Gminy nie będą już musiały finansować latarni przy wszystkich drogach znajdujących się na ich terenie. Część wydatków przejmie Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad.
Zmiany przewiduje nowelizacja ustawy – Prawo energetyczne z 27 maja 2015 r. (Dz.U. poz. 942), która wejdzie w życie 3 sierpnia 2015 r. Modyfikuje ona przepisy określające, że do zadań własnych gminy należy finansowanie oświetlenia ulic, placów oraz dróg publicznych znajdujących się na terenie gminy. Obowiązek ten został nałożony na gminy 1 stycznia 2004 r. (wcześniej samorządy finansowały oświetlenie tylko tych dróg, które były przez nie zarządzane), a w zamian za to otrzymały rekompensatę w postaci zwiększonych udziałów we wpływach z podatków dochodowych CIT i PIT. Jednak w ostatnim dziesięcioleciu liczba dróg znacząco wzrosła, a małym gminom zaczęło brakować pieniędzy na oświetlenie dróg o charakterze regionalnym czy tranzytowym.
– Dotyczy to ponad 1400 gmin w Polsce, a więc niemal 60 proc. wszystkich gmin oraz 8 miast na prawach powiatu. Samorządy finansują oświetlenie ponad 950 węzłów i ok. 6850 skrzyżowań, które tak naprawdę nie służą społecznościom lokalnym. Szacunkowe dane pokazują, że w skali kraju są to kwoty sięgające ok. 80 mln zł, które mogłyby pozostać w budżetach gmin i zostać przeznaczone na potrzeby lokalne – wskazywała posłanka Dorota Rutkowska w czasie sejmowych obrad nad projektem ustawy.
Nowelizacja idzie w tym kierunku, aby samorządy płaciły za oświetlenie tylko tych dróg, które służą ich mieszkańcom. Zgodnie ze zmienionym art. 18 ustawy samorządy lokalne nadal będą musiały ponosić koszty oświetlenia dróg gminnych, powiatowych i wojewódzkich, zmienią się jednak ich obowiązki w tym zakresie dotyczące dróg krajowych. Tak jak dotychczas nie będą one obciążone finansowaniem oświetlenia autostrad i dróg ekspresowych (w rozumieniu ustawy o drogach publicznych, t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 460), ale dodatkowo zwolnione zostaną także z wydatków na oświetlenie pewnych odcinków dróg krajowych. Nowelizacja przewiduje bowiem, że gminy będą finansować je tylko w odniesieniu do tych części dróg, które znajdują się w granicach terenu zabudowy. Tym samym nie będą już musiały płacić za oświetlenie obwodnic i dróg o charakterze ponadgminnym. Jednakże ustawa przewiduje, że gminy będą zobowiązane ponosić koszty oświetlenia dróg krajowych – w rozumieniu ustawy o autostradach płatnych oraz o Krajowym Funduszu Drogowym (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 641) – położonych poza terenem zabudowanym, które wymagają odrębnego oświetlenia, a jednocześnie są przeznaczone do ruchu pieszych lub rowerów albo stanowią dodatkowe jezdnie obsługujące ruch z terenów przyległych do pasa drogi.