwłocznie po wpłynięciu wniosku. Nieudostępnienie będzie traktowane jako bezczynność i obowiązujące przepisy przewidują w tym przypadku stosowne środki ochrony prawnej dla podmiotu uprawnionego do uzyskania informacji – dodaje prawniczka.
Zatem pan Łukasz powinien złożyć w urzędzie gminy wniosek o przesłanie kopii interesującego go oświadczenia majątkowego. Nie wymaga on uzasadnienia, niemniej jednak warto w nim wskazać, że przyczyną złożenia jest to, iż dokument nie został zamieszczony w BIP. Wniosek można przesłać choćby mejlem i tą samą drogą otrzymać odpowiedź. Oświadczenie powinno zostać udostępnione niezwłocznie, nie później jednak niż w ciągu 14 dni od złożenia wniosku. To, że część danych w oświadczeniach jest niejawna, nie stoi na przeszkodzie do skorzystania z trybu wnioskowego. Po prostu w przesyłanej kopii urzędnicy zamażą informacje o adresie zamieszkania radnego i lokalizacji nieruchomości wchodzących w skład jego majątku.
Podstawa prawna
Art. 24h, art. 24i ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 446 ze zm.). Art. 5 ust. 2, art. 10, art. 13, art. 14 ustawy z 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 2058 ze zm.).