Ustawa krajobrazowa wymaga szczególnej uwagi przedsiębiorców, którzy wynajmują powierzchnie reklamowe, a także tych, którzy promują swoje usługi i produkty w przestrzeni publicznej - wyjaśnia Przemysław Adamus.
Od 11 września 2015 r. obowiązuje ustawa o zmianie niektórych ustaw w związku ze wzmocnieniem narzędzi ochrony krajobrazu, nazywana potocznie krajobrazową. Jaki wpływ jej przepisy mogą mieć na sytuację przedsiębiorców?
Nowa ustawa umożliwia radzie gminy podjęcie uchwały określającej zasady i warunki umieszczania tablic i urządzeń reklamowych, ich gabaryty, standardy jakościowe oraz rodzaje materiałów budowlanych, z jakich mogą być wykonane. Radni mogą przyjąć taką uchwałę niezależnie od uchwalonego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.
Dla przedsiębiorców istotne jest to, że władze samorządu terytorialnego mają teraz prawo wprowadzić opłatę reklamową. Jednocześnie definicja reklamy jest bardzo szeroka. Zaliczono do niej m.in. umieszczone w polu widzenia użytkownika drogi tablice reklamowe lub urządzenie reklamowe, a także każdy inny nośnik informacji wizualnej, wraz z jej elementami konstrukcyjnymi i zamocowaniami, niebędący znakiem drogowym. Ważne jest to, że opłatę będzie trzeba wpłacać do kasy gminy nawet wtedy, gdy tablica lub urządzenie reklamowe nie będą wykorzystywane.
Kto będzie musiał wnosić opłatę reklamową?
Będą to – przykładowo – właściciele nieruchomości lub obiektów budowlanych, z wyłączeniem nieruchomości gruntowych oddanych w użytkowanie wieczyste; użytkownicy wieczyści nieruchomości gruntowych; posiadacze samoistni nieruchomości lub obiektów budowlanych; posiadacze nieruchomości lub ich części albo obiektów budowlanych lub ich części, stanowiących własność Skarbu Państwa. W przypadku istnienia współwłasności lub posiadania przez więcej niż jedną osobę obowiązek wniesienia opłaty ma charakter solidarny. Oznacza to, że wśród zobowiązanych do wnoszenia opłaty reklamowej będzie m.in. wielu przedsiębiorców prowadzących chociażby działalność polegającą na wynajmie powierzchni reklamowych lub umieszczających własne ogłoszenia marketingowe na należącym do nich terenie.
Jaka będzie mogła być wysokość opłaty reklamowej?
Będzie się ona składać z części stałej, która nie może przekroczyć 2,5 zł dziennie, oraz części zmiennej – uzależnionej od wielkości powierzchni reklamowej. Jeżeli chodzi o część zmienną opłaty, to maksymalnie będzie ona mogła wynosić dziennie 20 gr za 1 mkw. pola powierzchni tablicy reklamowej lub urządzenia reklamowego służących ekspozycji reklamy. Jeśli gminy rzeczywiście zaczną pobierać opłaty reklamowe wynikające z nowych przepisów, to pociągnie to za sobą spore koszty, zwłaszcza dla przedsiębiorców będących właścicielami wielkopowierzchniowych nośników reklam. To z kolei przełoży się na cenę ich wynajmu. Zatem więcej będą musieli płacić ci przedsiębiorcy, który zechcą reklamować na takich tablicach i urządzeniach swoje towary lub usługi.
Jakie jeszcze wydatki mogą ponieść przedsiębiorcy w związku z wejściem w życie nowych przepisów?
Jeżeli tablica lub urządzenie reklamowe zostaną umieszczone niezgodnie z przepisami uchwały, to będzie groziła za to kara pieniężna. Wymierzana będzie podmiotowi, który umieścił tablicę lub urządzenie reklamowe. Jeśli nie ma możliwości ustalenia takiego podmiotu, to kara będzie wymierzona – przykładowo – właścicielowi, użytkownikowi wieczystemu lub posiadaczowi samoistnemu nieruchomości lub obiektu budowlanego, na których umieszczono tablicę reklamową lub urządzenie reklamowe. Karę pieniężną wymierza, w decyzji, wójt (burmistrz, prezydent miasta). Wysokość kary pieniężnej będzie ustalana jako iloczyn pola powierzchni tablicy reklamowej lub urządzenia reklamowego służącej ekspozycji reklamy, wyrażonej w metrach kwadratowych oraz 40-krotności uchwalonej przez radę gminy stawki części zmiennej opłaty reklamowej, powiększony o 40-krotność uchwalonej przez radę gminy stawki części stałej tej opłaty, za każdy dzień niezgodności tablicy reklamowej lub urządzenia reklamowego z przepisami.
Jeżeli rada gminy nie określiła wysokości stawek opłaty reklamowej, to wysokość kary ustala się jako iloczyn pola powierzchni tablicy reklamowej lub urządzenia reklamowego służącej ekspozycji reklamy, wyrażonej w metrach kwadratowych oraz 40-krotności maksymalnej stawki części zmiennej opłaty reklamowej, powiększony o 40-krotność maksymalnej stawki części stałej opłaty reklamowej, za każdy dzień niezgodności tablicy reklamowej lub urządzenia reklamowego z przepisami.
Ustawa krajobrazowa wprowadziła obowiązek wskazania w uchwale, w dniu jej wejścia w życie, terminu na dostosowanie istniejących już tablic i urządzeń reklamowych do nowych standardów. Okres ten nie może być krótszy niż 12 miesięcy od dnia wejścia w życie uchwały.
W nowych przepisach przewidziano pewne wyjątki. W jakich przypadkach opłata reklamowa nie będzie pobierana?
W przypadku przedsiębiorców tych wyjątków jest niewiele. Nie będą oni musieli płacić m.in. wtedy, gdy tablice reklamowe lub urządzenia służą wyłącznie do upowszechniania informacji, stanowią szyld lub nie są widoczne z przestrzeni dostępnych publicznie.
Można zatem powiedzieć, że ustawa krajobrazowa ze względu na obciążenia finansowe w postaci opłaty reklamowej, jak również kary pieniężne, wymaga szczególnej uwagi przedsiębiorców, którzy wynajmują powierzchnie reklamowe, a także tych, którzy promują swoje usługi i produkty w przestrzeni publicznej. Można się spodziewać, że już niedługo nierentowne tablice i urządzenia reklamowe znikną z przestrzeni publicznej.