Wybory samorządowe 2024 wyłoniły nowych samorządowych włodarzy. Pojawiają się jednak perturbacje związane z terminem ślubowania nowo wybranych wójtów, burmistrzów i prezydentów. Sytuację ratuje Państwowa Komisja Wyborcza. Zdaniem eksperta to niechlujstwo ustawodawcy. Dlaczego?
Wybory samorządowe 2024 – termin ślubowania nowo wybranych włodarzy
Państwowa Komisja Wyborcza już 9 kwietnia 2024 r. opublikowała obwieszczenia o zbiorczych wynikach tegorocznych wyborów samorządowych, więc od tego momentu biegnie siedmiodniowy termin, w czasie którego można przystąpić do konstytuowania się władz samorządowych nowej kadencji.
– Zgodnie z art. 16 Ustawy o samorządzie gminnym kadencja rady gminy trwa 5 lat, licząc od dnia wyboru. Jednocześnie art. 20 ust. 2 gminnej ustawy ustrojowej pierwszą sesję nowo wybranej rady gminy zwołuje komisarz wyborczy na dzień przypadający w ciągu siedmiu dni po upływie kadencji rady. Co do zasady więc normalnie zaraz po wyborach powinny odbyć się sesje nowo wybranych rad, tym razem jest jednak inaczej niż zwykle, co wynika z przedłużenia do 30 kwietnia br. okresu rządów odchodzących włodarzy, na podstawie ustawy szczególnej, czyli Ustawy z dnia 29 września 2022 r. o przedłużeniu kadencji organów jednostek samorządu terytorialnego – zauważa, w rozmowie z Gazetą Prawną, dr Patryk Kuzior, adiunkt w Akademii WSB w Dąbrowie Górniczej.
Ekspert: "To niechlujstwo ustawodawcy"
Perturbacje związane z terminem ślubowania nowo wybranych wójtów, burmistrzów i prezydentów to zdaniem eksperta to niechlujstwo ustawodawcy.
– O ile z przesunięciem momentu inauguracji prac władz samorządowych nowej kadencji należy się pogodzić, bo taka była polityczna wola parlamentu, uzasadniana – jak pamiętamy – koniecznością uniknięcia kumulacji wyborów parlamentarnych i komunalnych, tak niestety niechlujstwo ustawodawcy spowodowało perturbacje związane ze ślubowaniem nowo wybranych wójtów, burmistrzów i prezydentów– uważa dr Patryk Kuzior.
Obowiązujące przepisy zrodziły zatem poważną wątpliwość dotyczącą terminu ślubowania, które umożliwia objęcie obowiązków nowo wybranych samorządowych włodarzy.
– Zgodnie bowiem z art. 26 ust. 2 Ustawy o samorządzie gminnym kadencja wójta rozpoczyna się w dniu rozpoczęcia kadencji rady gminy lub wyboru go przez radę gminy i upływa z dniem upływu kadencji rady gminy. Jednocześnie jednak art. 29a ust. 2 Ustawy przewiduje, że w celu złożenia przez wójta ślubowania komisarz wyborczy zwołuje sesję rady na dzień przypadający w ciągu siedmiu dni od dnia ogłoszenia zbiorczych wyników wyborów wójtów na obszarze kraju. Ogłoszenie zbiorczych wyników wyborów przez PKW rozpoczęło więc formalnie bieg wspomnianego tu terminu, ale równocześnie zorganizowanie sesji rady dla celów odebrania ślubowania jest niemożliwe skoro trwa jeszcze obecna kadencja, a nowa rozpocznie się dopiero 1 maja. Przywołany tu przeze mnie przepis stał się niewykonalny, a ustawa przedłużająca kadencję nie wprowadziła w tym zakresie normy szczególnej – wyjaśnia dr Kuzior.
PKW wychodzi z klinczu – ślubowania w maju
Jak zauważa doktor Kuzior Państwowa Komisja Wyborcza zajęła stanowisko, które pozwoli wyjść z tego klinczu.
–W piśmie kierowanym do komisarzy wyborczych PKW, przypominając treść art. 26 ust. 2 Ustawy o samorządzie gminnym, potwierdziła, że zwołanie w ustawowym terminie sesji rady w celu złożenia ślubowania przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta) jest niemożliwe. Z tego też powodu PKW zobowiązała komisarzy wyborczych do uwzględnienia w porządku obrad pierwszej sesji nowo wybranej rady ślubowania wójta (burmistrza, prezydenta miasta). Sesje te mają być zwołane na dzień przypadający w okresie od 1 do 7 maja. Realnie więc, z uwagi na majowe święta i weekend, sesje ze ślubowaniami wójtów, burmistrzów i prezydentów miast odbędą się pewnie w dniach 6 – 7 maja – podsumowuje dr Kuzior.
