Wójt pozostał, ale wynagrodzenie rada musi ustalić na nowo

Nasz wójt w pierwszej turze wyborów został wybrany na kolejną kadencję, przy czym poprzednia jego kadencja wygasa z końcem kwietnia. Czy rada gminy ma podjąć nową uchwałę w sprawie jego wynagrodzenia, czy może zostać poprzednia?

Tak, wybór wójta na nową kadencję aktywuje powinność rady gminy w zakresie przyjęcia nowej uchwały w sprawie wynagrodzenia na tę nową kadencję. Poprzednia uchwała rady gminy w sprawie wynagrodzenia wójta gminy traci bowiem moc z upływem kadencji.

Zatrudnienie w urzędzie

Wynagrodzenie wójta reguluje ustawa o pracownikach samorządowych (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 530; dalej: u.p.s.). W jej art. 4, który dotyczy różnych podstaw nawiązania stosunku pracy, postanowiono, że włodarz gminy jest zatrudniany na podstawie wyboru w urzędzie gminy. Kluczowe znaczenie mają tu jednak regulacje prawne ujęte w art. 8 u.p.s. Zgodnie z tym przepisem „pracodawcą wójta jest urząd gminy, przy czym czynności z zakresu prawa pracy wobec wójta (burmistrza, prezydenta miasta) związane z nawiązaniem i rozwiązaniem z nim stosunku pracy wykonuje przewodniczący rady gminy, a pozostałe czynności – wyznaczona przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta) osoba zastępująca lub sekretarz gminy, z tym że wynagrodzenie wójta ustala rada gminy, w drodze uchwały”.

W wyroku Sądu Najwyższego z 7 grudnia 2022 r. (sygn. akt I PSKP 93/21) zaakcentowano zaś m.in., że „ustalanie wynagrodzenia przez radę gminy dotyczy określenia wysokości wynagrodzenia wójta tej gminy (burmistrza miasta) w ramach zasad ustalonych przez Radę Ministrów w rozporządzeniu, wydanym na podstawie delegacji ustawowej wynikającej z art. 37 ust. 1 pkt 4 ustawy o pracownikach samorządowych i będącym źródłem powszechnie obowiązującego prawa Rzeczypospolitej Polskiej (art. 87 ust. 1 Konstytucji RP) oraz źródłem prawa pracy w rozumieniu art. 9 par. 1 kodeksu pracy. Uchwała rady gminy, kreująca jeden z warunków koniecznych umowy o pracę z art. 29 par. 1 pkt 3 k.p., jest zatem niczym innym jak postanowieniem umowy o pracę”. Ponadto podkreślono, że ustalenie wynagrodzenia w akcie kreującym stosunek pracy rodzi ten skutek, że wynagrodzenie to staje się istotnym elementem stosunku pracy wiążącym obie strony tego stosunku, a jego zmiana, nawet w przypadku zmiany przepisów, na podstawie których zostało ustalone, jest możliwa jedynie w następstwie dokonania przez pracodawcę przewidzianych prawem czynności, przy czym taką zmianę w przypadku burmistrza miasta musi poprzedzać podjęcie przez radę miasta stosownej uchwały.

Kompetencje organu stanowiącego

Jak podano w wyroku Sądu Apelacyjnego w Lublinie z 2 listopada 2016 r. (sygn. akt III APa 14/16), organ stanowiący, czyli rada gminy, jest wyłącznie właściwa do oceny ilości i jakości pracy i ustalania wysokości wynagrodzenia wójta. Jest to jej kompetencja ustrojowa i w kompetencje te nie ma prawa wkraczać sąd powszechny. Umieszczenie przepisów dotyczących ustalenia wysokości wynagrodzenia wójta w samorządowej ustawie ustrojowej i przyznanie radzie gminy wyłącznej kompetencji w tym zakresie oznacza, że kwestie wynagrodzenia wójta reguluje w sposób wyczerpujący art. 18 ust. 2 pkt 2 u.s.g. Kontrola sądu powszechnego jest ograniczona do funkcji gwarancyjnej przepisów płacowych, a więc do oceny, czy ustalone wynagrodzenie mieści się w granicach bezwzględnie obowiązujących przepisów, w tym przypadku stawek minimalnych i maksymalnych i wysokości wynagrodzeń wynikających z rozporządzenia w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych wydanego na podstawie art. 37 ustawy o pracownikach samorządowych, oraz oceny ewentualnego naruszenia przepisów o zakazie dyskryminacji oraz równym traktowaniu pracowników w zatrudnieniu.

Co mówi RIO

W wystąpieniu pokontrolnym Regionalnej Izby Obrachunkowej w Kielcach z 4 listopada 2022 r. (znak WK.60.11.2022) jako nieprawidłowość oceniono to, że „Rada Gminy w związku z wyborem Wójta Gminy (….) na nową kadencję 2018–2023 nie podjęła uchwały w sprawie ustalenia wynagrodzenia Wójta Gminy. Wynagrodzenie dla Wójta/Burmistrza do dnia 31 lipca 2021 r. wypłacano na podstawie uchwały z poprzedniej kadencji (…)”. Dalej RIO wskazała, że z mocy art. 73 par. 2 k.p. stosunek pracy z wyboru rozwiązuje się z wygaśnięciem mandatu, więc wybór wójta na następną kadencję oznacza, że poprzedni stosunek pracy się rozwiązuje, a nawiązuje kolejny. Dodatkowo RIO zwróciła uwagę na art. 18 ust. 2 pkt 2 u.s.g., który stanowi, że do wyłącznej właściwości rady gminy należy ustalanie wynagrodzenia wójta. Uchwała w sprawie jego ustalenia kształtuje treść stosunku pracy danej osoby i nie ma uniwersalnego charakteru. Nie ma zatem odniesienia do wszystkich wójtów wybieranych na kolejne kadencje. W ramach wniosku pokontrolnego RIO wskazała, aby przestrzegać regulacji w zakresie ustalania wysokości wynagrodzenia burmistrza i wynagrodzenie to naliczać oraz wypłacać na podstawie obowiązującej uchwały, z uwzględnieniem tego, że uchwała w tym zakresie traci moc wraz z końcem kadencji. ©℗